Ιστορία
ΑρμΕνιος. Ο πολέμαρχος ως σύμβολο της γερμανικής ενότητας
Ο Αρμίνιος (ή ΑΡΜΕΝΙΟΣ ) γεννήθηκε το 19 π.χ.χ. στην Μεγάλη Γερμανία, σε μια περιοχή που οι Ρωμαίοι ονόμαζαν γη των Βαρβάρων (σημερινή Βορειοδυτική Γερμανία). Ήταν πρίγκιπας των Χερούσκων, αλλά απήχθη από τους Ρωμαίους όταν ήταν μικρός, μαζί με τον μικρότερο αδερφό του. Αυτοί του άλλαξαν το όνομα, σε Αρμένιος, και τον μεγάλωσαν ως Ρωμαίο. Δέχτηκε στρατιωτική εκπαίδευση και μία απο τις πρώτες στρατιωτικές του δράσεις ήταν στην Αρμενία εξ ου και το όνομα Αρμένιος>Αρμίνιος. Υπηρέτησε στον στρατό από το 1 μ.χ.χ έως το 8 μ.χ.χ. Τότε στάλθηκε να υπηρετήσει στην γενέτηρά του, στην Βορειοδυτική Γερμανία. Εκεί, αποδείχτηκε ότι δεν ξέχασε ποτέ την πατρίδα του και δρούσε κρυφά από τους Ρωμαίους και τον έπαρχο Βάρο,*(1) με σκοπό να ενώσει τις φυλές απέναντι στους Ρωμαίους.
Είναι γνωστός, επειδή ηγήθηκε των γερμανικών φυλών στην ιστορική Μάχη του Τευτοβούργιου Δρυμού* στην οποία οι Βάρβαροι (όπως αποκαλούσαν τους Γερμανούς οι Ρωμαίοι) συνέτριψαν τρεις Ρωμαϊκές λεγεώνες, γεγονός που ουσιαστικά απέτρεψε την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία να επεκταθεί σχεδόν σε όλη την Δ. Ευρώπη.
Μετα τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Ανατολική Γερμανία, ο Αρμίνιος εμφανίστηκε ως μια επαναστατική φιγούρα, που οδήγησε τις γερμανικές φυλές σε έναν αγώνα ενάντια στη Ρωμαϊκή κοινωνία, που χαρακτηριζόταν από την καταπίεση και την υποδούλωση των άλλων λαών και ήταν γεμάτη σκλάβους (Sklavenhaltergesellschaft). Ο Αρμίνιος ερμηνεύτηκε ως σύμβολο του σοσιαλισμού, με τη Ρώμη να είναι σύμβολο των καταπιεστών και του καπιταλισμού.
(1)«Quintili Vare, legiones redde (Βάρε δώσε πίσω τις λεγεώνες μου)».
* H Μάχη του Τευτοβούργιου Δρυμού είναι η
Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΓΙΓΑΝΤΩΝ
στο βιβλίο (μυθιστόρημα)του
MANFREDI VALERIO-MASSIMO
«Μια "καταιγίδα από γεγονότα" προκάλεσε την κατάρρευση του Μινωικού και του Μυκηναϊκού πολιτισμού» υποστηρίζει ο Αμερικανός αρχαιολόγος Έρικ Κλάιν σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Ελ. Μάρκου του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Τι συνέβη το 1177 π.Χ.; Η κατάρρευση του Μινωικού και του Μυκηναϊκού πολιτισμού, όπως και άλλων, ισχυρίζεται ο Δρ. Έρικ Κλάιν, αρχαιολόγος, καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον των ΗΠΑ.
Κι αν η ημερομηνία (την οποία αναφέρει και στο βιβλίο του «1177 B.C.: The Year Civilization Collapsed») είναι ενδεικτική, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τις αιτίες που την προκάλεσαν: «Την Ύστερη Εποχή του Χαλκού συντελέστηκε μια “τέλεια καταιγίδα” από καταστροφικά γεγονότα», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ. Κλάιν, εκθέτοντας τόσο τα γεγονότα αυτά, όσο και τους λόγους που η θεωρία του έχει τόση απήχηση.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
Σύμφωνα με την έρευνά σας, τι προκάλεσε την κατάρρευση του Μινωικού και Μυκηναϊκού πολιτισμού; Οι αιτίες αυτές είναι κοινές και για την πτώση άλλων πολιτισμών της Ανατολικής Μεσογείου, όπως οι Χετταίοι, οι Βαβυλώνιοι κ.α.;
Η κύρια θέση μου είναι ότι θα πρέπει να συντελέστηκε μια «τέλεια καταιγίδα» από καταστροφικά γεγονότα, που προκάλεσαν την κατάρρευση πολιτισμών της Ύστερης Εποχής του Χαλκού λίγο μετά το 1200 π. Χ. Υπάρχουν ενδείξεις ότι υπήρξε κλιματική αλλαγή, ξηρασία και πείνα, σεισμοί, εισβολές και εσωτερικές εξεγέρσεις, που επηρέασαν τους Μινωίτες και τους Μυκηναίους, καθώς και πολλούς άλλους, αν όχι όλους, από τους πολιτισμούς της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Αν και άνθρωποι έχουν επιζήσει από παρόμοιες καταστροφές που ήρθαν μεμονωμένα, όπως η ανασυγκρότηση μετά από σεισμούς ή η διαβίωση μέσω ξηρασιών, τι γίνεται όταν όλα αυτά συμβαίνουν συγχρόνως ή σε μικρή απόσταση μεταξύ τους; Θα ήταν πολύ δύσκολη η επιβίωση αν όλες ή οι περισσότερες από τις παραπάνω καταστροφές έγιναν την ίδια στιγμή ή πολύ κοντά η μία μετά την άλλη, όπως φαίνεται ότι συνέβη μεταξύ 1225 και 1175 π. Χ. Αυτός πιστεύω ότι ήταν ο λόγος που οι πολιτισμοί της Ύστερης Εποχής του Χαλκού δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν την «τέλεια καταιγίδα» και κατέρρευσαν.
Τι συνέδεε αυτούς τους πολιτισμούς, εκτός από τον τελικό αφανισμό τους; Μπορούμε να πούμε ότι ζούσαν σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον σαν το σημερινό;
Ο κόσμος της Μεσογείου κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού (περίπου 1600-1100 π. Χ.), από τη δυτική Μεσόγειο και το Αιγαίο ως την Ανατολική Μεσόγειο, την Εγγύς Ανατολή και το Αφγανιστάν, αλληλοσυνδεόταν, ήταν δηλαδή παγκοσμιοποιημένος για την εποχή του. Αλληλοεπιδρούσαν, είχαν εμπορικές και διπλωματικές σχέσεις, ρύθμιζαν βασιλικούς γάμους, έστελναν διεθνείς πρεσβείες, καθιέρωναν οικονομικά εμπάργκο κοκ. Ένας λόγος που διατηρούσαν δεσμούς μεταξύ τους ήταν και η ανάγκη για χαλκό και κασσίτερο για την παραγωγή ορείχαλκου, που ήταν το κύριο μέταλλο της εποχής. Ο χαλκός προερχόταν κυρίως από την Κύπρο και ο κασσίτερος από το Αφγανιστάν, όπως και το lapis lazuli. Ο χρυσός ερχόταν από την Αίγυπτο. Τόσο οι ακατέργαστες ύλες όσο και τα τελικά προϊόντα πωλούνταν και ανταλλάσσονταν σε βασιλικό επίπεδο. Θα έλεγα ότι οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσογείου και της Εγγύς Ανατολής ήταν τόσο συνδεδεμένοι μεταξύ τους εκείνη την περίοδο που η πτώση του ενός επηρέασε και τους άλλους, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν όλοι σταδιακά, όπως μια αλυσίδα ντόμινο.
Ποιοι ήταν οι «'Ανθρωποι της Θάλασσας» και ποια η σχέση τους με τον αφανισμό αυτών των πολιτισμών;
Αυτή είναι μια εξαιρετική ερώτηση, που δυστυχώς δεν γνωρίζουμε την απάντησή της, τουλάχιστον με σιγουριά. Ξέρουμε τα ονόματά τους, μας τα λένε οι Αιγύπτιοι και μπορούμε να υποθέσουμε ότι η προέλευση κάποιων από αυτούς ήταν η Σικελία, η Σαρδηνία και η νότια Ιταλία (κάποιες ομάδες αποκαλούνται Shekelesh και Shardana, που ηχούν γνώριμες). Ωστόσο, κατά πάσα πιθανότητα ενσωματώθηκαν κι άλλοι στη διαδρομή, καθώς μετακινούνταν από τα δυτικά στα ανατολικά κατά μήκος της Μεσογείου. Έτσι, πιθανόν μεταξύ των «Λαών της Θάλασσας» να ήταν και ομάδες από περιοχές που καταλαμβάνουν σήμερα η Ελλάδα και η Τουρκία. Ακόμα όμως δεν έχουμε προσδιορίσει μια «πατρίδα» γι' αυτούς. Κύρια «κληρονομιά» τους φαίνεται ότι ήταν οι Φιλισταίοι και ο πολιτισμός τους, καθώς η ομάδα από τους «Λαούς της Θάλασσας» που οι Αιγύπτιοι αποκαλούν Peleset είναι πιθανόν αυτοί που γνωρίζουμε ως Φιλισταίους από τη Βίβλο. Φαίνεται ότι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Χαναάν και ίσως αφομοιώθηκαν με τους ντόπιους πληθυσμούς, πριν την άνοδο του Ισραήλ. Όσον αφορά τη σύνδεσή τους με την εξαφάνιση των διαφόρων πολιτισμών, οι «Λαοί της Θάλασσας» είχαν κατηγορηθεί στο παρελθόν γι' αυτό, νομίζω όμως ότι η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη και μπορεί να υπήρξαν και οι ίδιοι τόσο θύματα όσο και καταπιεστές.
Ποιες είναι οι κύριες πηγές των ερευνών σας;
Χρησιμοποιώ πολλές, συμπεριλαμβανομένων παλαιότερων και πιο πρόσφατων δημοσιεύσεων σχετικά με την κατάρρευση των πολιτισμών που είχαν ακμάσει επί αιώνες πριν από την τελική πτώση τους. Για παράδειγμα, σύμφωνα με στοιχεία δημοσιευμένα από το 2010, την εποχή εκείνη προκλήθηκε κλιματική αλλαγή υπό μορφή ξηρασίας που «χτύπησε» τη Συρία, τη Χαναάν (σημερινό Ισραήλ), την Κύπρο και την Ελλάδα στο τέλος της Εποχής του Χαλκού. Τα δεδομένα από την ανάλυση γύρης και από άλλες επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν αυτό που είχαμε υποψιαστεί, δηλαδή ότι υπήρξαν ξηρασίες, οι οποίες μπορεί να διήρκεσαν ως και τρεις αιώνες σε κάποιες περιοχές. Αυτό το γεγονός οδήγησε σε λιμούς, για τους οποίους διαβάζουμε σε γραπτά αρχεία της εποχής, τόσο από το Ουγκαρίτ στη βόρεια Συρία όσο και από τη Χαττούσα, πρωτεύουσα των Χετταίων στη σημερινή Τουρκία.
Το βιβλίο σας, που δημοσιεύτηκε το 2014 και αφορά όλα τα παραπάνω, έχει τίτλο «1177 π. Χ.: Το Έτος που Κατέρρευσαν Πολιτισμοί». Γιατί διαλέξατε αυτή τη χρονολογία ως το έτος της καταστροφής;
Η κατάρρευση διήρκεσε περίπου έναν αιώνα, από το 1225 ως το 1125 π. Χ. Όμως, το 1177 π.Χ. είναι ένα καλό σημείο αναφοράς, καθώς εκείνη τη χρονιά οι «Λαοί της Θάλασσας» εισέβαλαν για δεύτερη φορά και ως τότε πολλές από τις πόλεις είχαν ήδη καταστραφεί. Έτσι, χρησιμοποιώ την ημερομηνία αυτή ως «συντομογραφία» για όλη την κατάρρευση, όπως χρησιμοποιούμε το 476 μ. Χ. για την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, παρά το γεγονός ότι δεν κατέρρευσε ακριβώς εκείνο το έτος.
Το βιβλίο σας είχε μεγάλη επιτυχία, καθώς μεταφράστηκε σε πέντε γλώσσες (δυστυχώς όχι στα ελληνικά), πούλησε περισσότερα από 125.000 αντίτυπα σε διάφορες εκδόσεις, ενώ βίντεο στο διαδίκτυο με πρόσφατες διαλέξεις σας ως προς το θέμα έχουν παρακολουθήσει περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι. Γιατί συμβαίνει αυτό, κατά τη γνώμη σας;
Απ: Πιστεύω ότι το πρόσφατο ενδιαφέρον -ίσως και λίγο νοσηρό- με την κατάρρευση έχει να κάνει με τη συνειδητοποίηση του πόσο ευαίσθητος (ή αδύναμος) είναι ο κόσμος που ζούμε σήμερα, κυρίως υπό το πρίσμα της οικονομικής κατάρρευσης στις ΗΠΑ πριν μερικά χρόνια, αλλά και των οικονομικών προβλημάτων στην Ελλάδα και των γεγονότων που συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή και αλλού. Οι άνθρωποι ανησυχούν ότι μπορεί να αντιμετωπίζουν σήμερα μια κατάσταση παρόμοια με αυτή του 1177 π. Χ. με την κλιματική αλλαγή, τους σεισμούς, τους λιμούς από την ξηρασία και τις εξεγέρσεις.
Θα θέλατε το βιβλίο σας να μεταφραστεί στην Ελλάδα;
Απ: Ελπίζω ένας Έλληνας εκδότης να ενδιαφερθεί για τη δημοσίευση της μετάφρασης του βιβλίου μου. Πιστεύω ότι θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον για πολλούς ανθρώπους στην Ελλάδα, όχι μόνο για τις συζητήσεις μου γύρω από την πτώση των πολιτισμών, αλλά και επειδή το μεγαλύτερο μέρος του μιλάει για το τι είναι αυτό που κατάρρευσε, συμπεριλαμβανομένων των Μυκηναίων της ελληνικής ενδοχώρας και των Μινωιτών στην Κρήτη. Οφείλω να παραδεχτώ ότι είμαι πολύ ευχαριστημένος που το βιβλίο πουλάει καλά παντού και σε τόσες διαφορετικές μεταφράσεις, γιατί αυτό σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι διαβάζουν για την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, τους Μυκηναίους και τους Μινωίτες, γεγονός που με χαροποιεί ιδιαίτερα ως αρχαιολόγος.
<< ΉΡΑ : Εγώ θα ντρεπόμουν, Ζευ , εάν μου ήτο τέτοιος υιος , τόσο θηλυπρεπής και διεφθαρμένος από την μέθη , ο οποίος έχει δέσει την κόμη με την κορδέλα και συνεβρίσκεται αρκετά με πολλές μανιασμένες γυναίκες , πιο λουσάτος και από εκείνες τις ίδιες , χορεύοντας υπό τον ήχο των τυμπάνων και αυλών και κυμβάλων ...και γενικά, έχοντας ομοιάσει σε όλους εκτός από σένα...
ΖΕΥΣ : Και όμως , αυτός ο φορών γυναικείες κορδέλες και πιο λουσάτος από τις γυναίκες , Ήρα ,όχι μόνον έβαλε στο χέρι την Λυδία και τους κατοικούντες τον Τμώλο , υπέταξε τας Θράκας και αφού εξεστράτευσε εναντίων των ΙΝΔΏΝ με αυτό το ΓΥΝΑΙΚΕΊΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΌ ΣΏΜΑ και τους ΕΛΈΦΑΝΤΑΣ
ενίκησε και την χώραν και την έβαλεν υπό κατοχήν του ! Εάν κάποιος εσκέπτετο πώς θα ήτο αυτός ΝΗΦΆΛΙΟΣ ...ΌΠΟΥ ΤΈΤΟΙΑ ΚΆΝΕΙ ΜΕΘΙΣΜΈΝΟΣ !!! >>
ΘΕΏΝ ΔΙΆΛΟΓΟΙ και σήμερα, λοιπόν, φίλοι μου!
Με την γνωστή χιουμοριστική διάθεση , που χαρακτηρίζει όλα τα έργα του Λουκιανού...Περιπαικτική διάθεση, θα έλεγα. 'Ωστόσο , στις γεμάτες κάπως "σατιρικούς" μεταξύ των θεών διαλόγους σελίδες των έργων του, μας χαρίζει πάντοτε σπάνιες και ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες...
Στην προκειμένη περίπτωση, απ'ότι καταλάβατε , φίλοι μου, ο λόγος γίνεται για την εκστρατεία του Διονύσου στις Ινδίες!
<<Την εκστρατεία του Διονύσου , την οποία διαδέχτηκε μετά από δεκαπέντε γενιές ο Ηρακλής>>...βάζω τώρα στην διήγηση τον Αρριανό. Ο οποίος στην “Ινδική” του μας μεταφέρει αποσπάσματα από το έργο του Μεγασθένη, του Νεάρχου, του Ονησίκριτου και άλλων συγγραφέων που έγραψαν για την Ινδία.
<<Πρεσβύτερόν τε Διόνυσον Ηρακλέους δέκα και πέντε γενεήσιν ινδοί λέγουσιν>> Αρριανός , (Ινδική ΙΧ,10).
Πολλοί ήταν οι συγγραφείς, που διηγούνταν στα έργα τους τους θρύλους των Ελλήνων στην Ινδία...Θα αναφερθώ μόνο σε μερικούς από αυτούς...αρχίζοντας συγκεκριμένα με τον Λουκιανό, με τον ασχολούμαι τώρα τελευταία...
Δύο είναι τα σημεία στον Διάλογο της Ήρας και του Δία, που τράβηξαν αμέσως την προσοχή μου...Ελπίζω και την δική σας!
<<...με αυτό το ΓΥΝΑΙΚΕΊΩΝ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΌ ΣΏΜΑ και τους ΕΛΈΦΑΝΤΑΣ
ενίκησε και την χώραν (Ινδία) και την έβαλεν υπό κατοχήν του >> , διαβάσατε στην αρχή του άρθρου.
Για να δούμε, ποιες ήταν αυτές οι γυναίκες , που αποτελούσαν (και αυτές) τον στρατό του Διονύσου...
Στους ΕΛΕΦΑΝΤΕΣ θα έρθουμε αμέσως μετά...
Ποιές , λοιπόν, ήταν αυτές οι "μανιασμένες γυναίκες";
Μα οι πιστές Μαινάδες , φυσικά ! Οι οποίες έχουν καταγραφεί ως γυναίκες πολεμίστριες για πρώτη φορά στην Ιστορία.
Στο έργο "Προλαλία ή Διόνυσος" ο Λουκιανός γράφει τα εξής:
<<Ο Διόνυσος όταν εξεστράτευσε εναντίων των Ινδών , οι εκεί άνθρωποι τον κορόιδευαν , καθώς άκουγαν αλλόκοτα περί της στρατιάς του. Οι λόχοι αποτελούντο από μαινόμενες γυναίκες...οι οποίες κρατούσαν ράβδους , τυλιγμένες με κισσό (θύρσους, δηλαδή) , άνευ αιχμής ...και μικρές κούφιες ασπίδες , οι οποίες βομβούσαν εάν κάποιος τις άγγιζε . Οι Ινδοί μάλλον τα τύμπανα τα θεώρησαν ασπίδες. Οι ΜΑΙΝΆΔΕΣ όμως ...εντός των φαινομενικώς αθώων θύρσων , είχαν κρυμμένα λογχίδια και με αιφνιδιαστικές επιθέσεις έτρεπον τους πολεμίους σε φυγή>>...
Ο Διόνυσος , λοιπόν, ήταν ο πρώτος , που χρησιμοποίησε τις γυναίκες στο στράτευμά του....Και όχι μόνο γυναίκες !
Τι εννοεί ο Λουκιανός , αναφέροντας μαζί με τις γυναίκες - πολεμίστριες και τους ...ΕΛΈΦΑΝΤΕΣ;;; Συμμετείχαν και αυτοί στην εκστρατεία ;
Η ΚΑΤΑΡΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ:
Ποίημα ύμνου, οργής και καταγγελίας του Λόρδου Βύρωνα κατά του Σκοτσέζου Λόρδου Έλγιν, όταν αντίκρισε τον Παρθενώνα απογυμνωμένο συλιμένο και κακοποιημένο από το βέβηλο χέρι του Τόμας Μπρούς ή Έλγιν.
«Μεγαλόπρεπα κι αγάλια τώρα ο ήλιος κατεβαίνει
πάνω στου Μοριά τους λόφους με θωριά χαριτωμένη•
όχι όπως εις τις χώρες του βορρά, σκοτεινιασμένος,
αλλ' αστραφτερός σαν φλόγα, ζωντανός, φωτολουσμένος.
Στα βαθιά νερά μια ρίχνει απαλή, χρυσή αχτίνα
και το πράσινο χρυσώνει, το ρυτιδωμένο κύμα.
Και στης Αίγινας το βράχο τον αρχαίο και στην Ύδρα
ο θεός του κάλλους βάζει του φιλιού του τη σφραγίδα.
Πάνω απ' το βασίλειό του ρίχνει τη φωτοχυσία,
αν κι ο κόσμος έχει πάψει να του κάνει πια θυσία.
Των κοφτών βουνών οι ίσκιοι μες στον κόλπο σου ριγμένοι,
τον φιλούν και τον χαϊδεύουν, Σαλαμίνα δοξασμένη!
Οι γαλάζιες τους οι άκρες μες στην απεραντοσύνη
βάφονται σαν την πορφύρα που ο βασιλιάς τη ντύνει.
Απαλά τα χρώματά του πάνω στις κορφές τα ρίχνει
και στολίζει ό,τι αγγίζει με τα χρυσαφένια ίχνη.
Ώσπου ο ήλιος, χαιρετώντας την πανώρια τούτη πλάση,
πίσ' απ' των Δελφών τα βράχια κρύβεται για να πλαγιάσει.
Τέτοιο, Αθήνα μου, ένα δείλι ήτανε που ο σοφός σου
εχαιρέτησε για πάντα τα' απαλό, το χρυσό φως σου.
Με τι θλίψη οι καλοί σου οι πολίτες τη στερνή του
την αχτίδα την κοιτούσαν που 'παιρνε και την πνοή του...
Όχι ακόμα, όχι ακόμα, στα βουνά ο ήλιος μένει,
ειν' απρόθυμος να δύσει και ακόμα περιμένει.
Αλλά πριν στου Κιθαιρώνα την κορφή να γείρει,
πίνει το πικρό ποτήρι ο γέρος και το πνεύμα παραδίνει.
Κι έφυγε η ψυχή που τα 'χε όλα περιφρονημένα,
που 'χε ζήσει και πεθάνει έτσι σαν άλλου κανένα.
Αλλά και στον κάμπο η νύχτα η βασίλισσα προβαίνει
απ' του Υμηττού τα ύψη, δίχως όμως να υγραίνει
το ωραίο πρόσωπό της και να προμηνάει μπόρα.
Στη μαρμάρινη κολόνα τα φιλιά του στέλνει τώρα το φεγγάρι.
Κι εκεί κάτω, στου τζαμιού τον πύργο, λάμπει
το σημάδι του και γύρω αστραποβολούν οι κάμποι.
Οι πυκνοί μαύροι ελαιώνες κάτω είναι απλωμένοι
και ο Κηφισός κυλώντας απαλά γοργοδιαβαίνει.
Στο τζαμί τριγύρω – γύρω στέκονται τα κυπαρίσσια
και ο τρούλος του γυαλίζει με λαμπρότητα περίσσια.
Κι ένας φοίνικας θλιμμένος, στη θρησκευτική γαλήνη,
εκεί δίπλα στο Θησείο, μόνος έχει απομείνει.
Τί μαγευτικό τοπίο που προσφέρει εδώ η φύση,
και αναίσθητος θα είναι όποιον δεν τον συγκινήσει.
Του Αιγαίου πάλι ο φλοίσβος, που ακούγεται πιο πέρα,
νανουρίζει το περγιάλι μες στον καθαρό αέρα
και το ζαφειρένιο κύμα στη χρυσή ακτή χτυπάει
και τη γλύκα των χρωμάτων αλαργότερα την πάει.
Των νησιών εκεί στο βάθος η σκιά τραχιά μαυρίζει,
όταν απαλού πελάγου το χαμόγελο ανθίζει.
Έτσι αγνάντευα της γης μας και της θάλασσας τα κάλλη,
σαν τα βήματα σε τούτον το ναό με φέραν πάλι,
μόνο, δίχως να υπάρχουν φίλοι ή ανθρώποι άλλοι
στο μαγευτικό ετούτο και πανώριο ακρογιάλι,
που η τέχνη κι η ανδρεία είναι σαν μια οπτασία
και που βρίσκονται μονάχα σε ποιητικά βιβλία.
Κι όπως έστρεψε η ψυχή μου το ναό για να θαυμάσει
της θεάς, που οι ανθρώποι τώρα έχουν ατιμάσει,
οι παλιοί καιροί γυρίσαν, το παρόν πια είχε σβήσει
και ο Δόξα στην Ελλάδα γύριζε να κατοικήσει!
Επερνούσανε οι ώρες. Της Αρτέμιδας τα' αστέρι
είχε φτάσει πια στου θόλου τα ψηλότερα τα μέρη
κι εγώ γύριζα μονάχος δίχως να 'μαι κουρασμένος,
σε θεού ναό που ήταν εντελώς λησμονημένος.
Αλλά πιο πολύ σ' εκείνον τον δικό σου, ω Παλλάδα,
ετριγύριζα, 'κει όπου της Εκάτης η λαμπράδα
στις ψυχρές κολόνες πέφτει απαλά μα και θλιμμένη
κι ήχος την καρδιά παγώνει σαν από νεκρό να βγαίνει.
Ονειροπολώντας είχα για πολύ 'κει απομείνει,
θεωρώντας τι απ' τη δόξα την παλιά είχε απομείνει,
όταν, ξάφνου, εκεί μπροστά μου, μια γιγάντια θεότης,
η Παλλάδα, με σιμώνει πάνω εκεί, μες στο ναό της!
Η Αθηνά ήταν η ίδια, αλλά πόσο αλλαγμένη
από τότε που στα τείχη των Δαρδάνων οπλισμένη
έτρεχε μ' ορμή. Μα τώρα η μορφή της διαφέρει
από κείνη που 'χε πλάσει του Φειδία τα' άξιο χέρι.
Του προσώπου της εκείνον δεν τον δείχνει πια τον τρόμο
κι η γοργόνα της ασπίδας είχε πάρει άλλο δρόμο.
Νά το κράνος της, κομμάτια. Τσακισμένο το κοντάρι,
κι ούτε τους νεκρούς δεν σκιάζει. Της ελιάς το νιο βλαστάρι
π' ολοένα το κρατούσε, νά το, είναι μαραμένο
και ξερό καθώς το σφίγγει με το χέρι παγωμένο.
Αν κι από τους αθανάτους τα λαμπρότερα είχε νιάτα,
δακρυσμένη είναι τώρα η θεά η γαλανομάτα.
Και η γλαύκα της στο κράνος το σπασμένο καθισμένη
την κυρά μοιρολογάει με λαλιά απελπισμένη.
«Ω θνητέ, – έτσι μου είπε – της ντροπής σου αυτό το χρώμα
Βρετανός μου λέει να 'σαι, όνομα ανδρείου ακόμα,
μέχρι χτες λαού, ελευθέρου, με ωραία πεπρωμένα,
τώρα περιφρονημένου, και ιδίως από μένα.
Η Παλλάδα πρώτος θα 'ναι της πατρίδας σου εχθρός•
την αιτία θες να μάθεις; Κοίτα γύρω σου κι εμπρός.
Έχω δει πολλούς πολέμους κι ερημώσεις να πληθαίνουν
κι άλλες τόσες τυραννίες να ανεβοκατεβαίνουν.
Απ' του Τούρκου τη μανία γλίτωσα και του Βανδάλου,
μα η χώρα σου έναν κλέφτη μου 'χει στείλει πιο μεγάλο.
Κοίτα, άδειος ο ναός μου, κατοικία ρημαγμένη,
και στοχάσου τι μιζέρια είναι γύρω απλωμένη.
Τούτα ο Κέκροπας, κι εκείνα τα 'χε ο Περικλής στολίσει,
κι ο Αδριανός τις Μούσες για να τις παρηγορήσει,
και ευγνωμονώ και όσους το ναό μου έχουν χτίσει,
μα ο Αλάριχος κι ο Έλγιν μ' έχουν άγρια συλήσει.
Και σαν να 'πρεπε ο κόσμος το κατόρθωμα να μάθει,
ο Ελγίνος στο ναό μου πάει και τα' όνομά του γράφει,
σα να νοιάστηκε η Παλλάδα να δοξάσει τ' όνομά του,
κάτω η υπογραφή του, πάνω το κατόρθωμά του.
Κι ο απόγονος των Πίκτων είναι φημισμένος όσο
ειν' ο αρχηγός των Γότθων, πιθανόν και άλλο τόσο.
Αλλ' ο Αλάριχος τα πάντα είχε αγρίως καταστρέψει
με το δίκιο του πολέμου, μα ο 'Ελγιν για να κλέψει
όσα οι βάρβαροι αφήσαν, που 'τανε απ' ό,τι εκείνος
είναι βάρβαρος πιο λίγο, γιατί το 'κανε ο Ελγίνος;
Το 'κανε όπως τη λεία παρατάει το λιοντάρι
και ακολουθεί ο λύκος ή ο τσάκαλος να πάρει
και να γλείψει κάποια σάρκα που απόμεινε ακόμα
απ' του λιονταριού ή του λύκου το αχόρταγο το στόμα.
Αλλά των θεών το κρίμα τους κακούργους θα τους πιάσει.
Κοίτα τι ο Έλγιν πήρε, κοίτα και τι έχει χάσει.
Τ' όνομά του μ' άλλο ένα το ναό μου τον λερώνει
και το φως της να το ρίξει η Αρτέμιδα θυμώνει.
Αν και έχει η Αφροδίτη τη μισή ντροπή ξεπλύνει,
η Παλλάδα όμως δεν πρέπει χωρίς γδικιωμό να μείνει».
Κι όταν σώπασε για λίγο, έτσι είχα αποτολμήσει,
απαντώντας ν' απαλύνω της οργής της το μεθύσι:
Κόρη του Διός, της λέω, γι' όνομα της Αλβιόνος,
και σαν γνήσιος Εγγλέζος, διαμαρτύρομαι εντόνως.
Μην κακίζεις την Αγγλία. Ξέρεις από ποιο 'ταν μέρος
ο ληστής και συλητής σου; Μάθε, Σκώτος ήταν βέρος.
Τη διαφορά να μάθεις αν το θες και την αιτία,
από της Φυλής το ύψος κοίταξε τη Βοιωτία.
Του νησιού μας Βοιωτία, μάθε, είναι η Σκωτία,
και καλά το ξέρω ότι απ' αυτή τη νόθα χώρα
της σοφίας η θεά μας δεν τιμήθηκε ως τώρα.
Χώρα άγονη, που η φύση απλοχέρα δεν εστάθη,
και που έμβλημά της έχει το ψηλό γαϊδουραγκάθι,
που το μόνο προϊόν της είναι τα πηχτά σκοτάδια
κι οι τσιγκούνηδες κι αχρείοι που γυρίζουν σα ρημάδια.
Των βουνών και των ελών της το υγρό εκείνο αγέρι
στα κεφάλια τα κουτά τους σκοτισμό και άγνοια φέρει.
Τα μυαλά τα νερουλά τους άγονα 'ναι σαν το χώμα
και ψυχρά, όπως το χιόνι που δεν έλιωσε ακόμα.
Για τον πλούτο χίλιους τρόπους μηχανώνται τα παιδιά της
και το κέρδος τα τραβάει και τα πάει μακριά της.
Στην ανατολή, στη δύση, μόνο προς βορράν δεν πάνε:
κέρδη να βρουν δίχως κόπο, γη και θάλασσες περνάνε.
Ά, καταραμένη ώρα και καταραμένη μέρα,
που τον Πίκτο για ληστεία είχε στείλει κι εδώ πέρα!
Κι όμως, άξια βλαστάρια γέννησε και η Σκωτία,
σαν τον Πίνδαρο που έχει κι η νωθρή η Βοιωτία
και μακάρι οι σοφοί τους να νικήσουνε το κλίμα
κι οι γενναίοι ν' αψηφίσουν και του θάνατου το μνήμα,
και τη σκόνη αυτής της χώρας ξετινάζοντας και πάλι,
σαν παιδάκια να αστράψουν σε χαρούμενο ακρογιάλι,
γιατί, όπως σ' άλλα χρόνια, όταν σε μια ψεύτρα χώρα
δέκα ανδρείοι αν υπήρχαν, αποφεύγονταν η μπόρα».
«Ω θνητέ, μου είπε τότε η γαλανομάτα η κόρη,
τούτο το μαντάτο φέρε στης πατρίδας σου τα όρη:
Αν και έχω παρακμάσει, να εκδικηθώ μου μένει
και ν' αποστραφώ μια χώρα σκοτεινή κι ατιμασμένη.
Άκουσε, λοιπόν, τις ρήσεις της θεάς Παλλάδας μόνο:
άκουσε και σώπα: τα' άλλα θα ειπωθούν από το χρόνο.
Πρώτα στο κεφάλι εκείνου που 'κανε αυτή την πράξη
η κατάρα μου θ' αστράψει, ίδιον και γενιά να κάψει.
Ούτε μία σπίθα πνεύμα να μην έχουν τα παιδιά του
και αναίσθητα να είναι, όπως και η αφεντιά του.
Κι αν βρεθεί απόγονός του να 'χει λίγο πνεύμα ή φάτσα,
τότε σίγουρα θα είναι νόθος κι από άλλη ράτσα.
Να γυρίζει μ' απογόνους διανοητικά βλαμμένους
και αντί για της σοφίας, της βλακείας να 'χει επαίνους.
Κι οι κουτοί να επαινούνε την πολλή καλαισθησία
που θα τον χαρακτηρίζει στην αγοραπωλησία,
να πουλά κι έτσι να κάνει –τί ντροπή και τί απάτη!–
της κλεψιάς και αρπαγής του ένα έθνος συνεργάτη.
Κι ο Ουέστ, που της Ευρώπης είναι ο ρυπαρογράφος,
μα της δύστυχης Αγγλίας κόλαξ και τρανός ζωγράφος,
με τα χέρια σαν αγγίξει έργα τέχνης των αιώνων,
μπρος τους θα θαρρεί πως είναι μαθητής ογδόντα χρόνων.
Και τριγύρω οι αγροίκοι παλαιστές θα μαζευτούνε
με της τέχνης τα μνημεία και αυτοί να συγκριθούνε
και το "μαρμαράδικό" του βλέποντας, θα το θαυμάσουν
κοκορόμυαλοι στην πύλη βιαστικοί σαν καταφθάσουν.
Και, τεμπέλικα, τ' αρχαία σαν χαζοί θα σχολιάζουν,
ενώ οι γεροντοκόρες από πόθο θα στενάζουν
και θα κατατρώγουν όλες ψηλαφώντας με τα μάτια
των υπέροχων γιγάντων τα μαρμάρινα κομμάτια,
και θλιμμένες θα φωνάζουν, όταν δουν τους ανδριάντες:
"Ω, οι Έλληνες οι αρχαίοι ήτανε στ' αλήθεια άντρες!"
Και συγκρίνοντάς τους τώρα με εκείνους τους γενναίους,
θα ζηλέψουν τη Λαΐδα για τους φίλους Αθηναίους.
Πότε σύγχρονη γυναίκα θα 'χει τέτοιον εραστή;
Άχ, αλίμονο, ο σερ Χάρρυ δεν του μοιάζει του Ηρακλή...
Και στο τέλος, μες στο τόσο το ανώνυμο το πλήθος,
θα βρεθεί κάποιος διαβάτης που θα έχει λίγο ήθος•
λυπημένος, βλέποντάς τα, άφωνος θ' αγανακτήσει,
θα θαυμάσει τα κλεμμένα, μα τον κλέφτη θα μισήσει.
Ώ, καταραμένη να 'ναι η ζωή του και ο τάφος
και οργή να συνοδεύει το ιερόσυλό του πάθος.
Τ' όνομά του η Ιστορία δίπλα σ' εκεινού θα γράψει
του τρελού, που της Εφέσου το ναό 'χε κατακάψει.
Κι η κατάρα μου πιο πέρα απ' τον τάφο να τον πάει
και το μίσος αιωνίως και τους δυο να κυνηγάει.
Ο Ηρόστρατος και ο Έλγιν, και οι δυο ατιμασμένοι,
μα ο δεύτερος πιο μαύρος απ' τον πρώτο θ' απομένει».
Πηγή: www.lifo.gr Καθημερινή 23-26 Μαρτίου 2000
Η λέξη Αλλάχ σημαίνει Θεός
Το Ισλάμ, Μουσουλμανισμός ή Μωαμεθανισμός είναι μονοθεϊστική θρησκεία, η οποία διαμορφώθηκε με το κήρυγμα και τη δράση του Προφήτη Μωάμεθ (Μουχάμαντ, Αλλάχ) στις αρχές του 7ου αιώνα. Παρουσιάζεται ως τελειοποίηση του Χριστιανισμού και του Ιουδαϊσμού.
Το Κοράνι... μεταδόθηκε στον προφήτη Μωάμεθ σε μια περίοδο 23 ετών από τον άγγελο Γαβριήλ. Ισλάμ - Βικιεπιστήμιο
Η πίστη στους προφήτες. Στο Κοράνιο αναφέρονται 26 ονόματα προφητών. Στη Χαντίθ αναφέρεται ότι ο αριθμός των προφητών είναι περίπου 124.000. Σαν προφήτες αναφέρονται ο Νώε, ο Αβραάμ που σημαίνει «φίλος του Θεού»,[46] ο Μωυσής, ο Μεσσίας Ιησούς,[47] «απόστολος του Θεού και λόγος αυτού (4:169) και τέλος ο Μωάμεθ, «απόστολος του Θεού και η σφραγίς πάντων των προφητών» (33:40).
Ανάμεσα στα βιβλία των προφητών αναγνωρίζονται η Πεντάτευχος η οποία αποκαλύφθηκε στον Μωυσή, οι Ψαλμοί στον Δαυίδ και τα Ευαγγέλια στον Ιησού (5:50).
Η ΠΤΏΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΟΥ
O άνθρωπος κατοικεί στον κήπο του Παραδείσου και έχει λάβει την εντολή να τρώει από κάθε δέντρο αλλά να μην φάει από το δέντρο της αιωνιότητας και της άφθαρτης εξουσίας. Όμως ο iblis ή shaitan, ο διάβολος, προκάλεσε την έμφυτη φιλοδοξία για αιωνιότητα και ακατάλυτη εξουσία του αρχέγονου ζεύγους, τελικά των εξώθησε να παραβεί την θεϊκή εντολή και την διαθήκη που είχε συνάψει μαζί του
Για του μουσουλμάνους μυστικούς ο πόνος είναι η κληρονομιά του προπάτορος Αδάμ.
Σε κάθε περίπτωση προβάλλεται η προσδοκία της ανάστασης και η τελική κρίση, κάτι που έχουν υιοθετήσει εκ του Χριστιανισμού. Την ημέρα της ανάστασης η παλαιά δημιουργία δεν θα αποκατασταθεί στην προηγούμενη κατάστασή της, αλλά θα δημιουργηθεί νέος ουρανός και νέα γη.
Ο Dajjal, είναι ο μουσουλμάνος αντίχριστος και θα εμφανιστεί είτε πριν είτε μετά τον ερχομό του Mahdi προκαλώντας καταστροφές και φρίκη σε όλη την ανθρωπότητα. Εναντίον του ο Αλλάχ θα στείλει τον υιό της Μαρίας ο οποίος θα καταδιώξει και θα σκοτώσει τον Dajjal. Τότε θα οδηγήσει όλους τους χριστιανούς στον ισλαμισμό. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CE%BB%CE%AC%CE%BC
.........................................
Διαβάζοντάς το Κοράνι, οι χριστιανοί θα βρουν οικεία θέματα. Μιλά, για παράδειγμα, για τη δημιουργία του σύμπαντος από τον Θεό σε επτά ημέρες, ότι τοποθέτησε τον Αδάμ και την Εύα στον Κήπο της Εδέμ, για τον πειρασμό από τον διάβολο, την πτώση τους και την κλήση μίας σειράς επακολουθούντων προφητών (οι περισσότεροι των οποίων εμφανίζονται επίσης στη Βίβλο). Αυτοί οι προφήτες περιγράφονται στο Κοράνιο ως μουσουλμάνοι, έχοντας υποτάξει το θέλημά τους στον Θεό.
Ο Αβραάμ, ο οποίος περιγράφεται ως φίλος του Θεού, εμφανίζεται να κατέχει εξέχουσα θέση στο κείμενο. (Μεταξύ άλλων, θεωρείται ότι έχει λάβει αποκαλύψεις τις οποίες έγραψε, αλλά που έχουν χαθεί από τότε5). Ο Μωυσής, ο Φαραώ και η Έξοδος των τέκνων του Ισραήλ παίζουν επίσης ρόλο.
Είναι εντυπωσιακό ότι η Μαρία, η μητέρα του Ιησού, αναφέρεται 34 φορές στο Κοράνιο, σε σύγκριση με τις 19 φορές που αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη. (Είναι, στην πραγματικότητα, η μοναδική γυναίκα που ονομάζεται στο Κοράνιο.) https://www.churchofjesuschrist.org/study/liahona/2018/04/understanding-islam?lang=ell
..................................
Η ΘΈΣΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΎ ΣΤΟ ΚΟΡΆΝΙ
Οι μουσουλμάνοι πιστεύουν ότι ο Ιησούς (στα αραβικά αποκαλείται «Isa») ήταν ένας προφήτης του Θεού που γεννήθηκε από μία παρθένο (τη Μαρία) και θα επιστρέψει στη Γη πριν την Ημέρα της Κρίσης για να νικήσει τον «ψεύτικο Μεσσία», τον al-Masihad-Dajjal, δοξασία που μοιάζει κάτι παραπάνω από αρκετά με την αντίστοιχη χριστιανική. https://www.huffingtonpost.gr/entry/e-these-toe-iesoe-sto-korani-ta-6-stoicheia-poe-aynooesame-mechri-semera_gr_5a3e6c13e4b0b0e5a7a27016
......................................
Ο ΑΒΡΑΑΜ ΣΤΟ ΚΟΡΑΝΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΠΙΣΤΗ
Αβραάμ1, ο πρώτος μονοθεϊστής (hanîf)Το πρόσωπο του Αβραάμ (Ibrâhîm) έχει μεγάλη σημασία για την ισλαμική παράδοση. Στο Κοράνιο υπάρχουν ποικίλες παραδόσεις για τον Αβραάμ, και ορισμένες για τον γιο του Ισμαήλ (Isma‘îl) και την μητέρα του Άγαρ (Hâjar), διάσπαρτες σε διάφορα κεφάλαια και χωρία του Κορανίου. Το όνομα Αβραάμ απαντά 69 φορές στο Κοράνιο, και είναι το δεύτερο πιο συχνά αναφερόμενο όνομα προφήτη μετά από αυτό του Μωυσή (Mûsâ).
Τον Μωάμεθ τον απασχολεί η ιστορική συνάφεια, και ο διακαής πόθος να αποδείξει ότι το κήρυγμά του δεν είναι παρά όμοιο προς το κήρυγμα των προηγουμένων προφητών και αποστόλων του Θεού και ότι ο ίδιος έρχεται στην ανθρωπότητα ως ανανεωτής του αρχαίου μονοθεϊσμού. Αυτός ο μονοθεϊσμός δεν ήταν άλλος παρά ο μονοθεϊσμός του προπάτορα Αβραάμ. Αυτή ήταν μια από τις βασικές αρχές του κηρύγματος του Μωάμεθ, ο οποίος ήθελε με τον τρόπο αυτό να κατοχυρώσει βιβλικά την μονοθεϊστική του διδασκαλία και να πείσει ιουδαίους και χριστιανούς ότι είναι ο νέος απόστολος και προφήτης του Θεού στη σειρά των προηγουμένων προφητών. Τις θέσεις αυτές θα τηρήσει έπειτα όλη η μουσουλμανική παράδοση και θα αναπλάσει βιβλικές και μη βιβλικές διδασκαλίες για τον Αβραάμ, δίνοντας τις δικές της ερμηνείες, χωρίς να ενδιαφέρεται για την ιστορική ακολουθία των διηγήσεών της.
Στο Κοράνιο ο Αβραάμ θεωρείται ως ο προφήτης, ο οποίος αιώνες μετά την εκδίωξη του Αδάμ από τον παράδεισο και την λήθη της μονοθεΐας, υπήρξε ο πρώτος που ξαναβρήκε την πίστη στον ένα Θεό, στράφηκε εναντίον της πολυθεΐας του λαού του (της jâhilîya =άγνοιας του ενός Θεού) και τους παρακίνησε να επιστρέψουν στον ένα και μόνο Θεό (σούρα 19,41κ.εξ. 21,51 κ. εξ., 26,69 κ. εξ., 37,83 κ. εξ.).
Έτσι κατά το Κοράνιο και την μουσουλμανική παράδοση ο Αβραάμ υπήρξε ο πρώτος muslim, δηλαδή πιστός, και ο αφοσιωμένος στο Θεό «hanîf» (μονοθεϊστής) και φίλος (walî) του Θεού... Επομένως κατά το Κοράνιο το Ισλάμ είναι «η θρησκεία (ή το γένος) του (προπάτορα) Αβραάμ» (millât Ibrâhîm, σούρα 2,135) και ο Αβραάμ είναι ο «πατέρας των μουσουλμάνων» (σούρα 22,68) και αυτός που ανήγγειλε την έλευση του Μωάμεθ (σούρα 2,128‐129)... Ο Θεός χάρισε στους απογόνους του Αβραάμ το αξίωμα της προφητείας. Το χάρισμα αυτό φτάνει ώς τον Μωάμεθ. Έτσι ο Αβραάμ γίνεται, όπως είδαμε, πρότυπο του Μωάμεθ (σούρα 19,49).
Η ΣΧΈΣΗ ΤΟΥ ΑΒΡΑΆΜ ΜΕ ΤΟΝ ΙΣΜΑΉΛ ΚΑΙ ΤΗΝ ΆΓΑΡ
Στη σούρα 37,100‐111, γίνεται λόγος για την εντολή που έλαβε ο Αβραάμ να θυσιάσει τον γιο του, αλλά δεν αναφέρεται για ποιόν από τους δύο γιους πρόκειται. Λέγεται όμως ότι όταν ο γιος είχε ενηλικιωθεί και βοηθούσε τον πατέρα του, ο Αβραάμ του φανέρωσε ένα όραμα που είδε, ότι δηλαδή θα τον θυσίαζε στον Θεό. Ο γιος, ευσεβής και ευλαβής προς τον πατέρα, αποκρίθηκε ότι αν αυτό είναι θέλημα του Θεού, ας γίνει το θέλημά του. Όταν
όμως ο Αβραάμ ήταν έτοιμος να τον θυσιάσει, ο Θεός τον απέτρεψε και του υπέδειξε άντ’ αυτού τη θυσία ενός κριαριού. Η θυσία αυτή είναι βέβαια συνδεδεμένη με τα χωρία εκείνα που μιλούν για την βοήθεια που προσέφερε ο Ισμαήλ στον πατέρα του Αβραάμ να κατασκευάσουν τον ναό της Κάαμπα στη Μέκκα (βλ. σούρα 2,124‐133). Τα υπόλοιπα κορανικά χωρία που αναφέρονται στον Ισμαήλ, «πατέρατων Αράβων» (σούρα 4,163. 6,86. 21,85 & 38,48) εξυμνούν τον Ισμαήλ και τον τοποθετούν μεταξύ των σπουδαίων προφητών και αποστόλων του Θεού:
«Θυμήσου τον Ισμαήλ στο Βιβλίο (Kitâb). Ήταν πιστός στις υποσχέσεις του και ήταν ένας απόστολος και ένας προφήτης. Πρόσταζε τον λαό του να προσεύχεται και να ελεεί και ήταν ευπρόσδεκτος στον Κύριό του» (σούρα 19,54‐55). Τέλος οι Ισμαήλ, Μωυσής, Ιησούς, και Μωάμεθ, ενώνουν στον οίκο τους το προφητικό και το αποστολικό μαζί αξίωμα. Γι’ αυτό έχουν και τους δύο τίτλους, είναι προφήτες και απόστολοι.
Υπάρχουν αρκετά χωρία που διηγούνται λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο ο Αβραάμ και ο Ισμαήλ έχτισαν τον ναό της Κάαμπα (σούρα 2,127‐130. 22,26‐30. 14,40 κ.ά.). Ο Αβραάμ και η Άγαρ κατά τη μουσουλμανική παράδοση τάφηκαν στο δυτικό τείχος του ιερού της Κάαμπα, όπου έως σήμερα αποτελεί χώρο προσκυνήματος. Πόσο ταυτισμένη είναι η μουσουλμανική παράδοση με τον Αβραάμ, τον Ισμαήλ, την Άγαρ αλλά και με τον προφήτη της Μωάμεθ, φαίνεται από το ιερό προσκύνημα (hajj), των μουσουλμάνων στη Μέκκα. Το ιερό προσκύνημα, καθώς και η στροφή του προσώπου των πιστών προς την Κάαμπα κατά την ώρα της προσευχής (qibla), αποτελούν τα βασικά καθήκοντα των μουσουλμάνων, τα οποία είχε συστήσει ο ίδιος ο Μωάμεθ κατά την περίοδο του κηρύγματός του στη Μεδίνα (σούρα 2,142‐145.149.150).
Η Μέκκα «η μητέρα των πόλεων» (σούρα 42,7) και προπαντός η Κάαμπα, που είναι το ιερό κέντρο του ισλαμικού κόσμου, δέχεται κάθε χρόνο εκατομμύρια μουσουλμάνων από όλο τον κόσμο, για να προσκυνήσουν τον τόπο όπου κατά την ισλαμική παράδοση ο Αβραάμ «ο πατέρας των προφητών», έχτισε μαζί με τον Ισμαήλ τον οίκο της Κάαμπα (σούρα 3,96 κ.εξ). Το πρόσωπο του Αβραάμ πραγματικά ζει και αναπνέει σε αυτά τα μέρη του ιερού προσκυνήματος και όλοι οι πιστοί αναζητούν αυτή τη σύνδεση με τον Θεό, διαμέσου του Αβραάμ. http://users.auth.gr/ziaka/pdf/Abraham%20in%20the%20Coran.pdf
Ορισμένοι λένε πως ο Πλούταρχος αναφέρει ότι ο Θεμιστοκλής πριν από τη ναυμαχία της Σαλαμίνος θυσίασε τρεις αιχμαλώτους Πέρσες στο Διόνυσο, κάτι που δεν είναι έτσι. Η αλήθεια είναι ότι ο Πλούταρχος αναφέρει πως ο Λεσβίος ιστορικός Φανίας αναφέρει («Ταύτα μεν ουν…..Φανίας ο Λέσβιος είρηκε») πως λέγεται, υπάρχει φήμη («λέγονται κατά τι λόγιον») ότι κατόπιν παρότρυνσης του μάντη Ευφραντίδη («του μάντεως Ευφραντίδου κελεύσαντος») και παρά την έκπληξη του Θεμιστοκλή («Εκπλαγέντος δε του Θεμιστοκλέους ως μέγα το μάντευμα και δεινόν») θυσιάστηκαν στην Ναυαρχίδα του τρεις Πέρσες αιχμάλωτοι στον ωμηστή Διόνυσο. Συνεπώς εδώ δεν έχουμε μαρτυρία πραγματικού γεγονότος, αλλά μια φήμη και τίποτε περισσότερο και η οποία, όπως θα δούμε πιο κάτω, είναι ψευδή
Συγκεκριμένα ο Πλούταρχος στο βιβλίο του Θεμιστοκλής (κεφ. 13) αναφέρει ότι σύμφωνα με το Λέσβιο Φανία, που είναι ένας φιλοσοφημένος άνθρωπος και καλός ιστορικός, στη ναυαρχίδα του Θεμιστοκλή προσήλθαν την ώρα που θυσίαζε τρεις εμφανίσιμοι αιχμάλωτοι, που ήταν παιδιά της Σανδαύκης, αδελφής του Ξέρξη, και του Αρταυκου. Βλέποντάς τους ο μάντης Ευφραντίδης και καθώς την ίδια στιγμή πετάχτηκε από το θυσιαστήριο μια μεγάλη και δυνατή φλόγα και, επίσης, ακούστηκε ένα φτέρνισμα από τα δεξιά, έπιασε το Θεμιστοκλή από το χέρι και τον παρακινούσε να αρχίσει τη θυσία του με τους νέους , προσφέροντάς τους στον Ωμηστή Διόνυσο, και μόνο έτσι να κάμει την παράκλησή του στο θεό, κάτι που θα εξασφάλιζε στους Έλληνες τη σωτηρία και τη νίκη. Ο Θεμιστοκλής εξεπλάγη από τη ζητούμενη μεγάλη και φοβερή θυσία («εκπλαγέντος δε του Θεμιστοκλέους ως μέγα το μάντευμα και δεινόν»), αλλά, όπως γίνεται πολλές φορές σε στιγμές κρισίμων περιστάσεων και μεγάλων δοκιμασιών, το πλήθος, που το συνηθίζει να εξαρτά τη σωτηρία του από ό,τι είναι παράλογο παρά λογικό, με μια φωνή άρχισε να προσεύχεται στο θεό, και την ίδια στιγμή οδηγούσαν τους αιχμαλώτους στο βωμό, όπου επιβάλανε να γίνει η θυσία, όπως ο μάντης το είχε ορίσει!
«Θεμιστοκλεί δε παρά την ναυαρχίδα τριήρη σφαγιαζομένω τρεις προσήχθησαν αιχμάλωτοι, κάλλιστοι μεν ιδέσθαι την όψιν, εσθήτι δε και χρυσώ κεκοσμημένοι διαπρεπώς. Ελέγοντο δε Σανδάκης παίδες είναι της βασιλέως αδελφής και Αρταϋκτου. Τούτους ιδών Ευφραντίδης ο μάντις, ως άμα μεν ανέλαμψεν εκ των ιερών μέγα και περιφανές πυρ, άμα δε πταρμός εκ δεξιών εσήμηνε, τον Θεμιστοκλέα δεξιωσάμενος εκέλευσε των νεανίσκων κατάρξασθαι και καθιερεύσαι πάντας Ωμηστή Διονύσω προσευξάμενον· ούτω γαρ σωτηρίαν και νίκην έσεσθαι τοις Έλλησιν. Εκπλαγέντος δε του Θεμιστοκλέους ως μέγα το μάντευμα και δεινόν, οίον είωθεν εν μεγάλοις αγώσι και πράγμασι χαλεποίς, μάλλον εκ των παραλόγων ή των ευλόγων την σωτηρίαν ελπίζοντες οι πολλοί τον θεόν άμα κοινή κατεκαλούντο φωνή, και τους αιχμαλώτους τω βωμώ προσαγαγόντες ηνάγκασαν, ως ο μάντις εκέλευσε, την θυσίαν συντελεσθήναι. Ταύτα μεν ουν ανήρ φιλόσοφος και γραμμάτων ουκ άπειρος ιστορικών Φανίας ο Λέσβιος είρηκε.» (Πλούταρχος Θεμιστοκλής 13)
Επίσης ο Πλούταρχος στο βιβλίο του Αριστείδης (κεφ. 9) αναφέρει πως ο Αριστείδης ηγηθείς ενός στρατιωτικού τμήματος απελευθέρωσε τη νήσο Ψυτάλλεια, η οποία είχε καταληφθεί από Πέρσες στρατιώτες, σκοτώνοντάς τους όλους, εκτός από τρεις Πέρσες οι οποίοι ήσαν παιδιά της Σανδαύκης, αδελφής του Ξέρξη, οι οποίοι εστάλησαν αιχμάλωτοι στο Θεμιστοκλή και φημολογείται («και λέγονται κατά τι το λόγιον»), άρα μπορεί αυτό και να μην είναι αλήθεια, ότι σύμφωνα με κάποιο χρησμό, αφού προέτρεψε ο μάντης Ευφραντίδης, θυσιάστηκαν στον ωμηστή Διόνυσο. («εν δε τούτοις ήσαν αδελφής βασιλέως όνομα Σανδαύκης τρεις παίδες, ους ευθὺς απέστειλε προς τον Θεμιστοκλέα· και λέγονται κατά τι λόγιον, του μάντεως Ευφραντίδου κελεύσαντος, ωμηστή Διονύσῳ καθιερευθήναι»).
Επίσης ο Πλούταρχος στο βιβλίο του Πελοπίδας (κεφ. 21) αναφέρει τώρα επιγραμματικά ότι πριν από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνος ο Θεμιστοκλής θυσίασε τρεις Πέρσες στον ωμοφάγο Διόνυσο («υπό Θεμιστοκλέους σφαγιασθέντας Ωμηστή Διονύσῳ προ της εν Σαλαμίνι ναυμαχίας»)..
Παρατηρώντας τα ως άνω λεγόμενα του Πλούταρχου, σχετικά με τους τρεις Πέρσες αιχμαλώτους, βλέπουμε ότι εδώ γίνεται λόγος για μια φήμη που αναφέρει ο Λέσβιος ιστορικός Φανίας και δεν έχουμε μια καταγραφή πραγματικού γεγονότος και μάλιστα με δυο εκδοχές. Η μια λέει πως τους τρεις Πέρσες θυσίασε ο Θεμιστοκλής και η άλλη ότι τους θυσίασε ο μάντης Ευφραντίδης. Επομένως η εν λόγω φήμη, ως αντιφάσκουμε και χωρίς μάρτυρες, θεωρείται ανυπόστατη. Και το ότι είναι έτσι τα πράγματα προκύπτει και από τα εξής:
α) Η εν λόγω ανθρωποθυσία δεν αναφέρεται από κανένα άλλο αρχαίο συγγραφέα, ενώ για την εν λόγω ναυμαχία έχουν γράψει πάμπολλοι. Συγκεκριμένα ο ιστορικός Ηρόδοτος (484 – 430; π.Χ.), στην περιγραφή της ναυμαχίας της Σαλαμίνας, αναφέρει ότι ο Αριστείδης δεν συνέλαβε κανέναν Πέρση στην Ψυτάλλεια, αλλά ότι τους σκότωσε όλους («κατεφόνευσε πάντας»). Ο τραγικός ποιητής Αισχύλος (524/5 – 456/5 π.Χ.), ο οποίος μάλιστα έλαβε μέρος στη ναυμαχία, στην τραγωδία του «Πέρσαι», αναφερόμενος κι αυτός στο περιστατικό της νήσου Ψυττάλειας, δεν αναφέρει τίποτε περί αιχμαλωσίας, αλλά συμφωνώντας με τον προαναφερθέντα, μας πληροφορεί ότι φονεύθηκαν όλοι οι Πέρσες που αποβιβάσθηκαν εκεί. Ο Λατίνος βιογράφος και ιστορικός του 1ου αιώνα π.Χ. (100; - 24/5) Κορνήλιος Νέπος, ο οποίος συνέγραψε μια βιογραφία του Θεμιστοκλή, δεν αναφέρει τίποτε για το τριπλό ανθρωποθυσιαστικό περιστατικό. Ο ιστορικός του 1ου αιώνα μ.Χ. Διόδωρος ο Σικελιώτης, στο 11ο βιβλίο του έργου του «Βιβλιοθήκη», περιγράφοντας την ικεσία της κόρης του Δαρείου και αδελφής του Ξέρξη Μανδάνης ή Σανδάκης, να τιμωρηθεί ο Θεμιστοκλής ως υπαίτιος του θανάτου των γιων της, δεν αναφέρει τίποτε περί αιχμαλωσίας ή ανθρωποθυσίας αυτών. Ο περιηγητής του 2ου αιώνα μ.Χ. Παυσανίας, στο πρώτο βιβλίο του έργου του «Ελλάδος περιήγησις», αναφερόμενος κι αυτός στη μάχη μεταξύ Ελλήνων και Περσών στην Ψυτάλλεια, δεν αναφέρει τίποτε για αιχμαλωσία ή ανθρωποθυσία των γιων της Μανδάνης. Ο σοφιστής και ρητοροδιδάσκαλος του 2ου αιώνα μ.Χ. (117-189) Αίλιος Αριστείδης, στον περίφημο πανηγυρικό λόγο του «Παναθηναϊκός», αναφερόμενος κι αυτός στο πολεμικό περιστατικό της νήσου Ψυττάλειας, υιοθετεί κι αυτός την άποψη ότι δεν αιχμαλωτίσθηκε κανείς, αλλά ότι όλοι οι Πέρσες σκοτώθηκαν από τους Αθηναίους οπλίτες που αποβιβάσθηκαν στη νήσο. Τέλος, ο Αριστόδημος, συγγραφέας άγνωστης εποχής και καταγωγής, σε ένα διασωθέν απόσπασμα ενός έργου του που έχει χαθεί και το οποίο ήταν κατά πάσα πιθανότητα σχολικό εγχειρίδιο που περιέγραφε τα γεγονότα του 5ου αιώνα π.Χ., συνάδοντας κι αυτός με όλους τους προαναφερθέντες, γράφει ότι ο Αριστείδης, επικεφαλής ευάριθμου ελληνικού αποβατικού σώματος, σκότωσε όλους τους Πέρσες οι οποίοι είχαν καταλάβει την Ψυτάλλεια.
2) Ο χαρακτηρισμός «ωμηστής» (ωμός + εσθίω») που δίνεται στο Διόνυσο αφενός δεν αναφέρεται από κανένα άλλο αρχαίο συγγραφέα, άρα αυτό είναι κάτι που προδίδει κάτι περίεργο και αφετέρου ως λέξη σημαίνει αυτός που τρώει κάτι ωμό, δηλ. κρέας ή λαχανικά κλπ αμαγείρευο ή άψητο , άρα, αν ο Διόνυσος ήταν ωμηστής, τότε δεν θα ήταν δυνατόν να του έκαναν οι ιερείς ανθρωποθυσία, γιατί της θυσίας το κρέας ένα μέρος καίγεται για χάρη του θεού και το άλλο ψήνεται ή μαγειρεύεται, για να γίνει συμπόσιο.
Σημειώνεται ότι:
Α) Ο Πλούταρχος έζησε πολλά χρόνια μετά τα μηδικά, άρα δεν είχε ιδίαν άποψη επί των μηδικών και γι αυτό επικαλείται στις αφηγήσεις του αρχαιότερους ιστορικούς μεταξύ των οποίων και τον ιστορικό και φιλόσοφο Φανία, ο οποίος, για να ξέρει τόσες πολλές λεπτομέρειες για τη ζωή του Θεμιστοκλή στην περίοδο που έζησε στην αυλή του Πέρση βασιλιά, πρέπει να είχε σχέσεις με τους Πέρσες και αυτοί του είπαν τις φήμες που έγραψε για το Θεμιστοκλή. Ο Φανίας, αφού δεν ήταν στη ναυαρχίδα του Θεμιστοκλή, άρα αναφέρει ό,τι άκουσε ως φήμη από τους μηδίσαντες και τους Πέρσες.
Β) Ο Ηρόδοτος (Η 66 κ.α.) δεν αναφέρει αυτά που αναφέρει ο Φανίας για την εκστρατεία του Ξέρξη στην Ελλάδα , η οποία έγινε το 480 και 479 π.Χ και κατά την οποία είχαν μηδίσει πολλοί άλλοι Έλληνες, καθώς και οι Πάριοι, οι Τήνιοι, οι Άνδριοι και λοιποί νησιώτες, άρα και οι Λέσβιοι, οι συμπατριώτες του Φανία.
Γ) Διαβάζοντας με προσοχή το βιβλίο «Θεμιστοκλής» του Πλούταρχου βλέπουμε ότι μετά τη νίκη των Ελλήνων στη Σαλαμίνα ο Θεμιστοκλής άρχισε κρυφά από τους Σπαρτιάτες να οχυρώνει την Αθήνα και να κάνει τον Πειραιά Ναύσταθμο προκειμένου να πάψει η Αθήνα να φοβάται τις περσικές εκστρατείες, αλλά και να κηδεμονεύετε από τους Σπαρτιάτες. Μάλιστα όταν στο Αμφικτιονικό Συνέδριο οι Σπαρτιάτες πρότειναν οι μηδίσαντες να διαγράφουν, ο Θεμιστοκλής αρνήθηκε, γιατί έτσι θα έκαναν ό,τι ήθελαν οι Σπαρτιάτες, αφού θα διαγράφονταν οι σύμμαχοι των Αθηναίων Αργείοι, Θεσσαλοί και Θηβαίοι. Στη συνέχεια ο Θεμιστοκλής άρχισε να συναλλάσσεται με τους μηδίσαντες και να ζητά μάλιστα από τους συμμάχους των Αθηναίων να τον ενισχύσουν οικονομικά για την επίτευξη των σχεδίων του, κάτι που τελικά δεν άρεσε ούτε στους συμμάχους των Αθηναίων ούτε και στους Σπαρτιάτες, γιατί φοβόντουσαν την ισχυροποίησή του και έτσι βοήθησαν την ανάδειξη-προώθηση του φιλοσπαρτιάτη Κίμωνα, διαβάλλοντας συνάμα το Θεμιστοκλή ως μηδίσαντα, για να καταπέσει πολιτικά, με συνέπεια στο τέλος οι ίδιοι οι Αθηναίοι να τον εξοστρακίσουν ( να τον στείλουν στην εξορία). Συνέπεια αυτού ήταν να καταλήξει στην αυλή του βασιλιά των Περσών, δηλ. σε εκείνον τον οποίο πιο πριν είχε νικήσει μόνο με 180 μικτές τριήρεις, ενώ αυτός διέθετε 1000 μεγάλες και αμέτρητο στρατό. Ο βασιλιάς των Περσών τον δέχτηκε με χαρά πιστεύοντας ότι θα τον βοηθήσει σε νέο πόλεμο εναντίον της Ελλάδος, όπως και του είχε υποσχεθεί ο Θεμιστοκλής για αντάλλαγμα της φιλοξενίας. Ωστόσο, όταν κάποια στιγμή του το ζήτησε ο Πέρσης βασιλιάς, αφού θίασε, αυτοκτόνησε.
Οι δυσμενείς φήμες σε βάρος του Θεμιστοκλής είχαν φθάσει στο σημείο να διαδίδουν και ότι οι Αθηναίοι είχαν ξεθάψει και πετάξει τα λείψανά του, πρβ: «Όσο για τα λείψανά του (του Θεμιστοκλή), δεν αξίζει να προσέχει κανείς ούτε σ’ αυτά που λέει ο Ανδοκίδης στο λόγο του «Προς Εταίρους», πως τάχα οι Αθηναίοι τα σήκωσαν και τα πέταξαν - λέει ψέματα, για να φανατίσει τους ολιγαργικούς- ενάντια στο λαό, ούτε αυτά που λέει ο Φύλαρχος , ο οποίος μεταβάλλοντας την ιστορία του σε τραγωδία….(Πλούταρχου, Θεμιστοκλής, 32>>
Δ) Μεταξύ των άλλων που αναφέρει ο Φανίας για το Θεμιστοκλή είναι και ο εξής διάλογος μεταξύ του Πέρση αξιωματούχου Αρταβάνου και Έλληνα Θεμιστοκλή, που δείχνει τη διαφορά μεταξύ του πολιτισμού των δυο λαών, καθώς και την εξυπνάδα του Θεμιστοκλή: <<Οι νόμοι των ανθρώπων, ξένε (λέει ο Αρταβάνος στον άγνωστό του ακόμη Θεμιστοκλή), δεν είναι παντού όμοιοι. Το καλό διαφέρει από τόπο σε τόπο. Ωστόσο καλό για όλους δίχως εξαίρεση είναι το να σεβόμαστε και να τηρούμε ο καθένας τις συνήθειές μας. Για σας, τους Έλληνες, λένε, πως εκτιμάτε προπάντων την ελευθερία και την ισότητα. Εμείς (οι Πέρσες) έχομε πολλούς και καλούς νόμους, αλλά ο καλύτερός μας είναι να τιμούμε και να προσκυνούμε το βασιλιά σαν μια εικόνα του θεού, που κυβερνά τα πάντα. Αν λοιπόν παραδεχτείς τις συνήθειες μας και προσκυνήσεις, θα μπορέσεις να δεις το βασιλιά και να του μιλήσεις. Αν όχι, θα χρειαστεί να στείλεις άλλους για λόγου σου. Γιατί οι πατροπαράδοτες συνήθειες μας δεν επιτρέπουν σε εκείνον που δεν προσκυνάει να έχει ακρόαση στο βασιλιά.
ΑΔΑΜΑΝΤΟΥ Γ. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ
(Επίτιμου Δ/ντη Υπουργείου Πολιτισμού)
«επεί αυτίκα ημίν μεν ου νόμος εστίν ανθρώπους θύειν αλλ' ανόσιον, Καρχηδόνιοι δε θύουσιν ως όσιον ον και νόμιμον αυτοίς»
Πλάτων, "Μίνως, 315"
Ο σταυρός, αυτό το σύμβολο-έμβλημα της Χριστιανικής θρησκείας που μπροστά του γονατίζουν και προσκυνούν τόσους αιώνες εκατομμύρια πιστών Χριστιανών, είναι στην πραγματικότητα ένα από τα αρχαιότερα γνωστά σύμβολα -αρχαιότερο ακόμα και του κύκλου- άμεσα συνδεδεμένο με τις αρχαίες θρησκείες και λατρείες της Μεγάλης Μητέρας Θεάς Γης, του Θεού Ήλιου και της Θεάς Σελήνης.
Τις πρώτες εικόνες σταυρού τις συναντάμε σε σπηλιές της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας, που χρονολογούνται την Λίθινη εποχή. Αργότερα, με την εμφάνιση των πρώτων –πρωτόγονων ακόμα- οργανωμένων κοινωνιών και θρησκειών, ο σταυρός έκανε την εμφάνισή του παγκοσμίως, σε κάθε περιοχή του πλανήτη μας, συμβολίζοντας τους εκάστοτε τοπικούς Θεούς. Κοσμούσε και κοσμεί μέχρι σήμερα ναούς ανά την υφήλιο και οι παραλλαγές του έφτασαν τις αρκετές δεκάδες. Υπήρξε σύμβολο της Μητέρας Γης (μέχρι και σήμερα, το κινέζικο ιδεόγραμμα για τη Γη είναι ένας ισοσκελής σταυρός μέσα σε τετράγωνο) και της ένωσης του Ουρανού με τη Γη (πρωταρχικών Θεών του πρωτόγονου ανθρώπου). Κατ’ επέκταση, έγινε σύμβολο της ζωής, της γονιμότητας, της αθανασίας, των 4 εποχών του χρόνου, των 4 στοιχείων της φύσης, των 4 ανέμων και των 4 κατευθύνσεων του ορίζοντα.
Ο άνθρωπος ‘ωριμάζοντας’ πνευματικά με τους αιώνες, ανέλυσε το σύμβολο του σταυρού περισσότερο και το συνέδεσε με ανώτερες φιλοσοφικές και θεολογικές έννοιες: ο κάθετος άξονας σχετίστηκε με τον Ουρανό, το πνευματισμό, τη δύναμη και το αρσενικό στοιχείο. Ο οριζόντιος άξονας σχετίστηκε με τη Γη, την ευαισθησία, τη λογική και το θηλυκό στοιχείο. Έγινε το σύμβολο της ισορροπίας μεταξύ ύλης και πνεύματος, της δυαδικότητας της φύσης και της αρμονικής ένωσης των αντίθετων (αλλά όχι αντίπαλων) Δυνάμεων. Υπήρξε επίσης σύμβολο δημιουργίας, όπως στον Εβραϊσμό μέχρι και σήμερα, που ο σταυρός με 6 ακτίνες συμβολίζει τις 6 μέρες της Δημιουργίας του Κόσμου από τον Θεό.
Στη Βαβυλώνα, έναν από τους αρχαιότερους γνωστούς πολιτισμούς, ο σταυρός απεικονίζονταν μαζί με την ημισέληνο, για να συμβολίζει τη Σεληνιακή Θεά. Χωρίς την ημισέληνο, συμβόλιζε τον Ηλιακό Θεό και ο αναμενόμενος Βαβυλώνιος Μεσσίας έφερε πολλούς σταυρούς στο μέτωπό του.
Στην αρχαία Ασσυρία, ο ισοσκελής σταυρός επίσης ταυτίζονταν με τον Ηλιακό Θεό και συμβόλιζε τις 4 κατευθύνσεις του ορίζοντα όπου λάμπουν οι αχτίδες του. Αγάλματα Ασσύριων Βασιλέων που βρέθηκαν (και τώρα στεγάζονται στο Βρετανικό Μουσείο) φέρουν εγχάρακτα κοσμήματα με σταυρούς στο λαιμό, προφανώς για να τονιστεί η ευγενική τους τάξη αλλά και να τονισθεί η Θεϊκή προστασία και εύνοια που κατείχαν, κατά τις τότε πεποιθήσεις.
Στη Φοινίκη και πάλι σχετίζονταν με τις Ηλιακές Θεότητες. Σε τάφους που βρέθηκαν στην περιοχή, υπήρχαν κεραμικά με εγχάρακτο τον σταυρό και οι νεκροί φορούσαν για σκουλαρίκια σταυρούς, προφανώς για προστασία της ψυχής και ευχή για την αθανασία της.
Ακόμα και στα βάθη της Αφρικής, συναντάμε το σταυρό, ως σύμβολο της Μεγάλης Μητέρας Θεάς που γέννησε τον Κόσμο. Οι έγκυες γυναίκες τον φορούσαν στον λαιμό, πιστεύοντας ότι έτσι η Μεγάλη Μητέρα θα τις προστατεύσει κατά τον τοκετό και θα εξασφαλίσει μια καλή και γέννα.
Combat Fighter
Μάθε πώς να αμύνεσαι σε καταστάσεις ωμής βίας στο δρόμο
Πολλοί πιστεύουν ότι επειδή είναι γυμνασμένοι η επειδή έχουν κάποια μυική δύναμη ότι μπορεί να αντιμετωπίσουν μία ξαφνική επίθεση η οποία δεν θα έχει κανόνες και θα είναι βάναυση όσο ποτέ. Η εμπλοκή σε μάχη του δρόμου είναι το πιο δύσκολο πράγμα και δεν έχει να κάνει τίποτα με οποιεσδήποτε τέχνες μπορεί να νομίζουμε ότι γνωρίζουμε. Η ωμή βία είναι τελείως διαφορετική από μία κατάσταση κινήσεων σε μία προπόνηση. Μπορεί σύντομα να χρειαστεί να αμυνθούμε για τη ζωή μας, μπορεί σύντομα να βρεθούμε σε περιβάλλον όπου Η ωμή βία θα είναι ικανή να σοκάρει και τον πιο εκπαιδευμένο. Μάθε σήμερα πως μπορείς να αμυνθείς σε όλες τις συνθήκες, με ανορθόδοξους τρόπους, σε μία μάχη άνευ κανόνων που ο μόνος στόχος ειναι η νίκη και η επιβίωσή σου..
ΤΙΜΗ 32€ Ηλεκτρονικο προιον για κατεβασμαΣτην Ινδία, ο σταυρός έκανε την εμφάνισή του έντονα μέσα στον Ινδουισμό (που χρονολογείται περίπου το 5.000 π.Χ.), συμβολίζοντας τον ιερό ποταμό Γάγγη και τον Θεό Βισνού, που είναι ο ένας από τους τρεις σημαντικότερους Ινδούς Θεούς – της Θείας Τριάδας που εκφράζει τον Ένα Υπέρτατο Θεό. Ο κάθετος άξονας, του απλού ισοσκελή σταυρού, συμβολίζει τη Θεϊκή κατάσταση, ενώ ο οριζόντιος άξονας την υλική/κοσμική κατάσταση. Το κέντρο συμβολίζει τον σοφό άνθρωπο, που ισορροπεί ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο καταστάσεις. Πολλοί πιστοί Ινδουιστές φέρουν ζωγραφισμένο σταυρό στο μέτωπό τους, ως σύμβολο της πίστης τους. Αυτή η παράδοση διείσδυσε και στον Βουδισμό.
Στον Βουδισμό (που χρονολογείται από το 500 π.Χ.), είναι ο άξονας του Τροχού, ενός πολύ σημαντικού συμβόλου γι αυτήν τη θρησκεία. Ο Τροχός είναι η Ηλιακή, Θεϊκή προστασία, δημιουργία και εξουσία και ο σταυρός είναι ο Θείος Νόμος, που στηρίζει τον Κύκλο της Ύπαρξης.
Στην αρχαία Ρώμη, οι παρθένες ιέρειες της Θεάς Vesta (η ελληνίδα Εστία), που ορκίζονταν ισόβια αγνότητα, με τιμωρία να θαφτούν ζωντανές εάν καταπατούσαν τον όρκο τους, φορούσαν σταυρό στο λαιμό τους. Άραγε, πόσο να διέφεραν οι τότε ιέρειες της Vesta από τις σημερινές μας καλόγριες;… Επιπλέον, σε ρωμαϊκά νομίσματα που βρέθηκαν, αναπαριστάται ο Ηλιακός Θεός Απόλλωνας να κρατά σαν σκήπτρο έναν σταυρό.
Στην αρχαία Ελλάδα, σχετίζονταν (μεταξύ άλλων) με τον Βάκχο και τον Απόλλωνα και εμφανίζεται στο μέτωπο της Άρτεμης της Εφέσου. Επιπλέον, κατά την αρχαία ελληνική παράδοση, την βραδιά της Πανσέληνου του Απριλίου, που ήταν αφιερωμένη στις Σεληνιακές Θεές Άρτεμις και Εκάτη, συνήθιζαν να φτιάχνουν μικρά κυκλικά ψωμάκια και να τ’ αφήνουν στα σταυροδρόμια, για να εξευμενίσουν την Θεά, να ευλογεί με την προστασία της όποιον περνούσε από κει. Τα σταυροδρόμια υπήρξαν άμεσα συνδεδεμένα με την Θεά Εκάτη και τον Θεό Ερμή, από πριν ακόμα την επικράτηση του Ολυμπισμού (δηλαδή, από την Τιτανολατρεία). Τα κέντρα σταυροδρομιών ήταν σημεία μαγικά, που οι άνθρωποι τα φοβούνταν και τα σέβονταν. Εκεί, κυριαρχούσε η σκοτεινή Τρικέφαλη Σεληνιακή Θεά Εκάτη, με τις τρομερές μαγικές και μαντικές δυνάμεις, τη σύνδεσή της με τον Κόσμο των Νεκρών και την αγέλη των μαύρων σκυλιών που την ακολουθούσαν. Μικρά ιερά της, τα Εκαταία, βρίσκονταν σε σχεδόν κάθε σταυροδρόμι για εξευμενισμό της, μαζί με ιερά του Ερμή Ψυχοπομπού, που μπορούσε να κυκλοφορεί ελεύθερα στους τρεις Κόσμους (των θνητών, των Αθανάτων και των Νεκρών), για να προστατεύει τους ταξιδιώτες που περνούσαν από κει, από το πιθανό μένος της Θεάς.
Κατά την παράδοση, όσοι ήθελαν να επικοινωνήσουν με τους νεκρούς, έπρεπε να πάνε νύχτα σε σταυροδρόμι, που είναι «πύλη μεταξύ των Κόσμων», να αντιμετωπίσουν με επιτυχία δοκιμασίες και τελικά, εάν επιβίωναν, να επιτύχουν την επικοινωνία. Αυτήν την παράδοση τη συναντάμε και αλλού, στην Ασία, στην Αφρική και στην Αμερική. Όπως φαίνεται λοιπόν, η σχέση του σταυρού με τον κόσμο των ζωντανών και νεκρών και ο συμβολισμός του ως πέρασμα από τον ένα κόσμο στον άλλο, όπως έγινε με τον Ιησού Χριστό, κρατά από αρχαιοτάτων χρόνων.
Την εποχή του χαλκού, έχουμε πάμπολλα ευρήματα που φέρουν το σύμβολο του σταυρού, κυρίως από την περιοχή της Γαλατίας. Κοσμήματα, κεραμικά, στολίζονται με το σταυρό, κι ένα άγαλμα που βρέθηκε του Θεού Σούκελου, φαίνεται να φορά μανδύα με σταυρούς.
Στους αρχαίους πολιτισμούς της Κεντρικής Αμερικής, ο σταυρός εμφανίζεται ως σύμβολο του Θεού Τιάλοκ, Φύλακα των Κοσμικών Νερών, και του Θεού Κουετζακοάτλ, του Φτερωτού Όφι, Φύλακα των Ανέμων. Οι Ινδιάνοι της περιοχής, επηρεασμένοι ίσως απ’ αυτούς τους αρχαίους πολιτισμούς, χρησιμοποιούσαν τον σταυρό ως σύμβολο των 4 ανέμων και των όσων αντιπροσώπευε ο καθένας: Ο ανατολικός άνεμος είναι η πηγή της ζωής και της αγάπης. Ο δυτικός άνεμος είναι ο απαλός άνεμος που βοηθά στην έξοδο προς το άγνωστο και λεγόταν επίσης ότι «έρχεται από την γη των πνευμάτων». Ο βόρειος άνεμος είναι η δύναμη και η νόηση. Ο νότιος άνεμος είναι το πάθος, η φωτιά που ζεσταίνει, αλλά καταστρέφει. Το κέντρο του σταυρού είναι η γη και ο άνθρωπος. Είναι το σημείο όπου οι 4 δυνάμεις συναντιούνται, αντικρούονται εξουδετερώνοντας η μια την άλλη και ισορροπούν.
Οι Σαμάνοι (οι σοφοί της φυλής), συσχέτιζαν το σταυρό με το Δέντρο της Ζωής και τον χάρασσαν μονάχα πάνω σε ξύλο. Την ίδια παράδοση συναντάμε και στους Γότθους, που χάρασσαν σταυρούς πάνω στα πεσμένα δέντρα, πιστεύοντας ότι έτσι θα μπορέσει να επιβιώσει το πνεύμα του δέντρου μέσα στο χάραγμα. Μέχρι και τις μέρες μας στην Σκωτία, φτιάχνονται σταυροί από ξύλο σορβιάς και κρεμιούνται στις ουρές των ζώων με πορφυρή κλωστή, για προστασία από τη κακή μαγεία και τα δαιμόνια. Πρόκειται για επιβίωση αρχαιότατου Κέλτικου εθίμου, της μεγάλης εορτής την ημέρα πριν την Πρωτομαγιά (Beltane).
~*~*~
Ο Ελληνικός Σταυρός, γνωστός και ως Crux Immissa Quadrata
Ο απλός ισοσκελής και όρθιος σταυρός, έχει παραμείνει να λέγεται «ελληνικός σταυρός» και είναι αυτός που θεωρείται η μια από τις 3 αρχαιότερες μορφές σταυρού (μαζί με τον Πλάγιο Σταυρό και τον Ηλιακό Σταυρό).
Συμβολίζει τα τέσσερα στοιχεία της φύσης (γη, νερό, αέρας, φωτιά) σε ισορροπία και σταθερότητα. Κατ’ επέκταση, συμβολίζει την αρμονία της φύσης. Συμβολίζει επίσης τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Τέλος, συμβολίζει την σχέση του Θείου (κάθετος άξονας) με τον Κόσμο (οριζόντιος άξονας).
Αργότερα στον Χριστιανισμό, ο απλός ισοσκελής σταυρός συμβόλισε τους 4 Ευαγγελιστές. Περαιτέρω, επειδή μπορεί να διαχωριστεί σε 13 κύβους, συμβολίζει τους 12 αποστόλους και, ο κύβος του κέντρου, τον Χριστό.
Μια λιγότερο γνωστή παραλλαγή του ελληνικού σταυρού, είναι αυτή με γραμμένες τις λέξεις «ΦΩΣ» στον κάθετο άξονα και «ΖΩΗ» στον οριζόντιο, που όλο μαζί διδάσκει ότι μόνο με το Θεϊκό Φως (δηλαδή Σοφία και Αγάπη) μπορεί ο άνθρωπος να κερδίσει την αθάνατη Ζωή.
Στα μαθηματικά είναι το σύμβολο της πρόσθεσης και στην Κινεζική αρίθμηση είναι ο αριθμός 10.
Ο Πλάγιος Σταυρός ή o Σταυρός του Αγ. Αντωνίου ή Crux Decussata
Το όνομα «του Αγ. Αντωνίου» το πήρε επειδή πιστεύεται πως ο Αγ. Αντώνιος σταυρώθηκε πάνω σε τέτοιο σταυρό. Όμως, εμφανίζεται συχνότατα πολύ πριν την εμφάνιση του Χριστιανισμού, σχεδόν σε όλο τον κόσμο.
Στην αρχαία Σκωτία, χρησιμοποιούνταν ως σύμβολο ανανέωσης, αναδημιουργίας και νέων ξεκινημάτων.
Στο Ρουνικό αλφάβητο, ο απλός πλάγιος σταυρός (Γκιφού) ερμηνεύεται ως «Θείο Δώρο» και «η δύναμη της προσφοράς». Συνδέεται με την παρθένα Θεά Γκέφιον, που προσφέρει στους ανθρώπους γνώση και ταλέντα. Ο πλάγιος σταυρός ανάμεσα σε 2 μακριές κάθετες γραμμές (Μαν) συμβόλιζε τον άνθρωπο και την Δύναμη της Αλληλεγγύης και της Αλληλοβοήθειας. Ο πλάγιος σταυρός ανάμεσα σε 2 ισόϋψες κάθετες γραμμές (Νταέγκ) συμβόλιζε το λαμπερό φως το Ήλιου που απλώνεται την ημέρα στον κόσμο, διαλύοντας το σκοτάδι, προκαλώντας την ανάπτυξη και φέρνοντας αισιοδοξία κι ελπίδα.
Στην Ρωμαϊκή αρίθμηση είναι ο αριθμός 10 και στα μαθηματικά είναι το σύμβολο του πολλαπλασιασμού.
Ο Ηλιακός Σταυρός ή Νορβηγικός Σταυρός ή Σταυρός του Οντίν
Απλός ισοσκελής και όρθιος σταυρός, κλεισμένος σε κύκλο. Παρόλο που τον συναντάμε αρκετά συχνά στην αρχαία Ελλάδα, την Ασία, την Αμερική, την Ινδία και εμφανίζεται από την αρχή της ανθρωπότητας, έχει παραμείνει γνωστός ως σύμβολο του Νορβηγικού Θεού Οντίν.
Υπήρξε αρχικά το σύμβολο της Μητέρας Γης, όπως το συναντάμε και σήμερα στα νεο-παγανιστικά ρεύματα. Αργότερα, συνδέθηκε με τον Θεό Ήλιο: ο κύκλος αντιπροσωπεύει τον Ήλιο και ο σταυρός στο κέντρο τις 4 εποχές, συμβολίζοντας όλο μαζί τον αέναο κύκλο της φύσης. Κατά μια άλλη έννοια, συμβολίζει τον Ήλιο (σταυρός) που περικλείεται από τον Ουρανό/Σύμπαν (κύκλος).
Ο Αιγυπτιακός Σταυρός ή Ankh ή «Κλειδί του Νείλου» ή Crux Ansata
Άλλη μια από τις αρχαιότερες παραλλαγές του σταυρού, που η πρώτη του εμφάνιση χρονολογείται περίπου τον 15ο αιώνα π.Χ. Έχουν βρεθεί πολλά αντικείμενα, κεραμικά, κοσμήματα, νομίσματα, τοιχογραφίες κλπ. που εμφανίζουν το Ankh, στην Αφρική, την Μεσοποταμία, την Φρυγία, την Παλαιστίνη, την Φοινίκη, την Σαρδινία και αλλού.
Για τους αρχαίους Αιγυπτίους, υπήρξε σύμβολο ζωής και αναγέννησης, συνδέεται με την Θεά Μαάτ, την Θεά της Αλήθειας και καλείται επίσης «Κλειδί της Αθανασίας». Συνδέθηκε με την θηλυκή Αρχή και οι αρχαίες Αιγύπτιες το φορούσαν για να έχουν την προστασία της Θεάς. Επιπλέον, συμβολίζει την ένωση της Θεάς Ίσιδας με τον Θεό Όσιρι και σε πάμπολλες αιγυπτιακές παραστάσεις, βλέπουμε Θεούς, ιερείς και Φαραώ να κρατούν στο χέρι τους το Ankh. Συγκεκριμένα, ο Θεός Όσιρις, αναπαρίσταται να προτείνει το Ankh στις ψυχές, υπενθυμίζοντάς τους την ζωή μετά θάνατο. Μια άλλη χαρακτηριστική αναπαράσταση, είναι ο Θεός Ώρος να κάθεται ως βρέφος στην αγκαλιά της παρθένας μητέρας του Ίσιδας, κρατώντας στο χέρι του το Ankh ή η Ίσιδα έχοντάς το χαραγμένο στα μαλλιά της. Πόσο αλήθεια μοιάζει αυτή η σκηνή με αυτήν της Παρθένου με το Θείο Βρέφος…
Πέρα όμως από την Αίγυπτο, το Ankh υπήρξε ιερό και σε πολλούς άλλους λαούς. Στη Φοινίκη, συμβόλιζε την Θεά Αστάρτη «Αυτήν που δίνει Ζωή» και στη Φρυγία, σχετιζότανε με τη Θεά Κυβέλη, τη μητέρα της Ρέας κατά τους αρχαίους Έλληνες, ως σύμβολο θανάτου και αναγέννησης. Στην Ινδία είναι το σύμβολο του Θεού Αγνί, «του Φωτός του Κόσμου» και συχνά φαίνεται να το κρατούν οι Θεοί της Θείας Τριάδας (Βράχμα, Βισνού, Σίβα), ο Κρίσνα και άλλοι.
Στην αρχαία Ελλάδα, συμβόλιζε την Αφροδίτη και την Άρτεμις της Εφέσου και στην αρχαία Ρώμη, το Ankh αναφέρεται ως «Κλειδί της Ζωής» και εμφανίζεται στο χέρι του Θεού Janus (Ιανός).
Αργότερα, το ξανασυναντάμε συχνά σε γνωστικά χριστιανικά και κοπτικά κείμενα, ως σύμβολο της θνητής και αθάνατης ζωής, της κρυμμένης σοφίας και των μυστηρίων της ζωής και της γνώσης.
Στην Αλχημεία είναι το σύμβολο του χαλκού και στην αστρολογία το σύμβολο του πλανήτη της Αφροδίτης -σύμβολο που παρέμεινε μέχρι τις μέρες μας για να αντιπροσωπεύσει το θηλυκό φύλο.
Ο Σταυρός ΤΑΥ (που είναι σαν το κεφαλαίο γράμμα «Τ») επίσης ονομάζεται και Αιγυπτιακός, έχοντας τον ίδιο συμβολισμό με το Ankh. Αργότερα, ονομάστηκε Crux Commissa. Είναι σύμβολο της αρσενικής Θείας δύναμης και εξουσίας. Συνδέεται με τους Θεούς του κεραυνού, όπως ο Έλληνας Δίας και οι Νορβηγικοί Θεοί Οντίν και Θωρ. Οι αρχαίοι Δρυίδες τον έφτιαχναν με δύο κλαδιά βελανιδιάς (ιερό δέντρο για σχεδόν όλη την Ευρώπη), ως σύμβολο του Θεού (Ταυ). Στην αρχαία Ελλάδα, συμβόλιζε επίσης τον Άττι και στην Μεσοποταμία τον Μίθρα.
Ο Γνωστικός Σταυρός
Παραλλαγή του Αιγυπτιακού – το ΤΑΥ με κύκλο στην κορφή. Εμφανώς επηρεασμένοι από την Αίγυπτο και την Ελλάδα, οι Γνωστικοί είχαν ως έμβλημά τους αυτόν τον σταυρό, που συμβόλιζε την ισορροπία της τελειότητας, αλλά παράλληλα και τον Θεάνθρωπο Χριστό, που ήταν η ενσάρκωση της τέλειας ισορροπίας μεταξύ Θείου και θνητού. Επιπλέον, συμβόλιζε την ισορροπία και ένωση του θηλυκού (κύκλος) με το αρσενικό (ΤΑΥ).
Ο Κοπτικός Σταυρός
Συμμετρικός ισοσκελής σταυρός, με κύκλο στην μέση και 4 μικρά «Τ» μεταξύ των κάθετων γραμμών, που συμβολίζουν τα καρφιά με τα οποία καρφώθηκε ο Χριστός.
Ένας άλλος Κοπτικός, είναι αυτός που μοιάζει με συνδυασμό του Γνωστικού σταυρού και του Ηλιακού, έχοντας έναν δεύτερο συμμετρικό σταυρό μέσα στον κύκλο.
Ο Όφις Σταυρωμένος
Ένα φίδι τυλιγμένο ή καρφωμένο σε σταυρό ΤΑΥ.
Συμβολίζει το ξεπέρασμα της ύλης και της θνητότητας. Ο όφις είναι άλλο ένα πανάρχαιο και παγκόσμιο σύμβολο της Γνώσης και της Σοφίας. Πάνω σε ηλιακό σύμβολο (τον σταυρό) μπορεί να συμβολίσει την Θεϊκή Σοφία και Γνώση.
Ο σταυρωμένος όφις εμφανίζεται επίσης συχνά στην Αλχημεία, ως αυτό που «φτιάχνει το ρευστό» ή που φτιάχνει το ελιξίριο του υδράργυρου (θρυλικό ελιξίριο), αφαιρώντας το δηλητηριώδες μέρος.
Ορφεύς Βακχικός Σταυρωμένος
Σε σφραγιδόλιθο που βρέθηκε και χρονολογείται περίπου στα τέλη του 2ου ή στις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ., εμφανίζεται εγχάρακτος ένας σταυρωμένος άνθρωπος. Ακουμπά πάνω σ’ ένα V, έχει στην κορυφή του σταυρού την ημισέληνο και πιο πάνω εμφανίζονται 7 αστέρια σαν σταυροί. Γνωρίζοντας ότι εκείνη την εποχή επεκτεινόταν με γοργούς ρυθμούς ο Χριστιανισμός, αυτό το εύρημα δεν θα μας εντυπωσίαζε. Αυτό όμως που το κάνει να ξεχωρίζει, είναι ότι φέρει εγχάρακτες τις λέξεις «ΟΡΦΕΥΣ ΒΑΚΧΙΚΟΣ». Αναφέρεται λοιπόν στον αρχαίο Έλληνα μύστη Ορφέα; Μάλλον παράδοξο, μιας και ο μύθος του Ορφέα αναφέρει ότι δεν σταυρώθηκε, αλλά σφαγιάστηκε και κατακερματίστηκε από οργισμένες Μαινάδες.
Στους πρώτους αιώνες της εμφάνισης του Χριστιανισμού, κάποια Γνωστικά Χριστιανικά ρεύματα ταύτισαν τον Χριστό με τον Ορφέα. Ήταν η ομοιότητα των διδαγμάτων και ηθικών αρχών μεταξύ Χριστιανισμού και Ορφισμού, που οδήγησε σ’ αυτήν την ταύτιση. Ο Σταυρωμένος Ορφέας, ίσως υπενθύμιζε αυτήν την ομοιότητα, ενώνοντας παλαιότερα και νεότερα σύμβολα.
Όμως, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η σχέση των ονομάτων Βάκχος (ή αλλιώς ‘Ίακχος’) και Ιησούς: στα Εβραϊκά, ο Βάκχος/Ίακχος είναι JEHSU, το οποίο προφέρεται «Ιεσού». Στους Φοίνικες και Κανααϊτες μεταφέρεται απλά ως ΙΗS, δηλαδή για τους Έλληνες ΙΗΣ, και ολόκληρο κατευθείαν από τους Εβραίους «ΙΗΣΟΥ».
Το V που εμφανίζεται στο κάτω μέρος του σταυρού και στο οποίο ακουμπά ο σταυρωμένος τα πόδια του, ίσως συνδέεται με τους 7 σταυρούς/αστέρια της κορυφής, που στεφανώνουν τον σταυρωμένο. Το V είναι ένα από τα αρχαία σύμβολα του Θείου θηλυκού, που παραπέμπει στην μήτρα που γεννά. Ο αριθμός 7, συνδέεται με την Ελληνίδα Θεά Αφροδίτη, την Θεά της θηλυκότητας, της ομορφιάς και της αγάπης. Ενδιαφέρον είναι ότι στην αραβική αρίθμηση ο αριθμός 7 γράφεται ως V. Στην Ρωμαϊκή αρίθμηση, το V είναι ο αριθμός 5, που επίσης συνδέεται με την Θεά Αφροδίτη και τον συνονόματο πλανήτη της, που, όπως είχε παρατηρηθεί από τους αστρονόμους της αρχαιότητας, σχηματίζει με την κίνησή του μια πεντάλφα (5Α) στον ουρανό, σε περίοδο 7 ετών.
Το Λ στην αραβική αρίθμηση είναι το 8. Το σύμβολο Λ συνδέεται με την αρσενική αρχή, παραπέμποντας στον φαλλό που γονιμοποιεί την μήτρα. Ο αριθμός 8 συνδέεται επίσης με το Θείο αρσενικό στοιχείο, με τον γήινο άνθρωπο, με την ισορροπία μεταξύ αυτών, με τη αναγέννηση, κι επομένως με τον Θεάνθρωπο Χριστό.
Βάζοντας το V πάνω στο Λ, σχηματίζεται το Χ, δηλαδή ο πλάγιος σταυρός. Στην Ρωμαϊκή αρίθμηση, το Χ είναι το 10 (αριθμός που παραπέμπει στην μονάδα) και στα μαθηματικά είναι το σύμβολο του πολλαπλασιασμού.
Η ημισέληνος στην κορυφή του σταυρού, ακριβώς πάνω από το κεφάλι του σταυρωμένου, είναι άλλη μια παραπομπή σε αρχαία θηλυκή θεότητα, στην Σεληνιακή Θεά. Έτσι, το θηλυκό στοιχείο φαίνεται να πλαισιώνει τον σταυρωμένο άνθρωπο, στηρίζοντας τα πόδια του και στεφανώνοντας το κεφάλι του…
Με τον τρόπο που είναι τοποθετημένα τα πόδια του σταυρωμένου στο V, το μέγεθος του V και η τοποθέτηση των άστρων στην κορυφή, φαίνεται λες και όλη η παράσταση ξεπηδά (γεννιέται) μέσα από το V και καταλήγει στα 7 αστέρια.
Ένα ακόμα παράδοξο της παράστασης, είναι η εμφάνιση σταυρωμένου ανθρώπου. Όπως θα δούμε παρακάτω (βλ. Λατινικός Σταυρός) ο εσταυρωμένος δεν εμφανίζεται ως σύμβολο του Χριστιανισμού πριν τον Μεσαίωνα. Το ότι αναφέρεται στον σταυρωμένο Ορφέα, κάνει το σύμβολο ακόμα πιο παράξενο και αινιγματικό…
Χρισμόν ή Labarum
Πλάγιος σταυρός με το γράμμα Ρ στην μέση να τον διαπερνά. Συχνά, περικλείεται σε κύκλο. Έχει επικρατήσει να ερμηνεύεται ως τα δύο πρώτα γράμματα του Χριστού, και αποδίδεται στον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο, ως σύμβολο του στρατού του. Το σύμβολο όμως είχε κάνει την εμφάνισή του πολύ πριν την εμφάνιση του χριστιανισμού. Έχει βρεθεί χαραγμένο σε πέτρα που χρονολογείται περίπου το 2.500 π.Χ. και εικάζεται ότι συμβολίζει τον Ήλιο και τον Ουρανό. Στην αρχαία Ελλάδα, συμβόλιζε το «Χρηστόν», δηλαδή «το αίσιο, το ευοίωνο» και υπήρχε χαραγμένο σε ναούς του Βάκχου στην Ρώμη.
Επίσης, νόμισμα που βρέθηκε του Πτολεμαίου του τρίτου (247-222 π.Χ.) φέρει το ΧΡ, αλλά το πιο ενδιαφέρον εύρημα είναι ένα νόμισμα της εποχής του Κωνστάντιου του Β’ της Ρώμης (317-361 π.Χ.), που φέρει στην μια του πλευρά το σύμβολο του Χρισμόν σε λάβαρο που κρατά ο αυτοκράτορας και περικλείεται με την λατινική επιγραφή «IN HOC SIGNO VICTOR ERIS» (βλ. εικόνα), που σημαίνει «EN TOYTΩ NIKA»… δηλαδή, όπως ακριβώς στο ‘όραμα’ του Κωνσταντίνου. Έτσι, εικάζεται ότι ο Κωνσταντίνος (όντας παγανιστής) εισήγαγε το σύμβολο στον Χριστιανισμό, μέσω ενός ευρηματικού ‘οράματος’, για να φέρει τις δύο θρησκείες -παλαιά και νέα- πιο κοντά.
Ο Λατινικός Σταυρός ή Χριστιανικός Σταυρός ή crux ordinaria ή crux immissa
Ο κοινά (πλέον) γνωστός μας ασύμμετρος σταυρός (δηλαδή με μεγαλύτερο τον κάθετο άξονα), προϋπήρξε του Χριστιανισμού αρκετούς αιώνες. Μέχρι τότε, ήταν γνωστός στην Αίγυπτο ως ο σταυρός των Θεών Όσιρι και Σέραπι. Εμφανίστηκε στην Χριστιανική θρησκεία μετά τον 3ο αιώνα μ.Χ. ως σύμβολο υπενθύμισης της μαρτυρικής θυσίας του Χριστού και την ανάστασή του. Μέχρι τα τέλη περίπου του 3ο αιώνα μ.Χ., η χρήση του σταυρού ήταν πολύ σπάνια, μια και υπήρξε κατακριτέα από τους περισσότερους Χριστιανούς, αφού ήταν παγανιστικό σύμβολο, κι επιπλέον διότι οι Γραφές ήταν απόλυτα σαφείς:
«Ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον, ουδέ παντός ομοίωμα όσα εν τω ουρανώ άνω και όσα εν τη γη κάτω και όσα εν τοις ύδασιν υπό κάτω της γης, ου προσκυνήσεις αυτοίς ουδέ μη λατρεύσεις αυτοίς» (η 2η Εντολή)
«Κύριο το Θεό σου να προσκυνήσεις, και αυτόν μόνο να λατρέψεις» (Λουκ. 4:8)
«Αλλά έρχεται ώρα, και μάλιστα είναι τώρα, που οι αληθινοί προσκυνητές θα προσκυνήσουν τον Πατέρα με Πνεύμα και με αλήθεια. Και πράγματι, ο Πατέρας τέτοιοι ζητά να είναι εκείνοι που τον προσκυνούν. Πνεύμα είναι ο Θεός, και εκείνοι που τον προσκυνούν, με Πνεύμα και με αλήθεια πρέπει να τον προσκυνούν’». (Ιωάν. 4:21-24)
Ο Τερτυλλιανός στο argumentum ad hominem καταδίκαζε τη χρήση του σταυρού ως ειδωλολατρεία και απέτρεπε τους Χριστιανούς που συνήθιζαν να ζωγραφίζουν έναν μικρό σταυρό στο μέτωπό τους… όπως έκαναν αιώνες νωρίτερα οι Ινδουιστές. Ο Αυτοκράτορας Ιουλιανός, όπως μας λέει ο Κύριλλος ο Αλεξανδρινός (Contra Julian., vi, in Opp., VI), απαγόρευσε την χρήση του σταυρού με τον οποιονδήποτε τρόπο (χαραγμένο σε πόρτες σπιτιών, σε πέτρα, σε ξύλο ή ζωγραφισμένο στα μέτωπα των πιστών) χαρακτηρίζοντάς το ως έγκλημα. Από την άλλη μεριά όμως, εικονομάχοι Αυτοκράτορες που προσπαθούσαν να καταπολεμήσουν την οποιαδήποτε απεικόνιση στην Χριστιανική θρησκεία, επέτρεπαν το σταυρό. Μια μεγάλη περίοδος πέρασε μέχρι να λυθεί το ζήτημα της χρήσης ή μη χρήσης του σταυρού από τους Χριστιανούς.
Από το 431 μ.Χ. περίπου όμως, άρχισαν να εμφανίζονται σταυροί και μέσα στα ιερά των Χριστιανικών ναών και το 586 μ.Χ. άρχισαν να στολίζουν τα καμπαναριά και τις στέγες τους. Δεν ήταν εύκολο για τους ανθρώπους να αποκηρύξουν όλα όσα γνώριζαν και όριζαν ως ιερά, κι ο σταυρός υπήρξε στη πίστη και τις κουλτούρες τους για χιλιάδες χρόνια. Έτσι, τον 6ο αιώνα μ.Χ., στην σύνοδο της Εφέσου, λύθηκε το ζήτημα, κι έγινε πλέον επίσημα αποδεκτό το σύμβολο του σταυρού ως έμβλημα του Χριστιανισμού, κάνοντας έτσι άλλο ένα ‘βήμα υποχώρησης’ με σκοπό τη προσέγγιση των δύο θρησκειών (παλαιάς και νέας).
Για πολλά χρόνια αφ’ ότου ξεκίνησε η χρήση του σταυρού από τους Χριστιανούς, δεν εμφανίζεται ο εσταυρωμένος πάνω στο σταυρό. Σκηνές από τη σταύρωση του Χριστού στη τέχνη δεν έχουμε πριν από τον 7ο αιώνα μ.Χ. Αυτό διότι, αφ’ ενός ακολουθούσαν την Εβραϊκή απαγόρευση περί δημιουργίας εικόνων και ειδώλων (2η Εντολή) και αφ’ ετέρου διότι ο κενός σταυρός παρέπεμπε στην ανάσταση του Χριστού κι όχι το θάνατό του. Μετά τον 7ο αιώνα και ακόμα περισσότερο μετά την Σύνοδο της Νίκαιας το 787 μ.Χ., όπου αποφασίστηκε να επιτραπεί η εικονογράφηση του Χριστού, της Παρθένου και των Αγίων (που έληξε και τη ταραγμένη περίοδο της Εικονομαχίας), οι πρώτες εικονογραφήσεις του Χριστού τον έδειχναν μπροστά από το σταυρό (όχι πάνω σ’ αυτόν), ντυμένο, ζωντανό και γαλήνιο, θριαμβευτή έναντι του θανάτου. Στον Μεσαίωνα όμως, οι Εκκλησίες αποφάσισαν να δώσουν περισσότερη έμφαση στο μαρτύριο της σταύρωσης και του θανάτου…
~*~*~
Μετά την επισημοποίηση του σταυρού ως Χριστιανικό έμβλημα, μια μεγάλη ποικιλία παραλλαγών του κλασσικού σταυρού άρχισαν να εμφανίζονται και να χαρακτηρίζονται ως Χριστιανικοί, λίγοι όμως απ’ αυτούς ήταν πραγματικά αυθεντικοί και αμιγώς Χριστιανικοί:
Ο Κέλτικος Σταυρός
Ψηλός, ασύμμετρος σταυρός με κύκλο στο πάνω μέρος. Τον συναντάμε πολύ συχνά στις περιοχές της Ιρλανδίας και της Αγγλίας, από τον 8ο αιώνα και μετά. Ο θρύλος λέει ότι ο Άγ. Πατρίκιος ήταν ο πρώτος που σχημάτισε τον Κέλτικο σταυρό, φτιάχνοντας έναν κύκλο πάνω στον κλασσικό Λατινικό σταυρό, ώστε να σχετίσει το σύμβολο με την Σεληνιακή Θεά της αρχαίας κέλτικης θρησκείας και να φέρει την παλιά θρησκεία κοντά στην νέα.
Όμως, το ίδιο σύμβολο του Κέλτικου σταυρού συναντάμε στην Ινδουιστική θρησκεία, να ονομάζεται kiakra και να σχετίζεται με την σεξουαλική ένωση του φαλλικού σταυρού και του θηλυκού κύκλου.
Κατά έναν άλλο συμβολισμό, που αποδέχονται πολλοί από τους νεο-παγανιστές στις μέρες μας, ο Κέλτικος σταυρός σχετίζεται με τις 4 κατευθύνσεις του ορίζοντα και τις 4 εποχές του χρόνου, καθώς και το ότι συμβολίζει/αντιπροσωπεύει η κάθε μια. Δηλαδή:
Η Ανατολή – η Άνοιξη, η γέννηση και αναγέννηση, η νεότητα και η ανάπτυξη.
Ο Νότος – το Καλοκαίρι, η ζωντάνια και η δύναμη.
Η Δύση – το Φθινόπωρο, η εμπειρία, η γνώση και η καθοδήγηση.
Ο Βορράς – ο Χειμώνας, η σιωπή, η σοφία και ο θάνατος.
Ο κύκλος συνδέει τις 4 κατευθύνσεις, συμβολίζοντας τον κύκλο της ζωής και της φύσης.
Ο Λωρενιανός Σταυρός
Μοιάζει με τον Πατριαρχικό και χρησιμοποιούνταν ως οικόσημο από τους Δούκες της Λορένης, περιοχή της Γαλλίας από την οποία πήρε το όνομά του. Συνδέεται με τους Σταυροφόρους, με την Ιωάννα της Λορένης με την οικογένεια των Μεδίκων και με τους Ναΐτες Ιππότες που τους παραδόθηκε ως έμβλημα από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων.
Το ίδιο όμως σύμβολο συναντάμε στην αρχαία Σουμερία, συνδυάζονταν με την ποιμενική ράβδο σε ιδεόγραμμα για την εξουσία.
Αργότερα, οι Ερμητικοί Αλχημιστές της Αναγέννησης, τον χρησιμοποιούσαν ως σύμβολο της Γης και του Πνεύματος, παραπέμποντας στην Ερμητική αρχή «όπως πάνω, έτσι και κάτω». Στην παραδοσιακή Αλχημεία, για τον μόλυβδο.
Οι Ελευθεροτέκτονες είχαν τον σταυρό της Λορένης ως σύμβολο ιεραρχικής τάξης.
Στην Καθολική Εκκλησία, είναι το σύμβολο του Καρδινάλιου και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Γαλλική αντίσταση είχε ως έμβλημά της τον σταυρό της Λορένης.
Ο Μαλτεσιανός Σταυρός
Συμμετρικός σταυρός με διχαλωτά άκρα, σχηματίζοντας σε σύνολο 8 γωνίες. Είναι σύμβολο προστασίας και τιμής. Παρέμεινε γνωστός ως «ο Σταυρός της Μάλτας» από τους Ιππότες της Μάλτας, μα το σύμβολο πρωτοεμφανίζεται στην αρχαία Ασσυρία, αντιπροσωπεύοντας τους 4 μέγιστους Ασσύριους Θεούς: Ρα, Ανού, Βήλος και Έα.
~*~*~
Αμιγώς Χριστιανικοί σταυροί, είναι:
Ο Ροδόσταυρος, που κάνει την εμφάνισή του περίπου τον 1ο αιώνα μ.Χ. στους πρωτο-Χριστιανούς, έχοντας ένα ρόδο στην μέση του σταυρού ή έναν σταυρό στην μέση ενός ρόδου, συμβολίζοντας το αίμα (ρόδο) του Χριστού (σταυρός).
Κατά μια άλλη έννοια (ιδιαίτερα δημοφιλής τα τελευταία χρόνια), ο ροδόσταυρος συμβολίζει την ένωση της Θείας θηλυκής Αρχής-Μαρίας Μαγδαληνής (ρόδο) με την Θεία αρσενική Αρχή-Χριστό (σταυρός).
Πολύ αργότερα, γίνεται έμβλημα των Ροδόσταυρων και του Ερμητικού Τάγματος της Χρυσής Αυγής, με νέα στοιχεία συμβολισμού να συμπληρώνονται, δημιουργώντας ένα πολύπλοκο, μυστικιστικό σύμβολο. Ο κλασσικός ροδόσταυρος σε σύνολο, συμβολίζει τον θρίαμβο του Πνεύματος έναντι της ύλης. Πιο αναλυτικά, ο σταυρός ερμηνεύεται ως ο υλικός κόσμος και ο κύκλος γέννησης-αναγέννησης. Το ρόδο στην μέση του σταυρού συμβολίζει την λυτρωτική δύναμη του αίματος του Χριστού και την πνευματική ανάπτυξη. Στην μέση του ρόδου εμφανίζεται άλλος ένας ολόιδιος ροδόσταυρος, αλλά μικρότερος, θέλοντας να συμβολίσει τον καθρεφτισμό του μικρόκοσμου στον μακρόκοσμο, και αντίστροφα. Τα 22 πολύχρωμα ροδοπέταλα που περικλείουν τον μικρό ροδόσταυρο, παραπέμπουν στα 22 γράμματα του Εβραϊκού αλφάβητου, χρωματισμένα σύμφωνα με τον χρωματικό συνδυασμό γράμματος-χρώματος που ακολουθεί η Καμπάλα.
Ο Σταυρός του Αγ. Πέτρου, ή αλλιώς γνωστός ως ανάστροφος Λατινικός σταυρός, που έχει πλέον συνδεθεί στις μέρες μας με τον Σατανισμό. Παλαιότερα όμως, συνδέονταν με τον Άγ. Πέτρο, που όταν καταδικάστηκε σε θάνατο με σταύρωση, ζήτησε να σταυρωθεί ανάποδα, διότι δεν θεωρούσε τον εαυτό του άξιο να σταυρωθεί όπως ο Χριστός. Μιας και ο Καθολικός Πάπας θεωρείται παραδοσιακά ο συνεχιστής του Αγ. Πέτρου, ο ανάστροφος σταυρός συχνά κοσμεί τον παπικό θρόνο και τάφο.
Ο Σταυρός της Ιερουσαλήμ ή αλλιώς των Σταυροφόρων, που υπήρξε σύμβολο της Ιερουσαλήμ, μετά την πρώτη Σταυροφορία. Είναι ένας μεγάλος ισοσκελής σταυρός και τέσσερις μικρότεροι τον περικλείουν. Εικάζεται ότι οι σε σύνολο 5 σταυροί, αντιπροσωπεύουν τις 5 πληγές του Χριστού. Κατά μια άλλη εκδοχή, οι 4 μικροί σταυροί που τον περικλείουν, αντιπροσωπεύουν τα 4 Ευαγγέλια. Άλλη μια εκδοχή, είναι ότι αντιπροσωπεύουν τα 4 σημεία του ορίζοντα, στα οποία εξαπλώθηκε ο Χριστιανισμός.
Ο Παπικός Σταυρός, που πρόκειται για το επίσημο έμβλημα του Πάπα και απαγορεύεται να χρησιμοποιηθεί από οποιονδήποτε άλλο, εκτός του Πάπα. Οι 3 οριζόντιες γραμμές συμβολίζουν τους 3 κόσμους στους οποίους ο Πάπας κυβερνά, κατά την πεποίθηση της Καθολικής πίστης: την Εκκλησία, τον Κόσμο και τον Ουρανό.
…Ο Πατριαρχικός Σταυρός, ο Σκαλωτός, ο Ρώσικος, ο Σλάβικος, ο Αρμένιος, ο Ποιμενικός, ο Αβελλινιανός, των Μεθοδιστών, των Βελών, ο Φλεγόμενος, ο Ιεραρχικός, του Αγ. Ιακώβου, του Αγ. Ιουλιανού, του Αγ. Λαζάρου… Δεκάδες παραλλαγές στολίζουν ναούς, χαράσσονται σε φυλακτά, γίνονται κοσμήματα, εμβλήματα οργανώσεων και κρατών… Αλλού είναι σύμβολο πίστης, αλλού προσπάθειας, κι αλλού εμπορικοποιήσης και εκμετάλλευσης. Δεκάδες χιλιάδες χρόνια πέρασαν από τότε που ο άνθρωπος για πρώτη φορά σχημάτισε το σταυρό μέσα στην σπηλιά του, μα μέχρι σήμερα τον κρατά κοντά του, περνώντας τον από τόσες πολλές έννοιες, συμβολισμούς φιλοσοφίες και σκέψεις, και διεκδικώντας τον πάντα ως «μονάχα δικό του». Είναι πάντα εδώ, έτοιμο να συμβολίσει ότι ο καθένας μας θέλει, αλλάζοντας ονόματα προς ικανοποίησή μας και μορφή για να εξυπηρετήσει τα πιστεύω μας. Είναι ίσως η απλότητά του που τον κάνει τόσο αγαπητό ή μήπως η χιλιάδων ετών μνήμη ενός συμβόλου, που πλέον έχει γίνει αδιάσπαστο μέρος της ανθρώπινης σκέψης και κουλτούρας;
ΕΛΛΗΝΙΣ
Φιλε μου ο σημερινός εχθρός σου είναι η παραπληροφόρηση των μεγάλων καναλιών. Αν είδες κάτι που σε άγγιξε , κάτι που το θεωρείς σωστό, ΜΟΙΡΆΣΟΥ ΤΟ ΤΩΡΑ με ανθρώπους που πιστεύεις οτι θα το αξιολογήσουν και θα επωφεληθούν απο αυτό! Μην μένεις απαθής. Πρώτα θα νικήσουμε την ύπνωση και μετά ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ τα υπόλοιπα.
Ληλάντιος Πόλεμος: Ο άγνωστος, μεγάλος αρχαϊκός εμφύλιος
Ο Ληλάντιος Πόλεμος αποτελεί μια από τις πλέον άγνωστες πολεμικές συγκρούσεις στον ελλαδικό χώρο. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πηγές διεξήχθη στο διάστημα 710-650 π.Χ. και σε αυτόν συμμετείχαν με τη μια ή την άλλη πλευρά πολλές ελληνικές πόλεις, τόσες ώστε δίκαια ο πόλεμος αυτός να μπορεί να χαρακτηριστεί ως Πανελλήνιος.
Αιτία του πολέμου ήταν η διαμάχη Χαλκίδας και Ερέτριας για την κατοχή του πλούσιου Ληλάντιου πεδίου, της πεδιάδας που εκτείνεται μεταξύ των δύο πόλεων. Στην γενικά ορεινή Ελλάδα ο έλεγχος εύφορων εδαφών αποτελούσε ζωτικής σημασίας παράγοντα για την πόλη που τις ήλεγχε.
Ο κατά γενική ομολογία αξιόπιστος Θουκυδίδης κάνει λόγο για σύγκρουση συνασπισμών πόλεων. «Ο πόλεμος μεταξύ Χαλκίδος και Ερέτριας χώρισε τις λοιπές πόλεις της Ελλάδας σε αντίπαλα στρατόπεδα», έγραψε. Δεν υπάρχουν ακριβείς χρονολογικές αναφορές για τα έτη διεξαγωγής του πολέμου. Ο Θουκυδίδης τον τοποθετεί περί το 705 π.Χ. Μαζί του συμφωνούν και τα αρχαιολογικά ευρήματα που δείχνουν εγκατάλειψη θέσεων στην περιοχή του Ληλάντιου πεδίου την ίδια εποχή.
Άλλωστε, γνωρίζουμε ότι μέχρι τα μισά του 8ου αι. π.Χ. Χαλκίδα και Ερέτρια συνεργάζονταν στο αποικιακό πεδίο. Ο Θέογνης αναφέρει ότι πόλεμος έλαβε χώρα στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. Ωστόσο, φαίνεται πως η πρότασή του δεν ευσταθεί.
Ο Ησίοδος και ο Αρχίλοχος κάνουν αναφορές στον Ληλάντιο πόλεμο. Ο Θουκυδίδης επίσης αναφέρεται σε αυτόν επικαλούμενος παλαιότερές του μαρτυρίες. Ο Ηρόδοτος κάνει, επίσης, αναφορά λέγοντας ότι η Ερέτρια έστειλε βοήθεια στη Μίλητο που απειλείτο από τους Πέρσες, διότι και η Μίλητος την είχε βοηθήσει στον πόλεμο κατά της Χαλκίδας. Αντίθετα, η Σάμος είχε ενισχύσει τη Χαλκίδα.
Ο Πλούταρχος, επίσης, αναφέρεται στον πόλεμο και γράφει ότι το συμμαχικό προς τη Χαλκίδα θεσσαλικό ιππικό, υπό τον Κλεόμαχο, έκρινε τη σύγκρουση υπέρ της, παρά τον θάνατο του Θεσσαλού πολέμαρχου. Ο Πλούταρχος αναφέρει επίσης κάποιον άρχοντα της Χαλκίδας, τον Αμφιδάμα, ο οποίος σκοτώθηκε στον πόλεμο.
Ο Στράβων στα «Γεωγραφικά» του αναφέρει, επίσης, ότι κάποτε οι δύο πόλεις είχαν φιλικές σχέσεις, αλλά αργότερα βρέθηκαν να πολεμούν. Χάρη στις παλαιές καλές τους σχέσεις, όμως, αποφάσισαν αμφότεροι οι στρατοί να μην χρησιμοποιούν εκηβόλα όπλα.
Οι αρχαιολογικές έρευνες τοποθετούν την έναρξη του πολέμου στο 710–705 π.Χ., καθώς τότε χρονολογούνται οι πρώτες ταφές πολεμιστών που βρέθηκαν στην Ερέτρια, ενώ οι τελευταίες ταφές χρονολογούνται περί το 690 π.Χ. Περί το 680 π.Χ., δημιουργήθηκε στην Ερέτρια ένα ταφικό μνημείο για τους πεσόντες πολεμιστές.
Πόλεμος και συμμαχίες
Χαλκίδα και Ερέτρια ήταν και είναι αμφότερες κτισμένες στη δυτική ακτή της Εύβοιας. Και οι δύο πόλεις διεκδικούσαν την εύφορη πεδιάδα που διέσχιζε ο ποταμός Λήλας. Γιατί όμως οι δύο πόλεις αποφάσισαν τότε να διεκδικήσουν την πεδιάδα; Στα τέλη του 8ου αι. π.Χ. φαίνεται πως ξηρασία είχε πλήξει πολλές περιοχές της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων και την Εύβοια. Ίσως εκεί να κρύβεται το μυστικό.
Η σύγκρουση, λοιπόν, ξέσπασε και κατά κύριο λόγο οι συγκρούσεις έγιναν στην ξηρά, αν και οι δύο ναυτικές πόλεις, πιθανότατα, διέθεταν ισχυρούς στόλους. Οι άνδρες αμφοτέρων των στρατών πολεμούσαν ως πρώτο-οπλίτες, οπλισμένοι με ασπίδες, σπαθιά, δόρατα και ακόντια. Οι πλέον εύποροι έφεραν και κωδωνόσχημους ορειχάλκινους θώρακες και κράνη.
Ωστόσο, αφού απαγορεύτηκαν τα εκηβόλα όπλα οι αντίπαλες δυνάμεις πολεμούσαν εκ του συστάδην, πιθανώς σε πιο χαλαρούς σχηματισμούς και όχι σε σχηματισμό οπλιτικής φάλαγγας και για αυτό το ιππικό είχε τόσο αποφασιστικό ρόλο στην σύγκρουση.
Είναι πιθανό, πάντως, εφόσον ο πόλεμος τράβηξε σε μάκρος χρόνου, οι τελικές μάχες να δόθηκαν μεταξύ αντιπάλων φαλαγγών. Η Ερέτρια στο απόγειο της ισχύος της παρέτασσε 3.000 βαριά οπλισμένους πεζούς, 600 ιππείς και 60 ελαφρά άρματα. Ο αριθμός των 600 ιππέων για μια μικρή πόλη όπως η Ερέτρια είναι απλά τεράστιος.
Δεν γνωρίζουμε τίποτα για τις δυνάμεις της Χαλκίδας, τον αριθμό ή την σύνθεσή τους. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι υπερείχε αριθμητικά σε πεζικό της αντιπάλου της, αλλά υστερούσε σε ιππικό.
Στον πόλεμο συμμετείχαν πολλές ελληνικές πόλεις με τη μια ή την άλλη πλευρά. Η Ερέτρια εκείνη την εποχή κατείχε το 25% του εδάφους της Εύβοιας καθώς και τα νησιά Άνδρος, Τήνος και Κέα. Επίσης, όπως αναφέρθηκε η Μίλητος πολέμησε υπέρ της Ερέτριας και η Σάμος υπέρ της Χαλκίδας, όπως και οι Θεσσαλοί εκ Φαρσάλων.
Ιστορικοί αναφέρουν έως και 40 ακόμα πόλεις ως συμμετάσχουσες στον πόλεμο. Το πιθανότερο είναι να συμμετείχαν, πέραν των αναφερομένων, τα Μέγαρα, η Αίγινα, η Χίος και οι Ερυθρές. Ορισμένοι, όμως, συνδέουν και τους Μεσσηνιακούς Πολέμους με τον Ληλάντιο Πόλεμο, καθώς επίσης και τον πόλεμο Άργους–Σπάρτης, με το Άργος και την Αίγινα να υποστηρίζουν την Ερέτρια και τη Σπάρτη να υποστηρίζει τη Χαλκίδα.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως οι Σάμιοι βοήθησαν τους Σπαρτιάτες κατά των Μεσσηνίων. Δεδομένης της στήριξης της Σάμου προς της Χαλκίδας φαίνεται πως υπήρξε κάποια συσχέτιση, όπως και ο πόλεμος της Μιλήτου κατά της συμμάχου της Σπάρτης Μήλου.
Από την άλλη Κόρινθος και Μέγαρα πολεμούσαν μεταξύ τους συνεχώς αυτή την περίοδο για την κατοχή της περιοχής Λουτρακίου–Περαχώρας. Φαίνεται πως η Κόρινθος ήταν σύμμαχος με τη Χαλκίδα με την οποία συνεργάζονταν και στην ίδρυση αποικιών και τα Μέγαρα είχαν ταχθεί υπέρ της Ερέτριας. Όσον αφορά τη μικρασιατική πόλη των Ερυθρών, ως αντίπαλος της Μιλήτου, ήταν σύμμαχος της Χαλκίδας.
Περί το 700 π.Χ. το Λευκαντί, εξάρτημα της Ερέτριας, καταστράφηκε πιθανώς από τους Χαλκιδείς, αποκόπτοντας την Ερέτρια από το Ληλάντιο πεδίο. Την ίδια εποχή οι Μιλήσιοι λεηλάτησαν την Κάρυστο, στη νότια Εύβοια, σύμμαχο, προφανώς, της Χαλκίδας.
Τελικά, φαίνεται πως ο πόλεμος, αφού πέρασε από διάφορα στάδια, έληξε με νίκη της Χαλκίδας, αν και αυτό δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο. Επρόκειτο όμως για μια κυριολεκτικά πύρρειο νίκη, καθώς νικητές και ηττημένοι είχαν καταστραφεί οικονομικά και είχαν χάσει πλέον τα κλειδιά του εμπορίου.
Φαίνεται πως οι δύο πόλεις συγκρούστηκαν και πάλι για το Ληλάντιο πεδίο τον 6ο αι. π.Χ. Η Χαλκίδα διατήρησε τον έλεγχο της περιοχής μέχρι το 506 π.Χ., όταν και πέρασε υπό τον έλεγχο της Αθήνας. Το 490 π.Χ. άλλωστε η Ερέτρια ισοπεδώθηκε, μετά από γενναία αντίσταση, από τους Πέρσες.
Περισσότερα Άρθρα...
- Επιστολή – Ντοκουμέντο του Καθ. Stephen G. Miller για τη Μακεδονία ξεσκεπάζει τοὺς σφετεριστὲς τῆς Ἱστορικῆς Ἀλήθειας
- ΠΩΣ ΑΝΤΙΣΤΑΘΗΚΑΝ ΟΙ ΙΑΠΩΝΕΣ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΡΟΣΗΛΥΤΙΣΜΟ
- Αυτή είναι η επιστολή που έστειλε ο Ελληνο-Μακεδόνας Μέγας Αλέξανδρος στον Δαρείο. Του Γ. Ιεροδιάκονου
- Κυνικό ιστορικό ψέμα οι "τρεις Μακεδονίες" Του Γιώργου Ρωμανού