logo

fb youtube rss

Σύνδεση

Φιλοσοφία

Μέσα στους "Νόμους" και την "Πολιτεία" είναι κρυμμένα δέκα μυστικά για να είναι μια πολιτεία αθάνατη . Ο Κομμουνισμός ( όπως εφαρμόσθηκε σε κάποιες χώρες ) και ο Εθνικοσοσιαλισμός ( όπως εφαρμόσθηκε στην Γερμανία ) εφήρμοσαν ελάχιστα απο αυτά ( γι' αυτό και απέτυχαν )
1) Όριο και στην φτώχεια και στον πλούτο . Θέλεις να ζείς αξιοπρεπώς και να εξασφαλίζεις τα απολύτως αναγκαία χωρίς κόπο και άγχος ; Λοιπόν θα χρειαστεί να θυσιάσεις ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ . Ούτε εσύ ούτε κανείς άλλος θα γίνει ποτέ πλουσιότερος απο τον μέσο όρο . Λογική και απαραίτητη θυσία . Διότι για να γίνεις εσύ πλούσιος ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΤΩΧΟΣ ! Ή αν γίνεις υπερβολικά πλούσιος θα αρχίσεις ΝΑ ΛΑΔΩΝΕΙΣ δικαστές και πολιτικούς ! Δεν πρέπει να δουλεύουν ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΣΟΥ για σένα . Ό,τι απολαμβάνεις θα είναι προϊόν της ΔΙΚΗΣ σου εργασίας .
Αυτό είναι το θεμέλιο του κομμουνισμού-σοσιαλισμού . Οι κομμουνιστές "ξεχνούν" ποιός το έθεσε πρώτος ! Αιματοκύλισαν τον κόσμο για το ΕΝΑ μυστικό και "ξέχασαν" τα υπόλοιπα εννέα !
Χλιαρά εφαρμόσθηκε σε Γερμανία και Σοβ. Ένωση .
2) Αποφύγετε τον υπερπληθυσμό . Θέλεις να απαλλαγείς απο πείνα και πολέμους λόγω υπερπληθυσμού ; Θα αποδεχτείς το οτι η ηγεσία της κοινωνίας θα μπορεί να σου θέτει όρια στο πόσα παιδιά θα αποκτήσεις . Λογική και απαραίτητη θυσία .
Διότι εάν ο καθένας γεννά 5 ή 10 παιδιά πού θα βρεθεί τροφή για όλους ;
Δεν εφαρμόσθηκε πουθενά .
3) Θέλεις να ζείς σε κοινωνία που δεν θα παρακμάζει λόγω ψυχικών ή σωματικών ασθενειών ; Θα αποδεχτείς το δικαίωμα της κοινωνίας να περιορίζει την τεκνοποίηση σε όσους έχουν σοβαρά προβλήματα . Λογική και απαραίτητη θυσία . ΔΙΟΤΙ ΕΑΝ ΟΙ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΝΟΥΝ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΤΟΤΕ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ !
Κάπως αδέξια και αποσπασματικά εφαρμόσθηκε στην Γερμανία .
4) Θέλεις οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται (για σοβαρά ζητήματα ) να είναι οι πιο σωστές ; Θα αποδεχτείς το δικαίωμα της κοινωνίας να αναθέτει αυτές τις αποφάσεις όχι σε όλους αλλά μόνο στους πιό σοφούς . Λογική και απαραίτητη θυσία . Διότι "ίσης αξίας ψήφος για όλους" σημαίνει οτι Η ΨΗΦΟΣ ΤΟΥ ΣΟΦΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΕΞΙΣΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΨΗΦΟ ΤΟΥ ΑΝΟΗΤΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΦΘΑΡΜΕΝΟΥ !
Δεν εφαρμόσθηκε πουθενά .
5) Θέλεις να ζείς σε καθαρό πλανήτη ; . Θα αποδεχτείς οτι στόχος της κοινωνίας δεν θα είναι η άκρα ευτυχία του πολίτη ή η συνεχής εξάπλωση του ανθρωπίνου είδους . Στόχος θα είναι η υγεία του πλανήτη συνολικά . Λογική και απαραίτητη θυσία .
Δεν εφαρμόσθηκε πουθενά .
6) Μόνο οι τίμιοι να γίνονται ηγέτες . Ο Πλάτων προτείνει , σαν φάρμακο , η εξουσία και η πολυτέλεια να είναι ασυμβίβαστα πράγματα . Οι ηγέτες δεν θα έχουν ούτε πολύτιμα κοσμήματα , ούτε κατοικίες , ενδύματα και δίαιτες πολυτελέστερες του μέσου όρου . Θα ζούν ( οι ηγέτες ) όλοι μαζί σε ένα κοινόβιο και δεν θα μπορεί να κρυφτεί κανείς απο τα μάτια των άλλων . Έτσι οι φαύλοι δεν θα έχουν λόγο να επιδιώκουν θέσεις εξουσίας . Αυτό για τον απλό λαό δεν συνεπάγεται καμμία θυσία . Αντιθέτως , είναι πολύ ευνοϊκό .
Δεν εφαρμόσθηκε πουθενά .
7) Καταπολέμηση της οικογενειοκρατίας στις θέσεις εξουσίας . Ο Πλάτων προτείνει οι ηγέτες να μην γνωρίζουν τα βιολογικά τους παιδιά . Έτσι δεν θα μπορούν να τα προωθούν στην εξουσία εις βάρος άλλων ικανότερων . Αυτό για τον απλό λαό δεν συνεπάγεται καμμία θυσία . Αντιθέτως , είναι πολύ ευνοϊκό .
Δεν εφαρμόσθηκε πουθενά .
8) Επέτρεψε ΚΑΙ στις σοφές γυναίκες να ωφελήσουν την κοινωνία . Σήμερα , στις μουσουλμανικές χώρες , μια γυναίκα ( όσο σοφή και αν είναι ) δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα στην κοινωνία . Είναι φυλακισμένη στο σπίτι της .
Άτολμα εφαρμόσθηκε σε Γερμανία και Σοβ. Ένωση
9) Να ζείτε σε μικρές κοινότητες ώστε ο ένας να γνωρίζει καλά τον άλλον .
Δεν εφαρμόσθηκε πουθενά .
10) Εν ανάγκη φτιάξτε ΝΕΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ για να οδηγήσετε τον κόσμο εκεί που πρέπει . Ο Πλάτων , με τον μύθο του στρατιώτη Ηρ , είναι φανερό οτι προσπαθεί να δημιουργήσει μια νέα θρησκεία που θα επιτρέπει στους σοφούς να κουμαντάρουν τον ατίθασο όχλο . Εν ανάγκη λέγοντας και κάποια ψέμματα για θεό πανταχού παρόντα . Το κεντρικό δόγμα της φιλοσοφίας του Πλάτωνα είναι : Ο ΗΓΕΤΗΣ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΚΑΤΕΧΕΙ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ( στο φαί , στην κατοικία , στην ενδυμασία ) . Ο ΛΑΟΥΤΖΙΚΟΣ ΔΕΝ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΑΛΛΑ ΚΑΤΕΧΕΙ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ " .
Ο Μέγας Κωνσταντίνος αλλοίωσε αυτό το δόγμα και το έκανε "ΣΤΟΝ ΗΓΕΤΗ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ Η ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΛΑΟΥΤΖΙΚΟ ΤΟ ΨΕΜΜΑ ΚΑΙ Η ΦΤΩΧΕΙΑ" . Έτσι προέκυψε το έκτρωμα που ονομάστηκε "χριστιανικό Βυζάντιο" .
Δεν εφαρμόσθηκε πουθενά . Ο Χίτλερ ανέχθηκε τον χριστιανισμό και έκανε κάποιες υποτυπώδεις νύξεις για την αρχαία θρησκεία των Βορείων λαών . Ο Στάλιν κατεδίωξε τις αβρααμικές θρησκείες χωρίς να δημιουργήσει νέα θρησκεία .
Υπάρχουν άλλοι κανόνες που δεν τους είπε ο Πλάτων ; Νομίζω οτι κάποια ψίχουλα μπορούμε να προσθέσουμε και εμείς :
11) Να προκαλείς δυστυχία μόνον όταν είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ για την μείωση της εντροπίας . Πιθανόν κάποια πειράματα σε ζώα ( για νέες θεραπείες ασθενειών ) να αξίζουν τον κόπο διότι η θυσία ενός ζώου θα σώσει χιλιάδες κόσμο . Το να ταλαιπωρούμε τα ζώα για να δοκιμάσουμε νέα καλλυντικά είναι σαφώς περιττό .
Οι κλειτοριδεκτομές , οι περιτομές μικρών παιδιών , οι μπούργκες , οι σατανιστικές θυσίες συμβάλλουν στην μείωση της εντροπίας ; Όχι βέβαια !
12) Να έχετε το σπίτι σας ΜΕΣΑ στο χωράφι σας ( ο Πλάτωμ δεν γνώριζε Χημεία και δεν μπορούσε να ξέρει οτι αυτό είναι ουσιώδες για την ανακύκλωση των ιχνοστοιχείων και την γονιμότηρα του εδάφους ) .
13) Μην πιστεύετε οτι μπορεί να υπάρξει ο ΤΕΛΕΙΟΣ ΣΟΥΠΕΡ ΗΓΕΤΗΣ . Να εμπιστεύεστε μόνο ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΣΟΦΩΝ . Οι αποφάσεις να παίρνονται απο συλλογικά όργανα ( ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ τρία άτομα ) . Μια ρωμαϊκή ΣΥΓΚΛΗΤΟΣ δηλαδή . Αν και αυτό ΕΜΜΕΣΑ μας το είπε ο Πλάτων . Μέσα στην "Πολιτεία" του δεν αναφέρεται σε Ηγέτη αλλά ΗΓΕΤΕΣ ( πληθυντικός αριθμός : Φύλακες , Άρχοντες ) .
14 ) Η Δικαιοσύνη να δρά ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ . Να εξουδετερώνει αυτόν που δίνει σημάδια οτι θα γίνει ψυχοπαθής δολοφόνος και να μην περιμένει να σφάξει κόσμο πρώτα και ΜΕΤΑ να τον συλλάβει .

 

 

ΕΔΑΦΙΑ  : 

 

α.  ΣΧΟΛΙΑ  ΣΕ  ΕΔΑΦΙΑ  ΤΗΣ  «ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ» ΚΑΙ  ΤΩΝ  "ΝΟΜΩΝ"   ΤΟΥ  ΠΛΑΤΩΝΑ

β.  ΤΙ    ΕΧΟΥΜΕ  ΝΑ  ΠΟΥΜΕ    ΣΤΗΝ  ΚΟΙΝΩΝΙΑ  ( Τα  10  μυστικα  του  Πλάτωνα )
     
ΠΕΡΙ   ΕΝΔΥΜΑΣΙΩΝ

γ.   Αναμασούμε    αρχαίες  δάφνες ;

----------------------------------------------------------

ΣΧΟΛΙΑ  ΣΕ  ΕΔΑΦΙΑ  ΤΗΣ  «ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ» ΚΑΙ  ΤΩΝ  "ΝΟΜΩΝ"   ΤΟΥ  ΠΛΑΤΩΝΑ

 

 

(Εκδόσεις  Ι. Ζαχαρόπουλος  , μετάφραση  ΙΩΑΝΝΗΣ  ΓΡΥΠΑΡΗΣ )


"ΠΟΛΙΤΕΙΑ"  Πλάτωνος   372  a,b,c,d  
...ότι  και  όψον  έξουσιν ,  άλας  τε  δήλον  οτι  και  ελάας  και  τυρόν  ,  και  βολβούς  και  λάχανα  γε ...και τραγήματα  που  παραθήσομεν  αυτοίς  των  τε  σύκων  και  ερεβίνθων  και  κυάμων  ,  και  μύρτα   και  φηγούς  σποδιούσιν  προς  το  πύρ  ,  μετρίως  υποπίνοντες .  Και  ούτω  διάγοντες  τον  βίον  εν  ειρήνη  μετα  υγείας  ..

[...θάχουν  και  προσφάγι,  άλας  δηλαδή  και  ελιές  και  τυρί  και λάχανα  ....και  επιδόρπια  θα  τους  σερβίρουμε  ,  σύκα   και  ρεβίθια και   κουκιά  και  σμερτοκούκια  και  βελανίδια  να  τα  σιγοψήνουν  στη   χόβολη  και  να  τραβούν  κι απο  καμμιά  ρουφηξιά  ( κρασί )  .  Και  έτσι  αφού  ζήσουν  με  ειρήνη  και  υγεία  ...]

 

"ΠΟΛΙΤΕΙΑ"  Πλάτωνος    404  d  
Συρακοσίαν  δέ ,  ώ  φίλε ,  τράπεζαν  και  Σικελικήν  ποικιλίαν  όψου  ,  ώς  έοικας  ,  ουκ  αινείς  ,  είπερ  σοι  ταύτα  δοκεί  ορθώς  έχειν.
Ουκούν  και  Αττικών  πεμμάτων  τας  δοκούσας  είναι  ευπαθείας.
  ( Ώστε  τα  τραπέζια , φίλε  μου  , των  Συρακουσίων  και  τα  πολυποίκιλα  Σικελικά  αρτύματα  δεν  τα  εγκρίνεις …
…ούτε  ακόμη  και  τα  τόσα  φημισμένα  γλυκίσματα  της  Ατ τικής  λιχουδιάς )

 

Εδώ  βλέπουμε  να  μιλά  για  λιτή    διατροφή  χωρίς  περιττές  πολυτέλειες . Την  ίδια  «γραμμή»  θα  ακολουθήσει  αργότερα  και  ο  Επίκουρος .

 

    Εδάφιο   406  b           …ο  Ηρόδικος  όμως , που  ήταν  γυμναστής , επειδή  έγινε  αρρωστιάρης , εσυνδύασε  τη  γυμναστική  με  την  ιατρική  και  μ’  αυτό  το  συνδυασμό  εβασάνισε  πρώτα  και  περισσότερο  τον  εαυτό  του , έπειτα  κι’  άλλους πολλούς  κατόπι …  ο  Ασκληπιός  όχι  από  άγνοια  και  αμάθεια  δεν  εδίδαξε  τους  απογόνους  του  αυτό  το  είδος  της  ιατρικής , μα  επειδή  ίσα-ίσα  ήξερε  πως  σ’   όλες  τις  καλοκυβερνημένες  πολιτείες  έχει  οριστεί  στον  καθένα  κι’  από  μια  εργασία , που  είναι  ανάγκη  να  την  κάνει , και  κανείς  δεν  έχει  καιρό  να  είναι  άρρωστος  και  να  νοσηλεύεται  όλη  του  τη  ζωή …

 

Εδώ  φαίνεται  η  άποψη  του  Πλάτωνα  ότι  η  κοινωνία  δεν  έχει  την  πολυτέλεια   να  ανέχεται  φιλάσθενα  άτομα  ούτε η  ιατρική  πρέπει  να  ξοδεύει  χρόνο  και  πόρους  για να  περιθάλπει  τέτοιους  ασθενείς . Αυτό  έρχεται  σαν  λογική  συνέπεια  της  άποψης  του  Πλάτωνα  ότι  πρώτος  στόχος  της Ιδανικής   Πολιτείας  του  είναι  να  διασφαλίσει  την  αιώνια  ύπαρξή  της   και  ΔΕΥΤΕΡΟΣ  στόχος  είναι  να  εξασφαλίσει την ευδαιμονία  για  τον  κάθε  πολίτη . Όταν   αυτοί  οι  στόχοι  συγκρούονται  υποχωρεί  , φυσικά ,  ο  δεύτερος . 

Εδάφιο   416    d    [μιλά  για  την  περιουσία  και  τη  ζωή  των  «φυλάκων» ( των  στρατιωτών  και  των αρχόντων  )  της  πόλης ]

…πρώτα κανείς  να  μην  έχει  καμιά  ιδιαίτερη  περιουσία , εκτός  αν  είναι  απόλυτη  ανάγκη . Έπειτα  κανείς  να  μην  έχει  τέτοιο  σπίτι  ή  αποθήκη  , όπου  να μην  μπορεί  να  μπαίνει  ο  καθένας  που  θελήσει . Όσο  για  τα  τρόφιμα …να  ορίσωμε  να  τους  τα  προμηθεύουν  οι  άλλοι  πολίτες  σα  μιστό  , …, ούτε  όμως  περισσότερα  ούτε  λιγώτερα  απ’ ότι  τους  φτάνει  για  τη  χρονιά  τους . Να  έχουν  κοινά  συσσίτια  και  να  ζούν  όλοι  μαζί  όπως  στο  στρατόπεδο  σε  εκστρατεία . Ασήμι  και  χρυσάφι  …καμιάν  ανάγκη  δεν έχουν …και  δεν  έχουν  δικαίωμα  να  μεταχειρίζονται  και  ν’  αγγίζουν  χρυσάφι  κι  ασήμι , ούτε  κάτω  από τη  στέγη  τους  να  έχουν  …

Εδώ  ο Πλάτων  έχει  αρχίσει  να  συλλαμβάνει  το  δόγμα  «Όσο  περισσότερη  εξουσία  έχεις  , τόσο  λιγότερη  πολυτέλεια   πρέπει   να  απολαμβάνεις  .  Ζώντας  στο  κοινόβιο  των  Ηγετών  ,  όλοι    (  οι  άλλοι   Ηγέτες )   σε  παρακολουθούν .   Δεν  μπορείς  να  λαδωθείς    και  να  ζείς  πολυτελώς .

423 d  ...πως  πρέπει  άν  κανενός  απο  τους  φύλακες  το  παιδί  γεννηθεί  έκφυλο , να  ξαποστέλλεται  στις  άλλες  τάξεις , κι'  άν  πάλι  απ'  τους  άλλους  γεννηθεί  κανένα  που  ν' αξίζει , να  κατατάσσεται  στους  φύλακες ...και   τους  άλλους  πολίτες  να  τοποθετούμε  καθένα  τους  σ'  εκείνη  τη  μια  δουλειά ,  που  είναι  προωρισμένος  απο  τη  φύση  του...

 

Εδώ  φαίνεται  οτι  ο  Πλάτων  ανακάλυψε  την   βασική  αιτία  παρακμής  των  πολιτισμών :  Το ότι το παιδί του  αξιωματούχου  γίνεται  αξιωματούχος  είτε  αξίζει  είτε  όχι .  Δεν  φαίνεται  όμως  να  αντιλήφθηκε   την  σπουδαιότητα της  ανακάλυψής  του . Αν  την  είχε  αντιληφθεί  όλο  το  έργο  του  θα  περιστρεφόταν  γύρω  απο  αυτό  το  εδάφιο . Όλα  αυτά που λέει  για  την  περιουσία  των  φυλάκων   και  τη  φροντίδα  ώστε  να  μην  ξέρει  κανείς  ποιό  παιδί είναι  το  δικό  του  ,  εξυπηρετούν  αυτόν  το σκοπό : Να  μην  μπορεί  κανείς  να  προωθήσει  το  παιδί  του   σε  αξιώματα  για  τα  οποία δεν  έχει τα  προσόντα .

 

 

457  d  έως  461 e   Πως  οι  γυναίκες  αυτές  αυτών  των  αντρών  πρέπει  όλες  σε  όλους  να  είναι  κοινές , και  καμιά  με  κανένα  να  μη  συνοικεί  χωριστά . Και  τα  παιδιά  να  είναι  κοινά  , και  κανένας  γονιός  να  μην  ξέρει  το  παιδί  που  γεννήθηκε  απ'  αυτόν  , ούτε  το  παιδί  το γονιό  του .

...κι' αυτοί  πιά  (  οι  άνδρες  και  οι  γυναίκες )  , αφού  θα  έχουν  κοινές  κατοικίες  και  συσσίτια , και  κανένας  των δεν  θάχει  τίποτα  τέτοιο  ιδιαίτερο...

...είναι  ανάγκη  , σύμφωνα  μ'  αυτά  που  παραδεχτήκαμε , οι  ερωτικές  συναντήσεις  ανάμεσα  στους  καλύτερους  και τις  καλύτερες  να  γίνουνται  όσο  μπορεί συχνότερα , και  το  εναντίο  ανάμεσα  στους  χειρότερους  και  τις  χειρότερες  .Κι'  όσα  παιδιά  γεννιούνται  απο  κείνους  ( τους  καλύτερους )  , να  τα  μεγαλώνωμε , όχι  όμως  και  των  άλλων , άν  πρόκειται  το  ποίμνιό  μας  να  διατηρηθεί  όσο  πιό  ξεχωριστό . Κι'  όλα  αυτά  να  γίνονται  χωρίς  να  τα  παίρνει  κανείς  είδηση , εξόν  απο τους  άρχοντες , άν  εννοούμε  πάλι  να  μείνει  αδιατάρακτη  η  ειρήνη  μες  την  αγέλη  των  φυλάκων .

...για  να  διατηρούν  μ'  όλη  την  ακρίβεια  τον  ίδιο πάντα  πληθυσμό  των  αντρών , έχοντας  υπόψη  τους  πολέμους  και  τις  αρρώστειες   και όλα  τα  τέτοια  , ώστε  όσο  μπορεί  μήτε  μεγάλη μήτε  μικρή  να  γίνεται  η  πόλη .

θα  προετοιμάζονται  λοιπόν  επιτήδεια (νοθευμένοι )  κάποιοι  κλήροι  , ώστε  οι  χειρότεροι εκείνοι ,  σε  κάθε  συνταίριασμά  τους  με  γυναίκα ( που  θα  είναι  και  αυτή  απο  τις  χειρότερες )  , να  μην  έχουν  να  τα  βάζουν  με  τους  άρχοντες , αλλά  με  την  τύχη .

Κι'  ακόμα βέβαια , στους  νέους  που  θα  διακρίνονται στον  πόλεμο  ή  σ'  ο,τιδήποτε  άλλο , πρέπει  να  δίνεται  και  πιό  απεριόριστα  η  εξουσία  να  κοιμούνται   με  τις  γυναίκες , ώστε  μαζί  μ'  αυτή την  πρόφαση  να  σπέρνουνται  κι'  όσο  μπορεί περισσότερα  παιδιά  απο  τέτοιους .

Λοιπόν  και  τα  παιδιά  που  κάθε  φορά  θα  γεννιούνται  θα  τα  παραλαβαίνουν  οι  ωρισμένες  γι'  αυτό  το  σκοπό  αρχές , που  θα  τις  αποτελούν  είτε  άντρες  είτε γυναίκες ...

Αυτές  λοιπόν  οι  αρχές  θα  παίρνουν  και  θα  πηγαίνουν  των  καλύτερων  , θαρρώ , τα  παιδιά  στη  στάνη , σε  κάποιες  παραμάνες  που θα  κάθουνται  σ'  ένα  χωριστό  μέρος  μες  την  πόλη . Τα παιδιά  όμως  των  χειρότερων  , κι'  άν  κανένα  ανάπηρο  γεννηθεί  απο  τους άλλους , θα  τα  κρύψουν  , όπως  είναι  και  το  σωστό , σε  μέρος  μυστικό και  αφανέρωτο .

Αυτοί  οι  ίδιοι  θάχουν  κα  την  εποπτεία  της  διατροφής  των  βρεφών , θα  φέρνουν  λόγου  χάρη  και  τις  μητέρες  στη  στάνη , όταν  τις  στενοχωρεί  το  γάλα  τους , αφού  όμως  λάβουν  όλα  τους  τα  μέτρα  για  να  μην  αναγνωρίσει  καμιά  το  δικό  της  το  παιδί ...

 

Η  σημερινή  εποχή  θα  μπορούσε  να  ονομασθεί  "ο  Παράδεισος  του  Πλάτωνα"  . Η  κατάψυξη  σπέρματος  και  των  εμβρύων , η  γονιμοποίηση  σε  δοκιμαστικό  σωλήνα , η  κλωνοποίηση  των  εμβρύων  , η  κυοφορία  σε  δανεική  μήτρα  , μπορούν  να  κάνουν  μια  ολιγάριθμη  ομάδα αρχόντων  να  αποφασίζει  άνετα  απο  ποιούς γονείς  θα  γεννηθούν  παιδιά . Δεν  θα  χρειαζόταν  ούτε   νοθευμένοι  κλήροι  ούτε  διακρίσεις , μεταξύ  γενναίων και  μή  γενναίων , ως προς  τη  συχνότητα ερωτικών  επαφών . Όταν   (  στο  μέλλον )  φθάσουμε στο  σημείο  να  αναγνωρίζουμε  και  να  χειριζόμαστε  τα  γονίδια  που  ευθύνονται  για  τα  επιθυμητά  χαρακτηριστικά  , η  Πολιτεία  του  Πλάτωνα  θα  είναι   ακόμη   πιό εύκολο να  υλοποιηθεί . Ο  λόγος  που  δεν  υλοποιήθηκε , μέχρι  σήμερα , η   "Πολιτεία"  είναι  οτι  δεν  βρέθηκε  μια  ομάδα  "φυλάκων"  που  να  πεί  "Προκειμένου  να  δημιουργήσω  αυτή  την  Πολιτεία  αξίζει  τον  κόπο  να  χάσω  το  δικαίωμα  να  κάνω  όσα  παιδιά  θέλω  και  όποτε  θέλω  εγώ"  .  Αυτός ο  ιδανικός  τύπος  "φύλακος"  διαφέρει  τόσο  πολύ  απο  τον μέσο  σημερινό  άνθρωπο  που  θα  μπορούσαμε  να  τον  κατατάξουμε  σε  ξεχωριστό  βιολογικό είδος ! 

 

ΠΛΑΤΩΝΟΣ   "ΠΟΛΙΤΕΙΑ"   ( 473  d )
Εάν  μή , ήν  δ'  εγώ , οι  φιλόσοφοι  βασιλεύσωσιν  εν  ταις  πόλεσιν  ή  οι  βασιλής  τε  νυν  λεγόμενοι  και  δυνάσται  φιλοσοφήσωσι  γνησίως  τε  και  ικανώς  ,  ....ουκ  εστί  κακών  παύλα  ταις  πόλεσι  ,  δοκώ  δ'  ουδέ  τω  ανθρωπίνω  γένει..

  ( Άν  οι  φιλόσοφοι  δεν  γίνουν  βασιλείς  στις  πόλεις  , ή  αυτοί  που  ονομάζονται  σήμερα  βασιλείς  και  δυνάστες , δεν φιλοσοφήσουν  γνήσια  ...  είναι  αδύνατο  να  σταματήσει  το  κακό  στις  πόλεις  και  σ' όλο  το  ανθρώπινο  γένος ... )

 

Το  πολύ  γνωστό  πλέον  ρητό  του  Πλάτωνα  που  δείχνει  τη  δυσκολία  του  εγχειρήματος . Σήμερα , μετά  2500  σχεδόν  χρόνια  φαντάζει  εξ'  ίσου  δύσκολο  να γίνει  ένας  , απο  τους  σημερινούς  αρχηγούς  κρατών , φιλόσοφος  ή  να  φθάσει  ένας  φιλόσοφος  στην  ανώτατη  βαθμίδα  πολιτικής  εξουσίας . "Οι  λαοί  έχουν  ηγέτες  που  τους  ταιριάζουν" είπε  κάποιος  και  αυτό  φαίνεται   να  είναι  αλήθεια . Μόνο  εάν  αλλάξουν  οι  λαοί  θα  αλλάξει  και  η  ποιότητα  των  ηγετών . Πάλι  ξαναγυρίζουμε  στη  προηγούμενη  διαπίστωση  οτι  μόνο  ένα  καινούργιο  βιολογικό   είδος  θα  μπορούσε  να  υλοποιήσει  την  Πολιτεία  του  Πλάτωνα .

 

540  c  Μα   και  τις  αρχόντισσες  επίσης , Γλαύκων  . Γιατί  μη  νομίζεις  πως  όσα  έχω  ειπεί  αποβλέπουν  στους  άνδρες  περισσότερο  παρά  και  στις  γυναίκες , όσες  τουλάχιστον  κι'  απ'  αυτές  βοηθούν  προικισμένες  απο  τη  φύση  με  την  ικανότητα  που  χρειάζεται .



ΠΛΑΤΩΝΟΣ  ,  ΠΟΛΙΤΕΙΑ  455 d
Γυναῖκες μέντοι πολλαὶ πολλῶν ἀνδρῶν βελτίους εἰς πολλά· τὸ δὲ ὅλον ἔχει ὡς σὺ λέγεις.
Οὐδὲν ἄρα ἐστίν, ὦ φίλε, ἐπιτήδευμα τῶν πόλιν διοικούντων γυναικὸς διότι γυνή, οὐδ’ ἀνδρὸς διότι ἀνήρ, ἀλλ’ ὁμοίως διεσπαρμέναι αἱ φύσεις ἐν ἀμφοῖν τοῖν ζῴοιν, καὶ πάντων μὲν μετέχει γυνὴ ἐπιτηδευμάτων κατὰ  φύσιν, πάντων δὲ ἀνήρ, ἐπὶ πᾶσι δὲ ἀσθενέστερον γυνὴ ἀνδρός.

Βέβαια υπάρχουν  πολλές  γυναίκες  ανώτερες  σε  πολλά  απο  τους   άνδρες στο  σύνολο  όμως   είναι  έτσι  όπως  τα  λές .
Δεν  υπάρχει  λοιπόν  φίλε  μου  κανένα  έργο  απ'  όσα  αναφέρονται  στην  διοικηση  της  πολιτείας  που  να  ανήκει  στην  γυναίκα  επειδή  είναι  γυναίκα  ,  ούτε  στον  άνδρα  επειδή  είναι  άνδρας  ,  αλλά  είναι  το  ίδιο  μοιρασμένες  οι  φυσικές  προδιαθέσεις  και  στα  δύο  φύλα  ,  και  το  ίδιο  είναι  πλασμένη  απο  τη  φύση  η  γυναίκα  να  παίρνει  μέρος  σ'  όλα  τα  επιτηδεύματα  ,  το   ίδιο  και  ο  άνδρας  ,  μόνο  πως  σε  όλα  είναι  η  γυναίκα  πιο  αδύνατο  πλάσμα  απο  τον  άνδρα .

Κανείς  δεν  μπορεί  να  κατηγορήσει  τον  Πλάτωνα  οτι  είναι  προκατειλημένος  κατά των  γυναικών . Το  οξυδερκές  βλέμμα  του  διείδε  οτι η  καλή  ποιότητα  μπορεί  να  φωλιάζει  και  σε  ανδρικό  σώμα  και  σε  γυναικείο .

 

558  a  Έπειτα  τί  σου  λέει  εκείνη  η  επιείκεια  προς  τους  καταδικασμένους ; Ή  δεν  έτυχε  ποτέ  να  ιδής  μέσα  σε  μια  τέτοια  πολιτεία  ανθρώπους , που δικάσθηκαν   σε  θάνατο  ή  σε  εξορία , να  μένουν   και  να  τριγυρνούν  ελεύθεροι  και  σα  να  μή  τους  προσέχει  ή  να  τους  βλέπει   κανείς να περιφέρωνται  αρειμάνιοι  καταμεσίς  στην  αγορά  σαν  ήρωες ;

 

558  c  Αυτά  έχει  και  άλλα  όμοια  πολλά  πλεονεκτήματα  η  δημοκρατία  και είναι  , καθώς  βλέπεις , πολίτευμα  ευχάριστο , με  μεγάλη  ποικιλία  και  με  τέλειαν  αναρχία , αφού  μοιράζει  κάποιαν  ισότητα  ομοίως  σε  ίσους  και  ανίσους .

 

Ο  Πλάτων  εδώ  θίγει    απλώς  ένα  σπουδαιότατο θέμα  :  οτι  η  ψήφος   του  σοφού  και  η  ψήφος  του  ηλίθιου  έχουν  την  ίδια  βαρύτητα   στην  Δημοκρατία . Εάν  είχε  αντιληφθεί  πόση  σπουδαιότητα  είχε  αυτή  η  παράγραφος  ,  θα  είχε  γράψει   ολόκληρο  βιβλίο  για  την  ΑΡΙΣΤΑΡΧΙΑ
 (  βλέπε  http://lofos.info/pythas.tie-amesi.html    )

563  a , b  ...οι  μέτοικοι  θα  εξισωθούν  με  τους  πολίτες , οι  πολίτες  με  τους  μετοίκους  και  οι  ξένοι  επίσης .

                   Αλλά  η  πιό  ανυπόφορη  κατάχρηση  της  ελευθερίας , που  συμβαίνει  μέσα  σε  μια  τέτοια πολιτεία , είναι  να  βλέπεις  τους  δούλους  τους  αγορασμένους  και  τις  δούλες  να  απολαμβάνουν  όχι μικρότερην  ελευθερία  απο  κείνους  που  τους  αγόρασαν . Ελησμόνησα  ακόμα  να  πώ  πόση  ισονομία  και  ελευθερία  επικρατεί   εκεί  στις μεταξύ  ανδρών  και  γυναικών  σχέσεις .

 

564  e   ...και  οι  πιο επιτήδειοι  απ'  αυτούς  λέγουν  και  πράττουν , οι άλλοι  κολλημένοι  γύρω  στο  βήμα  κάνουν  φασαρία  και  δεν  επιτρέπουν  σε  κανένα  να έχει  αντίθετη  γνώμη , ώστε  όλα  μέσα  σε μια  τέτοια  πολιτεία , εκτός  απο  λίγα , διοικούνται  απο  τέτοιους  ανθρώπους .

 

Αναφέρεται  στην  Αθηναϊκή  Δημοκρατία  . Μας  εντυπωσιάζει  η  ομοιότητα   με  τη  δική  μας  εποχή !


-----------------------------
ΕΔΑΦΙΑ  ΑΠΟ  ΤΟΥΣ  "ΝΟΜΟΥΣ"    ΤΟΥ  ΠΛΑΤΩΝΑ 


ΝΟΜΟΙ του  Πλάτωνα  (  Δέκατο  βιβλίο   903c ) :
... είς μερισμόν τόν έσχατον τέλος ασπειργασμένοι   ών έν καί τό σόν,  ώ σχέτλιε, μόριον εις το πάν συντείνει βλέπον αεί, καίπερ πάνσμικρον όν, σέ δέ λέληθεν περί τούτο αυτό ως γένεσις ένεκα εκείνου γίγνεται πάσα,  όπως ή  τω του παντός βίω  υπάρχουσα ευδαίμων ουσία, ουχ ένεκα σού γιγνομένη, σύ δ' ένεκα εκείνου.

 [ Ανάμεσά  της  είσαι  και  εσύ , ανόητε , μια   μονάδα  που  πάντα  αποβλέπει  στο  σύνολο  , αν  και  μικρότατος είσαι ,   συ δε   έχεις   ξεχάσει  οτι  τίποτα  δεν  δημιουργείται  παρά  μόνον  για  να  προσφέρει  μακροχρόνια  ευτυχία  στην  ζωή  του  Σύμπαντος   κι  ότι  τίποτα  δεν  έγινε  για  χάρη  σου  αλλά  εσύ ( έγινες ) για  χάρη  εκείνου ]


Ο  Πλάτων  είχε   υποψιασθεί  οτι   ο  άνθρωπος  δεν  πρέπει  να  βλέπει  τον  εαυτό  του  σαν  κέντρο  του  κόσμου  ή  αφέντη  της  Φύσεως ! Δυστυχώς  δεν    έδωσε   έκταση  σε  αυτή  την  σκέψη .

 

ΠΛΑΤΩΝ  ,  ΝΟΜΟΙ ( βιβλίο  5  ,  740 a )
νεμέσθων δ' ούν τοιάδε διανοία  πως, ως άρα δεί τον λαχόντα τήν λήξιν ταύτην νομίζειν μέν κοινήν αυτήν της  πόλεως συμπάσης, πατρίδος δέ ούσης της χώρας θεραπεύειν αυτήν δεί μειζόνως ή μητέρα παίδας..
[...Θα  χρησιμοποιούν  ( το  γεωτεμάχιο  που  τους  έλαχε  με  κλήρο )  με  αυτό  το  πνεύμα  ,  δηλαδή  ο  καθένας   θα   θεωρεί  τον  κλήρο  του  οτι  ανήκει  σε  όλη  την  πόλη  και  θα  το  φροντίζει   πιο  πολύ  απ'  όσο  η  μητέρα  τα  παιδιά ...]



ΠΛΑΤΩΝ  ,  ΝΟΜΟΙ( βιβλίο 5 ,  743 e )  διο  δη  χρημάτων  επιμέλειαν  ουχ  άπαξ  ειρήκαμεν  ως  χρή  τελευταίον  τιμάν .  όντων  γαρ  τριών  των  απάντων  περί  ά  πας  άνθρωπος  σπουδάζει  ,  τελευταίον  και  τρίτον  εστίν  η  των  χρημάτων  ορθώς  σπουδαζομένη  σπουδή ,  σώματος  δε  περι   μέση ,  πρώτη  δε  η  της  ψυχής .

[...δια  αυτό  η  φροντίδα  για  τα  χρήματα  ,  όπως  πολλάκις  είπαμε  ,  πρέπει  να  είναι  η  τελευταία .  
Επειδή  τρία  είναι όλα  αυτά  που  κάθε άνθρωπος  φροντίζει  ,  τελευταίο  είναι  η  φροντίδα  περί  χρημάτων  ,  μεσαία  η  φροντίδα  περί  του  σώματος   ,  πρώτη  δε  (  φροντίδα )  είναι  περί  ψυχής ]


ΠΛΑΤΩΝ  ,  ΝΟΜΟΙ ( βιβλίο  5  ,  741 b )   ..μη   ατιμάσητε   τω  τε   ωνείσθε   και   τω   πωλείν   προς  αλλήλους  ...
(...το  γεωτεμάχιο  που  σας   έλαχε   δεν  θα  το  πουλάτε  σε  άλλους  ούτε  θα  αγοράζετε  το  γεωτεμάχιο  άλλου ...)


Ισότητα   στην  ακίνητη  περιουσία !   Αυτό  που  αιώνες  αργότερα   καυχάται  οτι "ανεκάλυψε"    ο  μαρξισμός ! 


-----------------------------------------
ΠΛΑΤΩΝ  ,  ΝΟΜΟΙ (βιβλίο  5  ,  744e )  έστω  δη  πενίας   μεν  όρος   η του   κλήρου  τιμή  ,  όν  δει  μένειν  και  ον  άρχων   ουδείς  ουδενί  ποτε  περιόψεται   ελάτ τω  γιγνόμενον ...μέτρον  δε  αυτόν  θέμενος  ο  νομοθέτης  διπλάσιον  εάσει  τούτου   κτάσθαι    και  τριπλάσιον   και  μέχρι   τετραπλασίου  .

[ Να  υπάρχει  όριο  στην  φτώχεια  που  θα  είναι  το  γεωτεμάχιο  που  του  έλαχε  με  κλήρο και  πρέπει  εκεί  να  παραμένει  και να  υπάρχει  φροντίδα   σε  κανέναν  να  μην  είναι   μικρότερη  (  η  περιουσία )...και  θα  βάλει  όριο  ο  νομοθέτης  να  επιτρέπει  (  η  αξία  της  περιουσίας  του  καθενός )  να  φθάνει  το  πολύ  στο  τετραπλάσιον  (  της  αξίας  του  γεωτεμαχίου  που  του έλαχε  στον  κλήρο ) ]

 

Ανώτατο  όριο   και   στην  κινητή  περιουσία !  Διότι    εάν  έχεις  πολλά   θα  αρχίσεις  να  δωροδοκείς    πολιτικούς  και  δικαστικούς  !


ΠΛΑΤΩΝ  ,  ΝΟΜΟΙ (βιβλίο  5  ,  742c )  
...μηδέ  δανείζειν επί  τόκω, ...
 ( ...να  μην  δανείζεις    με  τόκο... )

Δεν  χρειάζεται  σχολιασμό  !


ΠΛΑΤΩΝ  ,  ΝΟΜΟΙ  ( βιβλίο  4 ,  704 c )  
Τί  δε  περί   αυτήν  η  χώρα ;  Πότερα  πάμφορος   ή  και  τινων   επιδεής ;
-  Σχεδόν  ουδενός  επιδεής .

-Πώς  θα  είναι  χώρα ; Θα  παράγει  τα  πάντα  ή   κάποια  θα  τα  χρειάζεται  (  να  τα  εισάγει ) ;
- Σχεδόν  σε  όλα  θα  είναι  αυτάρκης .

Είχε    ανακαλύψει  και  την  αυτάρκεια 

 

ΠΛΑΤΩΝΟΣ  ΜΟΜΟΙ  (βιβλίο πέμπτο , 740 d)
...ποριζέτω μηχανήν ότι μάλιστα όπως αι  πεντακισχίλιαι καί   τετταράκοντα οικήσεις αεί  μόνον έσονται.
[  ...να   μηχανευτούμε  κάτι  ώστε  ο  αριθμός  των  κατοίκων  (  της  πόλης )  να   είναι  πάντα  σταθερός  ]

Είχε  ανακαλύψει  και  τους  κινδύνους  του  ΥΠΕΡΠΛΗΘΥΣΜΟΥ  !

Επίσης  είχε    διαβλέψει  οτι  αν  η   κοινότητα  είναι  πολύ  μεγάλη  οι  κάτοικοι   δεν  θα  γνωρίζονται  μεταξύ  τους    και  δεν  θα   μπορούν  να   ψηφίζουν  τα  σωστά  πρόσωπα  για  το  κάθε  αξίωμα .

-----------------------------------------------


ΤΙ  ΕΧΟΥΜΕ  ΝΑ  ΠΟΥΜΕ  ΣΤΗΝ  ΚΟΙΝΩΝΙΑ.
ΤΑ  10   ΜΥΣΤΙΚΑ  ΤΟΥ  ΠΛΑΤΩΝΑ  ΓΙΑ ΜΙΑ  ΑΕΙΘΑΛΗ  ΚΟΙΝΩΝΙΑ

 

  Όλοι   οι  πολιτισμοί  που  προϋπήρξαν    πέρασαν  τις  φάσεις    ΓΕΝΝΗΣΗ  - ΑΚΜΗ - ΠΑΡΑΚΜΗ . 
Ο  Πλάτων   προσπάθησε  να  θέσει  τα  κριτήρια  για  έναν  πολιτισμό    που  δεν  θα  περάσει  στην  φάση  της  παρακμής  ποτέ .  Το  πέτυχε  ;  

Νομίζω  πως  "ΝΑΙ"  . 


Ιδού  λοιπόν   τί  θα  έλεγα  στην  κοινωνία  εάν  με  ρωτούσε  γι'  αυτά  τα  κριτήρια  : 

Είμαστε όντα με τεράστιες επιθυμίες αλλά είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε σε πλανήτη όπου όλα διατίθενται σε περιορισμένη ποσότητα ( νερό , φαγητό , μέταλλα , ενέργεια κλπ ) . Αυτοί οι δύο αντικρουόμενοι παράγοντες μπορούν να γίνουν πηγή δυστυχίας εάν μας λείπει η σοφία .

Θα πρέπει να κάνουμε έναν σοφό συμβιβασμό : Να περικόψουμε τις πιό  "επικίνδυνες" επιθυμίες μας (αυτές που μας δίνουν ελάχιστη ηδονή και πολλά προβλήματα ) και να κρατήσουμε τις υπόλοιπες .

Ο Πλάτων , διάσπαρτα μέσα στο έργο του , μας δίνει τα   10   μυστικά για μια κοινωνία ευτυχισμένη τόσο  όσο  χρειάζεται  για  να  είναι  αιώνια  ακμαία  χωρίς  να  κατρακυλά στην κραιπάλη και στην παρακμή  ( διότι   έχουμε  αλληλοσυγκρουόμενες   επιθυμίες  και  η  ικανοποίηση  ΟΛΩΝ  των  επιθυμιών  μας  οδηγεί  στην  φθορά ) :

1) Όριο και στην φτώχεια και στον πλούτο . Θέλεις να ζείς αξιοπρεπώς και να εξασφαλίζεις τα απολύτως αναγκαία χωρίς κόπο και άγχος ; Λοιπόν θα χρειαστεί να θυσιάσεις ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ . Ούτε εσύ ούτε κανείς άλλος θα γίνει ποτέ πλουσιότερος απο τον μέσο όρο . Λογική και απαραίτητη θυσία . Διότι για να γίνεις εσύ πλούσιος ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΤΩΧΟΣ !  Ή  αν  γίνεις  υπερβολικά   πλούσιος  θα  αρχίσεις  ΝΑ  ΛΑΔΩΝΕΙΣ   δικαστές  και  πολιτικούς ! Δεν  πρέπει  να   δουλεύουν  ΤΑ  ΛΕΦΤΑ  ΣΟΥ  για  σένα .  Ό,τι    απολαμβάνεις  θα  είναι   προϊόν  της  ΔΙΚΗΣ  σου  εργασίας .
  Αυτό  είναι το  θεμέλιο  του   κομμουνισμού-σοσιαλισμού .  Οι  κομμουνιστές  "ξεχνούν"  ποιός  το  έθεσε  πρώτος !  Αιματοκύλισαν  τον  κόσμο  για  το   ΕΝΑ  μυστικό   και  "ξέχασαν"  τα  υπόλοιπα   εννέα  !

2) Αποφύγετε τον υπερπληθυσμό . Θέλεις να απαλλαγείς απο πείνα και πολέμους λόγω υπερπληθυσμού ; Θα αποδεχτείς το οτι η ηγεσία της κοινωνίας θα μπορεί να σου θέτει όρια στο πόσα παιδιά θα αποκτήσεις . Λογική και απαραίτητη θυσία .
Διότι εάν ο καθένας γεννά 5 ή 10 παιδιά πού θα βρεθεί τροφή για όλους ;
Ο  Πλάτων  δεν  προτείνει   κάποιο  συγκεκριμένο  μέτρο .  Εκείνη  την  εποχή  δεν  υπήρχε  ούτε   αντισύλληψη  ούτε   έκτρωση και  ήταν  σχεδόν  άλυτο  αυτό  το  πρόβλημα .  Σήμερα  όμως ...

3) Θέλεις να ζείς σε κοινωνία που δεν θα παρακμάζει λόγω ψυχικών ή σωματικών ασθενειών ; Θα αποδεχτείς το δικαίωμα της κοινωνίας να περιορίζει την τεκνοποίηση σε όσους έχουν σοβαρά προβλήματα . Λογική και απαραίτητη θυσία . ΔΙΟΤΙ ΕΑΝ ΟΙ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΝΟΥΝ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΤΟΤΕ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ !


4) Θέλεις οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται (για σοβαρά ζητήματα ) να είναι οι πιο σωστές ; Θα αποδεχτείς το δικαίωμα της κοινωνίας να αναθέτει αυτές τις αποφάσεις όχι σε όλους αλλά μόνο στους πιό σοφούς . Λογική και απαραίτητη θυσία . Διότι "ίσης αξίας ψήφος για όλους" σημαίνει οτι Η ΨΗΦΟΣ ΤΟΥ ΣΟΦΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΕΞΙΣΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΨΗΦΟ ΤΟΥ ΑΝΟΗΤΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΦΘΑΡΜΕΝΟΥ !

5) Θέλεις  να  ζείς  σε  καθαρό  πλανήτη ;  .  Θα αποδεχτείς οτι στόχος της κοινωνίας δεν θα είναι η άκρα ευτυχία του πολίτη ή η συνεχής εξάπλωση του ανθρωπίνου είδους . Στόχος θα είναι η υγεία του πλανήτη συνολικά . Λογική και απαραίτητη θυσία .

6) Μόνο οι τίμιοι να γίνονται ηγέτες .   Ο  Πλάτων  προτείνει  , σαν  φάρμακο ,  η εξουσία και η πολυτέλεια  να  είναι ασυμβίβαστα πράγματα . Οι ηγέτες δεν θα έχουν ούτε πολύτιμα κοσμήματα , ούτε κατοικίες , ενδύματα  και δίαιτες πολυτελέστερες του μέσου όρου . Θα  ζούν  (  οι ηγέτες )  όλοι  μαζί  σε  ένα  κοινόβιο  και   δεν  θα  μπορεί   να  κρυφτεί  κανείς   απο  τα μάτια  των  άλλων  .   Έτσι οι φαύλοι δεν θα έχουν λόγο να επιδιώκουν θέσεις εξουσίας . Αυτό για τον απλό λαό δεν συνεπάγεται καμμία θυσία . Αντιθέτως , είναι πολύ ευνοϊκό .
Έχουμε  σήμερα  να  προτείνουμε  μια  λύση   καλύτερη  ; 

7) Καταπολέμηση  της  οικογενειοκρατίας    στις  θέσεις  εξουσίας .   Ο  Πλάτων  προτείνει   οι ηγέτες να μην γνωρίζουν τα βιολογικά τους παιδιά . Έτσι δεν θα μπορούν να τα προωθούν στην εξουσία εις βάρος άλλων ικανότερων . Αυτό για τον απλό λαό δεν συνεπάγεται καμμία θυσία . Αντιθέτως , είναι πολύ ευνοϊκό .

Έχουμε    εμείς  να  προτείνουμε    κάποια  καλύτερη  λύση  ;  Εδώ  θα  μπορούσαμε   να  σκεφτούμε  πληθώρα  λύσεων  .  Η  δοκιμή  στην  πράξη  μόνον  θα  δείξει  ποιά   είναι  η  καλύτερη .

 

8)  Επέτρεψε   ΚΑΙ  στις    σοφές   γυναίκες   να   ωφελήσουν  την  κοινωνία .  Σήμερα ,  στις  μουσουλμανικές  χώρες ,  μια  γυναίκα  ( όσο  σοφή  και  αν  είναι )   δεν  μπορεί  να  προσφέρει  τίποτα  στην  κοινωνία .  Είναι φυλακισμένη  στο  σπίτι  της .


9)  Να  ζείτε    σε  μικρές  κοινότητες  ώστε  ο  ένας  να  γνωρίζει  καλά  τον  άλλον .


10)  Εν   ανάγκη  φτιάξτε   ΝΕΕΣ   ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ  για  να   οδηγήσετε  τον  κόσμο    εκεί  που  πρέπει .  Ο  Πλάτων   ,  με  τον  μύθο   του  στρατιώτη  Ηρ  ,  είναι  φανερό  οτι  προσπαθεί  να  δημιουργήσει  μια  νέα  θρησκεία   που  θα  επιτρέπει    στους  σοφούς   να   κουμαντάρουν  τον  ατίθασο  όχλο   . Εν  ανάγκη  λέγοντας  και  κάποια ψέμματα  για  θεό   πανταχού  παρόντα  .  Το  κεντρικό  δόγμα  της    φιλοσοφίας  του  Πλάτωνα  είναι   :  Ο  ΗΓΕΤΗΣ  ΚΑΤΕΧΕΙ  ΤΗΝ  ΑΛΗΘΕΙΑ    ΑΛΛΑ  ΔΕΝ  ΚΑΤΕΧΕΙ  ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ( στο  φαί ,  στην  κατοικία ,  στην ενδυμασία ) .  Ο  ΛΑΟΥΤΖΙΚΟΣ   ΔΕΝ  ΚΑΤΕΧΕΙ   ΤΗΝ  ΑΛΗΘΕΙΑ  ΑΛΛΑ  ΚΑΤΕΧΕΙ    ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ " .
Ο  Μέγας   Κωνσταντίνος    αλλοίωσε    αυτό  το  δόγμα  και  το  έκανε   "ΣΤΟΝ  ΗΓΕΤΗ  Η  ΑΛΗΘΕΙΑ  ΚΑΙ  Η ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ   ΚΑΙ  ΣΤΟΝ  ΛΑΟΥΤΖΙΚΟ   ΤΟ  ΨΕΜΜΑ  ΚΑΙ  Η  ΦΤΩΧΕΙΑ"  . Έτσι    προέκυψε    το  έκτρωμα  που  ονομάστηκε   "χριστιανικό  Βυζάντιο"  .

 

  Υπάρχουν  άλλοι   κανόνες  που  δεν  τους  είπε  ο  Πλάτων  ;  Νομίζω  οτι  κάποια  ψίχουλα   μπορούμε  να  προσθέσουμε  και  εμείς :

  11)   Να  προκαλείς    δυστυχία  μόνον   όταν  είναι  ΑΠΟΛΥΤΩΣ  ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ   για  την  μείωση  της  εντροπίας . Πιθανόν  κάποια  πειράματα  σε   ζώα  (  για  νέες  θεραπείες  ασθενειών )   να  αξίζουν τον  κόπο  διότι  η  θυσία  ενός  ζώου  θα  σώσει  χιλιάδες  κόσμο .  Το  να   ταλαιπωρούμε  τα ζώα   για  να  δοκιμάσουμε   νέα  καλλυντικά  είναι  σαφώς  περιττό .
     Οι  κλειτοριδεκτομές  ,  οι   περιτομές  μικρών  παιδιών  ,  οι  μπούργκες  ,   οι  σατανιστικές   θυσίες   συμβάλλουν      στην  μείωση  της  εντροπίας  ;  Όχι  βέβαια  !


12)  Να  έχετε  το  σπίτι  σας   ΜΕΣΑ  στο  χωράφι  σας  ( ο  Πλάτωμ  δεν  γνώριζε   Χημεία  και  δεν  μπορούσε   να  ξέρει   οτι  αυτό  είναι  ουσιώδες   για  την  ανακύκλωση    των  ιχνοστοιχείων    και  την  γονιμότηρα  του  εδάφους ) .

 

13)  Μην  πιστεύετε  οτι  μπορεί  να  υπάρξει   ο    ΤΕΛΕΙΟΣ  ΣΟΥΠΕΡ  ΗΓΕΤΗΣ .  Να  εμπιστεύεστε     μόνο  ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ  ΣΟΦΩΝ . Οι  αποφάσεις  να  παίρνονται  απο  συλλογικά   όργανα  (   ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ  τρία  άτομα ) .  Μια   ρωμαϊκή  ΣΥΓΚΛΗΤΟΣ  δηλαδή  .   Αν  και  αυτό    ΕΜΜΕΣΑ   μας  το  είπε  ο  Πλάτων  .  Μέσα  στην  "Πολιτεία"  του   δεν  αναφέρεται   σε   Ηγέτη  αλλά   ΗΓΕΤΕΣ   ( πληθυντικός   αριθμός :   Φύλακες  ,  Άρχοντες  )  . 


14 )  Η  Δικαιοσύνη  να  δρά  ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ .  Να  εξουδετερώνει    αυτόν  που  δίνει  σημάδια  οτι  θα  γίνει  ψυχοπαθής  δολοφόνος   και  να  μην  περιμένει   να  σφάξει  κόσμο  πρώτα και  ΜΕΤΑ  να  τον  συλλάβει .

Υπάρχουν   πολλοί   τρόποι  για  να   καταπολεμηθεί  η   οικογενειοκρατία  ,  πολλοί   τρόποι  να   κρατηθεί  ο  πληθυσμός  σταθερός  ,  πολλοί  τρόποι  για  να  εκδιωχθούν  οι  διεφθαρμένοι  απο  την  πολιτική  .  Η  κοινωνία  που  θα  εφαρμόσει  τους   ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΟΥΣ    τρόπους  θα  είναι   ο  νικητής  της  επιβίωσης  .  Δεν  μπορώ  με  βεβαιότητα  να  πώ  ποιός  είναι  ο  αποτελεσματικότερος   τρόπος  ( αφού  δεν  δοκιμάσαμε   κανέναν  στην  πράξη ) .  ΥΠΟΠΤΕΥΟΜΑΙ  όμως   οτι  ο  πιό    αποτελεσματικός    είναι    ο  πιό  ΑΚΡΑΙΟΣ  !   ( βλέπε   http://lofos.info/pythas/fysi.html       εδάφιο  12  "ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΣΤΕ  ΛΙΓΗ  ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ;"    ) .

 

Τί είναι αυτό που μας εμποδίζει και δεν τα έχουμε κάνει όλα αυτά ακόμη ;

Πρέπει πρώτα να βρεθεί ένα μια ομάδα υποψήφιων ηγετών που να πιστεύει στην αναγκαιότητα αυτών των μέτρων και , κυρίως , να είναι πρόθυμη να τα εφαρμόσει ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΗΣ ( αναφέρομαι στο 6 και το 7 ) . Εάν επιμένουμε να απολαύσουμε τα πάντα χωρίς καμμία θυσία τότε είμαστε καταδικασμένοι να χάσουμε και αυτά τα λίγα που έχουμε !
Εάν  δεν   βρεθεί  αυτή  ομάδα  (   ένας  μόνον  νομίζω  οτι    δεν  είναι  αρκετός )  δεν  μπορεί  να  κινηθεί  τίποτα .  Πάει  να  πεί  πως   λέμε    λόγια   που  δεν  τα  πιστεύουμε .  Δεν  αρκεί  να  λιβανίζεις  τον  Πλάτωνα  ολημερίς .  Πρέπει  να  αποδείξεις   οτι   ΕΦΑΡΜΟΖΕΙΣ  αυτά  που  είπε  ! 

Η    ύπαρξη  μιας  τέτοιας  ομάδας   θα  απεδείκνυε   οτι  είμαστε  σοβαροί  και  αξιόπιστοι .  Θα  έφερνε  άνεμο    αισιοδοξίας .  Θα  έφερνε   φίλους ,  οπαδούς    και   χρηματοδότες  .

( βλέπε σχετικά   στο    πρώτο  ήμισυ  της  ιστοσελίδας  ) .


----------------------------------
ΠΕΡΙ    ΕΝΔΥΜΑΣΙΩΝ 

 

Μια  ομάδα    Φιλοσόφων ,  που   μιλά  για ιδέες   του  Πλάτωνα  και  του  Θαλή  ,  θα  έπρεπε  να  εμφανίζεται  με  τις  αρχαίες  ενδυμασίες  ; 
Αυτό    είναι   "σημείον  αμφιλεγόμενον"  . Γι'  αυτό  θα  καταθέσω  κάποιες  σκέψεις  που ελπίζω  να  βοηθήσουν  .


  Οι  αρχαίες    ενδυμασίες   είναι   ενδυμασίες  που  έχουν  φορέσει   οι  πιο  σοφοί  του  πλανήτη .  Αν  εμφανισθούμε  με  αυτές   και  πούμε  βλακείες   τότε  ο  συνδυασμός    ΡΟΥΧΑ  ΣΟΦΩΝ -  ΛΟΓΙΑ  ΒΛΑΚΩΝ   θα  μας  γελοιοποιήσει    ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ  απ'  ότι  αν  λέγαμε  τις  ίδιες   βλακείες  φορώντας    γραβάτες . Θα  έχουμε   καταβαραθρώσει  και  τον  εαυτό  μας    και  τις  στολές .  Στο  μέλλον  ,  όποιος  εμφανίζεται  με  αρχαία  στολή  θα  θεωρείται    γραφικός  πριν  κάν  ανοίξει  το  στόμα  του  να  μιλήσει !
Εάν  όμως   πούμε   εντυπωσιακά  πράγματα  ,  τότε  ο  συνδυασμός    ΡΟΥΧΑ  ΣΟΦΩΝ-  ΛΟΓΙΑ  ΣΟΦΩΝ   θα  εκτοξεύσει  και  εμάς  και  τις  στολές . Οι  στολές  θα    επιτείνουν  την  καλή  εντύπωση  και  θα  δράσουν  σαν  ΑΠΟΔΕΙΞΗ  οτι  είμαστε  διαφορετικοί .   Οτι   είμαστε  τίμιοι   εν  αντιθέσει   με  τους  γραβατωμένους   πολιτικούς . Στο  μέλλον  ,  και  μόνο   η  εμφάνιση   της  στολής  θα  κάνει  τα  πλήθη   να  συρρέουν .  Οι  νέοι  θα  θεωρήσουν  τις  αρχαίες   στολές  πολύ  "in"    και   θα  επιδιώκουν  να  τις  φοράνε  με  κάθε  ευκαιρία .  Θα  δημιουργήσουμε  μόδα !


Απο  εδώ  λοιπόν   ξεκινούν  οι  τυχόν   διαφωνίες  . Επειδή   ΠΙΣΤΕΥΩ  οτι   έχουμε   σοβαρό   πολιτικό  λόγο   ,  πάντα  προτείνω  να  εμφανιζόμαστε  με  τις  αρχαίες  στολές .  Όποιοι   όμως   δεν  αισθάνονται  και  πολύ  σίγουροι    για   τις  πολιτικές  προτάσεις  τους    διστάζουν  να  εμφανισθούν  με   αρχαίες  ενδυμασίες  ( ΥΠΟΘΕΤΩ   οτι  αυτός  είναι  ο  λόγος   του  δισταγμού )  . 
Επομένως  (εάν  διέβλεψα  σωστά )  το   ακανθώδες   ερώτημα  είναι   "ΓΙΑΤΙ    ΚΑΠΟΙΟΙ    ΔΕΝ  ΕΙΝΑΙ   ΣΙΓΟΥΡΟΙ    ΓΙΑ  ΤΙΣ  ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ  ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ   ΤΟΥΣ ;"  
Μήπως  πρέπει    να  τις   δουλέψουν  λίγο  περισσότερο ;   Μήπως  πρέπει   εμείς  που  έχουμε   κάτι  να  πούμε  στην  κοινωνία ,   να  κάνουμε  ένα  στρογγυλό  τραπέζι   και  να   αλληλοβελτιώσουμε    τις  προτάσεις  μας  ; 
Στο   FACEBOOK   το  τραπέζι    είναι    ήδη    στρωμένο     και  σας περιμένει  !


Αυτές οι ιδέες που εκθέτω δεν προστατεύονται απο κάποιο είδος πνευματικής ιδιοκτησίας . Μπορεί   και  οποιοσδήποτε  άλλος   να  τις  παρουσιάσει   σαν   λύσεις  στα  σημερινά  προβλήματα  .  Το  να  ακολουθούν  τον  Πλάτωνα    πολλοί   δεν  είναι    ούτε  απίθανο  ούτε  ανήθικο  .

...........................................


ΕΙΜΑΣΤΕ ΣΥΝΕΧΙΣΤΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ ;
ή απλώς αναμασούμε αρχαίες δάφνες ;

Η Φιλοσοφία ανθίζει σε δύσκολους καιρούς . Ο Σωκράτης έζησε τον φθοροποιό Πελοποννησιακό Πόλεμο . Ο Πλάτων έζησε την ταπείνωση της πατρίδας του και την θανάτωση του αγαπημένου του δασκάλου .
Ο Αριστοτέλης έζησε τη επέκταση των Μακεδόνων . Υπ' όψιν οτι η μακεδονική κυριαρχία ήταν τόσο συμπαθής στους τότε Έλληνες όσο συμπαθής είναι η κυριαρχία της Νέας Τάξης σήμερα σε εμάς !
Ο Πλήθων έζησε την επέκταση των Οθωμανών .
Σήμερα εμείς ζούμε την αστραπιαία επέκταση της Νέας Τάξης .
Σε αυτά τα σκοτεινά χρόνια των μνημονίων η Φιλοσοφική παραγωγή στην Ελλάδα άνθισε ή μαράθηκε ;

Υποστηρίζω οτι άνθισε . Ιδού τα επιχειρήματα :

Ο Θαλής έδωσε στην ανθρωπότητα την ΕΠΙΣΤΗΜΗ . Δεν κατάλαβε πόσο ισχυρό όπλο έδωσε και δεν κατέβαλε έντονη προσπάθεια να δώσει ένα ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ ( MANUAL ) του όπλου !
Παρ' όλα αυτά ΚΑΤΙ μας έδωσε . Είπε οτι "Ευτυχής Πολιτεία είναι αυτή όπου δεν υπάρχει ακραία φτώχεια και ακραίος πλούτος" ( οπότε αν σας ρωτήσουν "ποιός ήταν ο πρώτος που εξέφρασε σοσιαλιστικές/ κομμουνιστικές ιδέες ; " , μήν απαντήσετε "Ο Μάρξ" ! ) .

[Η Επιστήμη ασχολείται με το ερώτημα "Πώς να κατασκευάσω ένα πιστόλι ;" ενώ η Φιλοσοφία ασχολείται με το ερώτημα "Ποιόν ( και πότε ) θα πυροβολήσω με το πιστόλι ;" ]

Ο Πλάτων επανέλαβε την οδηγία του Θαλή και πρόσθεσε άλλες εννέα ( ! ) οδηγίες . Είπε δε το κορυφαίο "Η ανθρωπότητα θα ευτυχήσει όταν κυβερνήσουν οι Φιλόσοφοι" . Δεν μας έδωσε όμως τον ορισμό του Φιλοσόφου ! Ποιός είναι Φιλόσοφος και ποιός δεν είναι .

ΕΡΩΤΗΜΑ ΠΡΩΤΟ : Πώς θα αναγνωρίσουμε τον πραγματικό Φιλόσοφο ;
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων : "ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΠΟΙΟΣ ΔΡΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΑ : ΝΑ ΠΑΡΑΔΩΣΩ , ΣΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΓΕΝΙΑ , ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΑΠ' ΟΣΟ ΤΟΝ ΠΑΡΕΛΑΒΑ" .

Επίσης ο Πλάτων λέει οτι δεν έγινε το Σύμπαν για χάρη μας αλλά εμείς γίναμε προς χάριν του Σύμπαντος . Δεν μας εξήγησε όμως , τί ζητά απο εμάς το Σύμπαν ; Ποιά είναι η αποστολή μας ; Ποιός είναι ο ρόλος της ανθρωπότητας μέσα στο οικοσύστημα ; Περιέγραψε την ΠΟΛΙΤΕΙΑ που δεν θα παρακμάζει ποτέ .
ΕΡΩΤΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ : Τί θα κάνει αυτή η ΠΟΛΙΤΕΙΑ όμως ; Απλώς θα υπάρχει ; Δεν έχει κάποια αποστολή ; Τα κύτταρα του συκωτιού έχουν αποστολή να υπηρετούν στο συκώτι . Το συκώτι να υπηρετεί το πεπτικό . Το πεπτικό να υπηρετεί τον άνθρωπο . Ο άνθρωπος να υπηρετεί την κοινωνία . Η κοινωνία να υπηρετεί ποιόν ;;;
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων : ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΜΕΙΩΝΕΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΤΗΝ ΕΝΤΡΟΠΙΑ , ΟΠΟΥ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΟ" ( περισσότερες λεπτομέρειες στην http://lofos.info/pythas/tie-filosof.html ) .

Η κοινωνία όπου έζησε ο Πλάτων ήταν στον 50ο όροφο του ουρανοξύστη και ο Πλάτων έδωσε τις οδηγίες για να ανέβει στον 100ο . Εμείς σήμερα είμαστε στο ισόγειο . Ο Πλάτων δεν έδωσε οδηγίες για το πώς θα ανέβουμε στον 50ο όροφο διότι δεν μπορούσε να φανταστεί οτι θα υπάρξει ποτέ τόσο γελοία κοινωνία .
ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΡΙΤΟ : Ποιά βήματα απαιτούνται για να φθάσουμε πάλι στον 50ο όροφο ;
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων :
# Ο κάθε Δήμος πρέπει να ψηφίζει τους δικούς του νόμους .
# Ο κάθε Δήμος θα πρέπει να συλλέγει τους φόρους , να κρατά όσα του χρειάζονται και να προωθεί τα υπόλοιπα στην Κεντρική Κυβέρνηση .
# Διευθυντές τραπεζών , δημοσιογράφοι , ιερείς , δικαστικοί , αστυνομικοί , στρατιωτικοί δεν πρέπει να επιλέγονται και να προβιβάζονται απο πολιτικούς ή ιερατείο . Ο λαός κάθε Δήμου πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο .
# Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ( τα ΜΜΕ ) δεν πρέπει να είναι σε χέρια ιδιωτών ούτε στα χέρια των πολιτικών . Οι συχνότητες πρέπει να ανήκουν στους Δήμους και όσοι κρατούν μικρόφωνο πρέπει να επιλέγονται απο τον λαό κάθε Δήμου .
# Δεν πρέπει να υπάρχει ΠΑΡΑΒΟΛΟ για να ασχοληθείς με την πολιτική .
# Οι ψήφοι ΔΕΝ πρέπει να καταμετρώνται απο ιδιωτική εταιρεία .
# Οι πολιτικοί πρέπει να είναι ΑΝΑΚΛΗΤΟΙ ανά πάσαν στιγμήν .
# Οι πολιτικοί ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να αποφασίζουν για τον μισθό τους .
# Δεν πρέπει να υπάρχει ΑΣΥΛΙΑ των πολιτικών .
# Δεν πρέπει να υπάρχει κρατική επιχορήγηση των κομμάτων .
# Κανείς δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα να δημιουργεί χρήμα απο ΑΕΡΑ ΚΟΠΑΝΙΣΤΟ . Το χρήμα πρέπει να έχει ΑΝΤΙΚΡΥΣΜΑ ( κατά προτίμηση τροφή - Πχ σιτάρι , λάδι ...)
# Δεν νοείται ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ !

ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ : ΠΩΣ ΘΑ ΦΘΑΣΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟΝ 50ο ΟΡΟΦΟ ΣΤΟΝ 100ο ;
Ο Πλάτων μας έδωσε 10 συμβουλές διασπαρμένες μέσα σε όλο το έργο του . Δεν τις συγκέντρωσε όλες σε ένα μικρό κείμενο για να τις βρίσκουμε εύκολα . Ούτε κάποιος οπαδός του το έκανε .
Αυτό λοιπόν που δεν έγινε τα προηγούμενα 2400 χρόνια , έγινε στα χρόνια των μνημονίων !
Οι 10 συμβουλές ( τα 10 μυστικά ) υπάρχουν  λίγο   πιο  πάνω   στο   εδάφιο "ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ- ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ"

ΕΡΩΤΗΜΑ ΠΕΜΠΤΟ : Υπάρχει τρόπος να ανέβουμε ΠΙΟ ΠΑΝΩ απο τον 100ο όροφο ;
Η απάντηση δόθηκε ( για πρώτη φορά ) μέσα στα χρόνια των μνημονίων :
- Να προκαλείς δυστυχία μόνον όταν είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ για την μείωση της εντροπίας .
- Όχι στις τερατουπόλεις . Να έχετε το σπίτι σας ΜΕΣΑ στο χωράφι σας
- Μην πιστεύετε οτι μπορεί να υπάρξει ο ΤΕΛΕΙΟΣ ΣΟΥΠΕΡ ΗΓΕΤΗΣ . Να εμπιστεύεστε μόνο ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΣΟΦΩΝ .
- Η Δικαιοσύνη να δρά ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ .
( βλέπε   λίγο  πιο  πάνω    στο  εδάφιο   "ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ- ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ"

ΕΡΩΤΗΜΑ ΕΚΤΟ : "ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΥΓΙΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ;"
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων : ΥΓΙΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΟΤΑΝ Η ΜΙΑ ΓΕΝΙΑ ΠΑΡΑΔΙΔΕΙ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ , ΣΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ , ΣΕ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ . Δηλαδή μειώνει συνεχώς την Εντροπία .

ΕΡΩΤΗΜΑ ΕΒΔΟΜΟ : Τί είναι "καλό" , "ηθικό" , "δίκαιο" ;
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων : ΚΑΛΟ , ΗΘΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟ ΕΙΝΑΙ Ο,ΤΙΔΗΠΟΤΕ ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΕΝΤΡΟΠΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ( Ή ΚΑΘΥΣΤΕΡΕΙ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ) .

ΕΡΩΤΗΜΑ ΟΓΔΟΟ : Ποιός πρέπει να είναι ο στόχος της Πολιτικής ;
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων : ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΥΓΙΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ . Είναι ανέφικτος στόχος η Πολιτική να επιδιώκει την ευτυχία ΟΛΩΝ των ανθρώπων . Δεν μπορεί να είναι ευτυχισμένοι συγχρόνως ΚΑΙ ο εργατικός τίμιος και ο τεμπέλης-απατεών - παράσιτο .

ΕΡΩΤΗΜΑ ΕΝΑΤΟ : Είναι η πραγματική Δημοκρατία ΟΥΤΟΠΙΚΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ;
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων : ΕΙΝΑΙ ( Βλέπε http://lofos.info/pythas/tie-amesi.html )

ΕΡΩΤΗΜΑ ΔΕΚΑΤΟ : ΠΟΙΑ ΤΑ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ;
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων : Η διδασκαλία του Επίκουρου οδηγεί σε αδιέξοδο και οτι οι Επικούρειοι είναι ένα υποσύνολο των Πλατωνιστών ( βλέπε http://lofos.info/pythas/epikour.html )

ΕΡΩΤΗΜΑ ΕΝΔΕΚΑΤΟ : Υπάρχει πρόταση Πολιτείας ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ απο την Πολιτεία του Πλάτωνα ;
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων : Ναί . Αρκεί η ιδεατή κοινωνία να έχει σαν στόχο να υπηρετήσει το οικοσύστημα .
( βλέπε λεπτομέρειες στην http://lofos.info/pythas/ideologia.html εδάφιο "ΤΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΘΕΛΟΥΜΕ ;"

ΕΡΩΤΗΜΑ ΔΩΔΕΚΑΤΟ : Τί είναι ΑΡΕΤΗ ; Ο Πλάτων είπε οτι Αρετή είναι συδυασμός Ανδρείας , Σωφροσύνης , Σοφία , Δικαισύνη . Περίπλοκο . Τώρα θα πρέπει να δώσουμε ορισμό για τις τέσσερις αυτές έννοιες !

Μια πολύ απλή απάντηση δόθηκε στα χρόνια των μνημονίων : Αρετή είναι η ικανότητα να υπηρετείς τους στόχους του ΣΥΝΟΛΟΥ όπου ανήκεις. Πχ ο ενάρετος στρατηγός θα νοιάζεται για την νίκη του στρατού του και όχι για την τσέπη του .

ΕΡΩΤΗΜΑ ΔΕΚΑΤΟ ΤΡΙΤΟ : Ποιά πρέπει να ονομάζεται "ουτοπική κοινωνία;"
Η απάντηση δόθηκε μέσα στα χρόνια των μνημονίων :
Αυτή που δεν πρόκειται να ζήσει επι μακρόν . Δηλαδή αυτή που απωθεί τους τίμιους και έλκει σαν μαγνήτης τους απατεώνες , τους τεμπέληδες και τους βλάκες .

--------------------
Απόσπασμα απο την http://lofos.info/pythas/plato-politeia.html

 ATHRISKOS O AINSTAIN

ΑΘΡΗΣΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΪΝΣΤΑΙΝ

Η διάσημη φράση του: «Ο Θεός δεν παίζει ζάρια με το σύμπαν», έκανε πολλούς να νομίζουν ότι ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ήταν θρησκευόμενος.

Αυτό όμως απέχει από την αλήθεια, όπως αποκαλύπτει με σαφήνεια η λεγόμενη «Επιστολή του Θεού», ένα γράμμα που έστειλε ο Γερμανός φυσικός στον φιλόσοφο Έρικ Γκούτκινντ το 1954, για το έργο του: «Η Επιλεγμένη Ζωή: Το Βιβλικό Κάλεσμα στην Επανάσταση», που τώρατέθηκε σε δημοπρασία.

«Η λέξη "Θεός" για εμένα δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια έκφραση προϊόν της ανθρώπινης αδυναμίας. Η Βίβλος είναι μία συλλογή αξιότιμων αλλά και πάλι πρωτόγονων θρύλων, που ωστόσο είναι αρκετά παιδιάστικοι. Καμία ερμηνεία, όσο εκλεπτυσμένη κι αν είναι, δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό».

«Για εμένα, η Εβραϊκή θρησκεία, όπως όλες οι άλλες θρησκείες, είναι η ενσάρκωση των πιο παιδικών δεισιδαιμονιών. Και ο εβραϊκός λαός, στον οποίο ανήκω με χαρά, και με τη νοοτροπία του οποίου έχω μία βαθιά συγγένεια, δεν έχει καμία διαφορετική ποιότητα για εμένα από όλους τους υπόλοιπους λαούς», σχολιάζει ενδεικτικά ο θρυλικός φυσικός σε χωρία της επιστολής του.

 

Ο ΥΠΕΡΟΧΟΣ "ΘΕΟΣ" ΤΟΥ ΜΠΑΡΟΥΧ ΣΠΙΝΟΖΑ!

Όταν ο Αϊνστάϊν έδινε ομιλίες σε διάφορα συνέδρια σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ,  η ερώτηση που έκαναν οι φοιτητές ήταν: Πιστεύετε στον Θεό?

Και εκείνος απαντούσε: πιστεύω στον Θεό του Σπινόζα.

THEOS TOY MPAROYX SPINOZA

Η εικόνα ίσως περιέχει: 1 άτομο, τρώει και κοντινό πλάνο

 

Γεννιόμαστε ως Ιστορία: στο κορμί μας είναι τυπωμένη η βιολογική ιστορία των γενεών που μας γέννησαν˙ στη μορφή μας αποτυπώνονται τα χαρακτηριστικά των συγγενών μας που έφυγαν από τη ζωή ή και ζουν ακόμα˙ στις συμπεριφορές μας είναι χαραγμένες -συνιστώντας «χαρακτήρα» και «νοοτροπία»- ατταβιστικές εμπειρίες, αντιδράσεις και στάσεις ζωής των γενεών του παρελθόντος.

Γεννιόμαστε εύθραυστα, θνησιγενή όντα, ωστόσο το παρελθόν που εμπεριέχεται μέσα μας μάς συνδέει με τον βαθύ χρόνο και μας εγκαθιστά στην αιωνιότητα. Ζούμε λιγότερο απ’ τον ελέφαντα ή τη χελώνα και περισσότερο απ’ την πεταλούδα, το σύντομο, ωστόσο, πετάρισμά μας σ’ αυτήν τη ζωή διαφέρει στο είδος μας, γιατί έχουμε συνείδηση των παραμέτρων της και γιατί μπορούμε να την εντάξουμε στον χρόνο. Και ο χρόνος –η συνείδηση του χρόνου, άρα και του θανάτου- είναι αυτό που μας καθιστά συνειδητούς μετόχους της Ιστορίας.

Αν στην παιδική μας ηλικία -καθώς δεν έχουμε συναίσθηση του θανάτου- η αίσθηση του χρόνου και, επομένως, και της ιστορικότητάς μας είναι χαλαρή˙ αν στην εφηβεία μας και στην πρώιμη ενηλικίωσή μας ο έρωτας που θα έλθει, απομακρύνοντας την αίσθηση του χρόνου και του θανάτου, μας κάνει να νοιώθουμε αιώνιοι και παντοδύναμοι , το κύλισμα της ζωής, η επαναφορά μας στην κατάσταση του θνητού και οι συσσωρευμένες εμπειρίες θα μας παράσχουν το συναρπαστικά βαρύ προνόμιο της συνείδησης της ιστορικότητάς μας. Η συνείδηση αυτή συνδέεται, αφενός, με τη συναίσθηση του θανάτου, τον συσσωρευμένο χρόνο και τις εμπειρίες και, αφετέρου, με τη δυνατότητά μας να παρατηρούμε τον εαυτό μας και τους γύρω μας ζώντας μέσα στις προσωπικές και τις συλλογικές εμπειρίες, την ίδια ώρα που μπορούμε να αποστασιοποιούμαστε από αυτές.

Ο χρόνος της ζωής μας έχει, εξάλλου, δουλέψει αδυσώπητα προς όφελος της γνώσης και της αυτογνωσίας: στη γεωγραφία του κορμιού μας διαβάζουμε ήδη, εκατοστό το εκατοστό, την ιστορία της ζωής μας, τις χαρές και τις λύπες της, τις νίκες και τις ήττες της˙ στις συμπεριφορές μας καταγράφεται, λεπτό προς λεπτό, η ιστορία των συγκρούσεων και των συμπλεύσεων, των αρμονιών και των δυσαρμονιών μας˙ στα αισθήματά μας χαράσσεται ανεξίτηλα η ιστορία των σχέσεών μας, οι μεταμορφώσεις των ερμηνειών μας, τα ομοιοβαρή ή ετεροβαρή των καρδιοχτυπιών μας˙ στις μεταλλασσόμενες ιδεολογίες μας αποτυπώνονται οι σταδιακές συνειδητοποιήσεις των συλλογικοτήτων μας και η ιστορία των ανησυχιών μας για τις ευρύτερες λειτουργίες της προσωπικής και συλλογικής μας ζωής, στο παρόν και μέλλον.

Όλο και περισσότερο προσμετρούμε τον θάνατο. Όλο και περισσότερο αξιολογούμε τη ζωή. Όλο και περισσότερο εξοικειωνόμαστε με τον βαθύτερο κώδικα ανάλυσης και κατανόησης του εαυτού μας και του άλλου. Όλο και βαθύτερα βιώνουμε την Ιστορία.

Γιατί Ζωή και Ιστορία ταυτίζονται. Στη σύμπλευση αυτή, η μελέτη της Ιστορίας και ο στοχασμός πάνω στην Ιστορία μόνον ως προνόμιο και ευεργεσία μπορούν να θεωρηθούν, μιας και ο έλεγχος του εαυτού μας και της κοινωνίας μας, εξοικειώνοντάς μας με το μεγαλύτερο εργαλείο της Ιστορίας, την παρατήρηση, μας προσφέρει το όργανο προσέγγισης της ζωής των άλλων ανθρώπων τόσο στη συγχρονία, όσο και στη διαχρονία. Τούτο οξύνει τον στοχασμό μας για τις μεγάλες παραμέτρους των ανθρωπίνων συναφειών, προσφέροντας βάθος σκέψης, μεγαλόθυμη αντιμετώπιση του Τώρα και κατασταλαγμένη πνευματική γαλήνη στο Σήμερα.

Με την έννοια αυτή, η Ιστορία, στη διάσταση του μακρού χρόνου, εργαλειοποιώντας τη συναισθηματική απόσταση από τα πράγματα και ενισχύοντας την ετερογνωσία, εκκαθαρίζει τις διόδους ερμηνειών του παρόντος, επιτρέποντας στον καθένα ασφαλέστερη αυτογνωσία και αυθεντικότερη κατανόηση του Άλλου. Kαι, επομένως, βαθύτερη κατανόηση των συλλογικών καταστάσεων, αντιδράσεων και συμπεριφορών.

Η πλευρά αυτή της μελέτης της ιστορίας καθίσταται ιδιαίτερα ευεργετική σε καιρούς κρίσεων, κατά τις οποίες οι συλλογικές αντιδράσεις γίνονται εξαιρετικά περίπλοκες. Στη συνάφεια μιας κρίσης, η ανθρώπινη εγρήγορση εντείνεται, το αίσθημα ανασφάλειας -το οποίο οι μη ελεγχόμενες καταστάσεις προκαλούν- οξύνει αντιδράσεις και συμπεριφορές, την ίδια ώρα που τα αισθήματα μεταλλάσσονται και μεγιστοποιούνται δίνοντας, ευκολότερα από άλλοτε, χώρο στη βία και τη σύγκρουση.

Υπό την έννοια αυτή, ο παρατηρών τη ζωή και μελετών την ιστορία θα μπορούσε να θεωρήσει διανοητικό προνόμιο την εκ του σύνεγγυς εμπειρία των μεταλλάξεων μιάς κοινωνίας σε κάθοδο και κρίση. Τούτο έχει έτσι, εφόσον η εν κρίσει κοινωνία είναι αλλότρια. Όταν, όμως, πρόκειται για τη δική σου κοινωνία, το προνόμιο αυτό γίνεται σπαρακτικά τραγικό και αβάσταχτα βαρύ –ένα είδος βασανιστηρίου του παρατηρούντος.

Παιδιά μιάς κρίσης είμαστε όλοι εμείς που βρισκόμαστε στην αίθουσα αυτή. Η κοντινότερη περίοδος της ιστορίας που μας έχει γεννήσει είναι αυτή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και των μεταπολεμικών περιπλοκών της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Η περίοδος του Εμφυλίου της δεκαετίας του ‘40 καθόρισε και καθορίζει τις παραμέτρους κάθε κρίσης που η χώρα μας έκτοτε έζησε και ζει, υπαγορεύοντας υποδορίως στάσεις ζωής, αντιδράσεις και συμπεριφορές. Και το λέω τούτο καθώς, κατά την γνώμη μου, οι στρεβλώσεις των ατομικών συναισθημάτων και των συλλογικών συμπεριφορών που τα γεγονότα του Εμφυλίου γέννησαν είναι αυτές ακριβώς που οδήγησαν την ελληνική κοινωνία στο να απεμπολήσει τις ευκαιρίες ανόρθωσης των τεσσάρων τελευταίων δεκαετιών και να αυτοσυντριβεί οικονομικά, πολιτικά και ηθικά, φτάνοντας έως εδώ.

Η αγωνία μου για την αυτοκτονούσα κοινωνία μου είναι αυτή που με ώθησε, εδώ και δεκαετίες, παράλληλα με τη μελέτη και την ερευνητική πανεπιστημιακή μου εργασία, να δοθώ με μεγάλη έμφαση στη διδασκαλία της Ιστορίας, τόσο στο φοιτητικό κοινό, όσο και εκτός Πανεπιστημίου. Ο στόχος μου ήταν ιδιοτελής, μιας και ικανοποιούσε την αγωνία μου να πράξω, ως πολίτης, κάτι μπροστά στο κακό που ήταν -εν εμφανεί, για εμένα- εξελίξει. Ήταν, όμως, και ανιδιοτελής, μιας και πίστεψα και πιστεύω πως η Ιστορία μπορεί να βοηθήσει μια κοινωνία στις βαριές συζητήσεις που πρέπει να κάνει με τον εαυτό της όταν βρίσκεται σε αδιέξοδο. Ιδιαιτέρως, μάλιστα, όταν η ίδια η κοινωνία είναι εκείνη που έχει διαμορφώσει το αδιέξοδό της αυτό με την ευθυνοφοβία/ την αδιαφορία/ τη θρασύδειλη μετάθεση των ατομικών και συλλογικών ευθυνών/ την ηδονική, συστηματική – πάντα «εν ιερά αγανακτήσει» και ατιμωρητί- καταστροφή των δημοσίων αγαθών/ τους παλληκαρισμούς αενάως «οργισμένων» «αγωνιστών» που «μάχονται για τον λαό», δηλ. για τα ιδιοτελή προσωπικά τους συμφέροντα και εκείνα των συντεχνιών τους, προς βλάβην του συνόλου/ την ανερυθρίαστη στρεψοδικία/ την εξαγιασμένη φυγοπονία/ την αναγωγή της περιφρόνησης των δικαιωμάτων του άλλου σε υπέρτατη αξία. Την ασφαλή συνταγή, δηλαδή, για ένα επαίσχυντο τέλος.

Δόθηκα στη διδασκαλία της Ιστορίας γιατί πιστεύω πως η μελέτη της Ιστορίας, εντάσσοντάς μας στη γενικότερη ροή των ανθρωπίνων συναφειών στον βαθύ χρόνο, λειτουργεί ανακουφιστικά, καθώς μας επιτρέπει να συνομιλήσουμε με το Τώρα μας διεισδυτικότερα, λιγότερο τραυματικά και, επομένως, αποτελεσματικότερα. Δημιουργώντας μιαν ατραπό στοχαστικής διαφυγής από το Τώρα, η Ιστορία, σε δύσκολους καιρούς, ανοίγει ορίζοντες που επιτρέπουν την επανατοποθέτηση του εαυτού μας στο Σήμερα, την εκ μέρους μας αναπροσέγγιση της κοινωνίας μας και του κόσμου. Μας οδηγεί, δηλαδή, στην αλλαγή μας ως μονάδες που, με τη σειρά της, θα επιτρέψει την απελευθέρωση της κοινωνίας μας, ως σύνολο, από το τέλμα μέσα στο οποίο αυτή έχει αυτοοδηγηθεί.

Η βεβαιότητά μου ότι το πρώτο που χρειαζόμαστε, ως κοινωνία, είναι η εσωτερική μας αλλαγή και αναπροσδιορισμός του καθενός μας είναι αυτή που με έφερε σε δεκάδες Δήμους, Σχολεία, Πανεπιστήμια, Πολιτιστικούς Φορείς, Φυλακές και Κέντρα Αποτοξίνωσης σ’ ολόκληρη τη χώρα, προκειμένου να διδάξω, άνευ υλικής αμοιβής, Κύκλους Παγκόσμιας και Ελληνικής Ιστορίας. Από την πολλή διδασκαλία η φωνή μου αλλοιώθηκε και βράχνιασε, η ψυχή μου, ωστόσο, γέμισε ικανοποίηση κι ομορφιά στο συναπάντημά μου μ’ ένα κομμάτι του ελληνικού λαού γεμάτο φιλομάθεια κι ευγένεια, γενναιοδωρία και στοχασμό. Με γέμισε μ’ ελπίδα πως, ίσως, μπορεί να υπάρξει ένα διαφορετικό αύριο.

Γι’ αυτό το αύριο το τόσο ακριβό η τόση διδασκαλία. Η τόση βραχνάδα. Μια βραχνάδα που δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας λυγμός για τα δεινά της χώρας μου, για τα όσα μεγάλα και ουσιαστικά πετάξαμε στον κάλαθο των αχρήστων, για τα όσα ρηχά και καταστροφικά υιοθετήσαμε και υπηρετήσαμε. Τόσες χιλιάδες ώρες ομιλίας κατά τις διδασκαλίες μου που δεν ήταν, στην πραγματικότητα, τίποτ’ άλλο παρά ενός λεπτού σιγή για την ελληνική γλώσσα, τη σπουδαία γλώσσα μου, που υποβαθμίζεται, τσαλακώνεται και πετιέται/ για την ομορφιά των ασβεστωμένων τοίχων με το γιασεμί που έχουν, πια, μετατραπεί σε χώρους ρύπων και μουτζούρας/ για τη μέχρι προ τριακονταετίας κραταιή ελληνική Δημόσια Εκπαίδευση που καταρρέει αυτοβυθιζόμενη στη βία και την αυθαιρεσία, οι οποίες έχουν, από πολλού, καταστεί κανονικότητες της καθημερινότητάς της.

Ενός λεπτού σιγή για τις ρίζες μου και για τον τόπο που με γέννησε, με ανέθρεψε και με διαμόρφωσε. Την Ελλάδα.

● Ομιλία της κ. Μαρίας Δ. Ευθυμίου κατά την απονομή του «Βραβείου Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας εις μνήμην Β. Ξανθόπουλου – Στ. Πνευματικού»

Αθήνα, 10 Δεκεμβρίου 2013

_______________________________________________

Μαρία Δ. Ευθυμίου

Αναπλ. Καθηγήτρια Ιστορίας,

Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας

Πανεπιστήμιο Αθηνών

Όταν ο Αϊνστάϊν έδινε ομιλίες σε διάφορα συνέδρια σε πανεπιστήμια των Η.Π.Α, η ερώτηση που έκαναν οι σπουδαστές του ήταν:
-Πιστεύετε στον Θεό?
Και εκείνος απαντούσε
-Πιστεύω στον Θεό του Σπινόζα.

Όποιος δεν είχε διαβάσει Σπινόζα είχε ακόμα μια θολή ιδέα πάνω στο θέμα. Ο Μπάρουχ Σπινόζα ήταν ένας Ολλανδός φιλόσοφος που θεωρούταν ένας από τους πιο μεγάλους ορθολογιστές της φιλοσοφίας του 17ου αιώνα.

Αυτός είναι ο Θεός ή Φύση του Σπινόζα:

Ο Θεός έλεγε: “Σταμάτα να προσεύχεσαι και να χτυπιέσαι στο στήθος! Αυτό που θέλω να κάνεις είναι να βγεις έξω στον κόσμο και να χαρείς την ζωή σου. Θέλω να ζεις, να τραγουδάς, ναι χαίρεσαι και να απολαμβάνεις όλα αυτά που έχω φτιάξει για ‘σένα. Σταμάτα πια να πηγαίνεις σε εκείνους τους μελαγχολικούς, σκοτεινούς και κρύους ναούς που εσύ ο ίδιος κατασκεύασες και λες πως είναι το σπίτι μου. Το σπίτι μου είναι στα βουνά, στα δάση, στα ποτάμια, στις λίμνες, στις θάλασσες. Εκεί είναι που ζω και εκφράζω την αγάπη μου για εσένα.
Σταμάτα να με θεωρείς υπεύθυνο για την μίζερη ζωή σου, εγώ ποτέ δεν σου είπα πως δεν υπήρχε τίποτε κακό σε ‘σένα ή ότι ήσουν αμαρτωλός, ή ότι η σεξουαλικότητα σου ήταν κάτι κακό. Το σεξ είναι ένα δώρο που σου έχω δώσει με το οποίο μπορείς να εκφράσεις την αγάπη, την έκσταση, την χαρά σου. Έτσι μη με κατηγορείς για όλα αυτά που σε έκαναν να πιστεύεις. Σταμάτα πια να διαβάζεις υποτιθέμενες αγίες γραφές που δεν έχουν να κάνουν τίποτα με εμένα. Αν δεν μπορείς να με διαβάσεις σε ένα ηλιοβασίλεμα, στην εξοχή, στο βλέμμα των φίλων σου, στα μάτια του παιδιού σου….. Δεν θα με βρεις σε κανένα βιβλίο!
Πίστεψε με και σταμάτα να με ρωτάς. Θα μου πεις πώς να κάνω την δουλειά μου? Σταμάτα να με φοβάσαι τόσο. Εγώ δεν σε κρίνω, δεν σε κριτικάρω, ούτε με ενοχοποιώ, ούτε χαλιέμαι, ούτε τιμωρώ. Εγώ είμαι αγνή αγάπη. Σταμάτα να μου ζητάς συγχώρεση, δεν υπάρχει τίποτα να συγχωρήσω. Αν εγώ σε έφτιαξα… εγώ σε γέμισα με πάθη, με όρια, με απολαύσεις, με συναισθήματα, με ανάγκες, με ασυνέπειες, με ελεύθερη βούληση. Πως μπορώ να σε συγχωρήσω εάν ανταποκρίνεσαι σε κάτι που εγώ έβαλα μέσα σου? Πως μπορώ να σε τιμωρώ επειδή είσαι αυτό που είσαι, εάν εγώ είμαι αυτός που σε έφτιαξα? Πιστεύεις πως θα μπορούσα να φτιάξω ένα μέρος για να καίω όλους εκείνους τους γιούς μου που συμπεριφέρονται άσχημα, για την υπόλοιπη αιωνιότητα? Τι είδους Θεός θα το έκανε αυτό?
Ξέχνα οποιουδήποτε τύπου εντολή, οποιουδήποτε τύπου νόμο, αυτά είναι κόλπα για να σε μεταχειρίζονται, για να σε ελέγχουν, ώστε μόνο να δημιουργούν τύψεις μέσα σου. Σεβάσου τους όμοιους σου και μην κάνεις αυτό που δεν θα ήθελες για ‘σένα. Το μόνο που σου ζητάω είναι να προσέξεις την ζωή σου, και η εγρήγορση σου να είναι ο οδηγός σου. Αγαπημένε μου, αυτή η ζωή δεν είναι μια δοκιμή, ούτε ένα επίπεδο, ούτε ένα βήμα στον δρόμο, ούτε μια πρόβα, ούτε ένα πρελούδιο προς τον παράδεισο.
Αυτή η ζωή είναι το μόνο που υπάρχει εδώ και τώρα το μοναδικό που έχεις ανάγκη. Είσαι απόλυτα ελεύθερος για να δημιουργήσεις στην ζωή σου έναν παράδεισο ή μια κόλαση. Δεν θα μπορούσα να σου πω αν υπάρχει κάτι άλλο μετά από αυτή την ζωή, αλλά μπορώ να σου δώσω μια συμβουλή. Ζήσε σαν να μην υπήρχα. Ζήσε σαν να ήταν η μοναδική σου ευκαιρία να απολαύσεις, να αγαπήσεις, να υπάρξεις.
Έτσι, αν δεν υπάρχει τίποτα, λοιπόν θα έχεις αξιοποιήσει την ευκαιρία που σου έδωσα. Και αν υπάρχει, να είσαι σίγουρος πως δεν θα σε ρωτήσω αν συμπεριφέρθηκες καλά ή κακά, θα σε ρωτήσω, σου άρεσε? Το διασκέδασες? Τι ήταν αυτό που απόλαυσες περισσότερο? Τι έμαθες?….
Σταμάτα να πιστεύεις σε ‘μένα, πιστεύω σημαίνει υποθέτω, φαντάζομαι, μαντεύω. Εγώ δεν θέλω να πιστεύεις σε ΄μένα, θέλω να με νιώθεις σε ‘σένα. Θέλω να με νιώθεις σε ‘σένα όταν φιλάς την αγαπημένη σου, όταν ντύνεις την κορούλα σου, όταν χαϊδεύεις τον σκύλο σου, όταν κάνεις μπάνιο στην θάλασσα. Σταμάτα να με επαινείς, τι είδους θεός εγωλάτρης νομίζεις ότι είμαι? Με κάνει να βαριέμαι όταν με επαινούν, με εκνευρίζει όταν μου εκφράζουν ευγνωμοσύνη. Νιώθεις ευγνώμων? Απόδειξε το προσέχοντας εσένα, την υγεία σου, τις σχέσεις σου, τον κόσμο. Νιώθεις ευλογημένος, προικισμένος? Έκφρασε την χαρά σου! Αυτός είναι ο τρόπος να με επαινείς. Σταμάτα να περιπλέκεις τα πράγματα και να επαναλαμβάνεις σαν παπαγάλος αυτά που σου έμαθαν για ΄μένα. Το μόνο σίγουρο είναι πως είσαι εδώ, πως είσαι ζωντανός, πως αυτός ο κόσμος είναι γεμάτος θαύματα. Γιατί να ψάχνεις περισσότερα θαύματα? Γιατί τόσες εξηγήσεις?
Μην με ψάχνεις έξω, δεν θα με βρεις, ψάξε με μέσα….εκεί είμαι, παλλόμενος μέσα σου.
“Σπινόζα”

Η εικόνα ίσως περιέχει: 1 άτομο, κοντινό πλάνο

AFRODITI H ASXIMI

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΕΛΛΗΝΑΣ

Γεννήθηκα Έλληνας. Είμαι από τη φύση και την παιδεία μου ελεύθερος. Δεν θέλω να είμαι δούλος κανενός. Ούτε του Θεού. Δεν είναι Θεός όποιος με θέλει δούλο του. Εγώ σαν Έλληνας μπορώ, εάν θέλω, να μην πιστεύω σε κανέναν Θεό. Τόσο η Φύση όσο και η Παιδεία μου το επιτρέπουν. Μπορώ ακόμη, με τον καλλιεργημένο νου και το ευαίσθητο συναίσθημά μου να αποδεχθώ την ύπαρξη των θεών. Των Αθάνατων Ελλήνων Θεών. Αλλά δεν είμαι δούλος τους. Ούτε αυτοί είναι αφέντες μου.

Οι Έλληνες Θεοί είναι φίλοι και συμπαραστάτες μου. Διότι η Αρχαία παράδοση μας διδάσκει ότι τούτη είναι η κολακευτικότερη προσφώνηση προς έναν Έλληνα Θεό: «Φίλε!» «Φίλε Ζευ», «Φίλη Αθηνά», «Φίλε Απόλλων», «Φίλη Αφροδίτη!..»

Για μένα, λοιπόν, τον Έλληνα άνθρωπο, οι Θεοί και οι Θεές είναι οι φίλοι και οι φίλες μου. Είναι Θεοί στην πλειοψηφία τους ορατοί και άμεσα αντιληπτοί. Είναι οι φυσικές δυνάμεις του Σύμπαντος Κόσμου. Του Έξω κόσμου και του Έσω κόσμου. Του ορατού και του αόρατου. Είναι ακόμη η τάξη του Σύμπαντος Κόσμου γεννημένη μέσα από τους ίδιους τους νόμους της Φύσης και του πρωταρχικού Χάους. Διότι εκεί κατατείνουν σήμερα όλες οι μαθηματικές θεωρίες περί Χάους. Από την ίδια του τη Φύση το Χάος, και ενώ τείνει διαρκώς προς την αταξία, παράγει τελικά την τάξη του Σύμπαντος Κόσμου. Θεματοφύλακες της τάξης του Σύμπαντος Κόσμου είναι οι Θεοί των Ελλήνων.

Τη δράση τους την ιστορεί η Ελληνική Μυθολογία. Η υπέρτατη συνάθροιση αιώνιων αληθειών. Βρείτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς νόημα. Δείξτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς αλήθεια. Αναφέρτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς ουσία. Ο Μύθος λέει την Αλήθεια. Και μάλιστα την λέει τρυφερά, απαλά, χαριτωμένα, ηδονικά, διότι ο μυθοπλάστης αγαπάει τον συνάνθρωπό του και του μιλάει για τους φίλους του, τους Θεούς και τις Θεές και τις ιδιότητές τους.

Φυσικές δυνάμεις, λοιπόν, είναι οι Έλληνες Θεοί; Όχι μόνον. Είναι και επιστημονικές αλήθειες. Κι επάνω απ’ όλα είναι φυσικές συνθήκες, χάρη στις οποίες υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει πάντοτε ο Κόσμος. Ο Κόσμος τον οποίο κανένας δεν τον έφτιαξε ποτέ, αλλά πάντοτε υπήρχε, πάντοτε υπάρχει και πάντοτε θα υπάρχει, όπως μα δίδαξε ο σοφότατος πρόγονός μας, ο Ηράκλειτος: ΚΟΣΜΟΝ ΤΟΝΔΕ ΤΟΝ ΑΥΤΟΝ ΑΠΑΝΤΩΝ ΟΥΤΕ ΤΙΣ ΘΕΩΝ ΟΥΤΕ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΠΟΙΗΣΕΝ ΑΛΛ ΗΝ ΑΕΙ ΚΑΙ ΕΣΤΙΝ ΚΑΙ ΕΣΤΑΙ ΠΥΡ ΑΕΙΖΩΟΝ ΑΠΤΟΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΒΕΝΝΥΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΑ

Τούτο τον κόσμο, τον ίδιο για όλους, ούτε κανείς θεός ούτε άνθρωπος έπλασε αλλά ήταν, είναι και θα είναι πυρ ζωντανό αιώνιο που με μέτρο ανάβει και με μέτρο σβήνει.

Ωραία όλα αυτά. Αλλά η ζωή; Η καθημερινή ζωή; Η κοινή μικρή και ασήμαντη – όπως νομίζουν αρκετοί – ζωούλα μας; Τι γίνεται μ’ αυτήν; Ποιος τελικά είναι ο ρόλος των Ελλήνων Θεών στην καθημερινή μας ζωή; Αρκεί λιγάκι να ξεπλύνουμε τη θολούρα από το βλέμμα και…

Ιδού η Θεά Εστία που φροντίζει το σπιτικό μας.

Ιδού η Θεά Ήρα που φροντίζει την οικογένειά μας.

Ιδού η Θεά Αφροδίτη που ομορφαίνει και αναπαράγει τη ζωή μας.

Ιδού ο Θεός Ερμής, που αποκαλύπτει τις αλήθειες, που συμβάλλει ως Κερδώος στην επιβίωση, που διδάσκει ως Μέγιστος Αγγελιαφόρος ότι μια είναι η ουσία του πλούτου: η πληροφορία.

Και ιδού ο ικανός τεχνίτης, ο Θεός Ήφαιστος, που κάνει πιο άνετη τη ζωή μας.

Και ιδού ο μεγάλος πολεμιστής, ο Θεός Άρης, που υπερασπίζεται τα κεκτημένα μας.

Και ιδού ο Θεός Ζευς που γονιμοποιεί ως Όμβριος τους κόλπους της Μητέρας Γης.

Και ιδού η Θεά Δήμητρα, που τίκτει άφθονους τους βρώσιμους καρπούς, συνθήκη αναγκαία και καθημερινή για την δική μας επιβίωση.

Και ιδού η πάνσοφη νικηφόρα στρατηγός, η Θεά Αθηνά, που καλύπτει υπό την αιγίδα Της, την καλλιέργεια της γνώσης.

Και ιδού οι Μούσες που αναπτύσσουν τις τέχνες και τις επιστήμες.

Και ιδού ο Διόνυσος, ο Διγενής, που μας διδάσκει την ευφορία του οίνου, την μέθεξη του θεάτρου και το μυστικό της μακροβιότητας με την διπλή του γέννηση. Και ιδού ο Μέγας Παν…

Και ιδού και ιδού και ιδού…

Αρκεί και μόνον να στοχαστούμε του Αθάνατους φίλους μας κι αμέσως ομορφαίνει η ζωή μας. Αποκτά και πάλι ό,τι της ανήκει. Νόημα και ουσία. Αρκεί και μόνο να αφηγηθούμε ένα μύθο Ελληνικό και ιδού αναπαύεται η ψυχή μας.

Και τι είναι η ψυχή μας; Αναμφίβολα η απόγονος της Θεάς Ψυχής η οποία πέρασε τα μύρια βάσανα για χάρη της λατρείας του Έρωτα, ώσπου τον ξαναβρήκε, σμίξανε και ως αθάνατο ζευγάρι πλέον επάνω στον Όλυμπο γέννησαν μια θυγατέρα: την Ηδονή.

Η ψυχή λοιπόν είναι η μητέρα της Ηδονής. Της ηδονής της συνεύρεσης, της ηδονής της βρώσης και της πόσης, της ηδονής της γνώσης, της ηδονής της παιδείας και της παιδειάς, της ηδονής της καλής παρέας, της ηδονής της ύπαρξης, της ηδονής του ανοιξιάτικου πρωινού, του παιδικού χαμόγελου, του γλυκού ψωμιού, του οίνου του ευωδιαστού, του ανθισμένου δέντρου...

Κατάπληκτος το παρατηρώ το μέγα θαύμα του σπόρου. Χώνεται στα σπλάχνα της Μάνας Γης, υγραίνεται, θερμαίνεται στην αγκαλιά της, κι έπειτα ιδού βλασταίνει!.. Μέρα με τη μέρα, νύχτα με τη νύχτα, υψώνεται προς τον Ήλιο. Απλώνει φύλλα και κλαδιά, δένει καρπούς, γιγαντώνεται, όμοιο με τα άλλα, διαφορετικό από κάθε άλλο. Διότι ο σπόρος ο μικρούλης «ξέρει» κάθε φορά τι δέντρο να βλαστήσει και τι καρπούς να αποδώσει.

Για χάρη του Έρωτα και της Ψυχής βγάζει άνθη και καρπούς. Και η Θεά Ηδονή τρυφερά τον οδηγεί να γίνει δέντρο, να θρέψει ζουμερούς καρπούς, να καλέσει ηδονικά το ζώο, το έντομο, το πτηνό, να τρυγήσουν τους καρπούς, να μεταφέρουν τη γύρη, να γίνει η συνεύρεση με το άλλο δέντρο, να γεννηθούν κι άλλα φυτά, κι άλλα δέντρα, δάση ολόκληρα... Αυτό είναι θαύμα και αυτό είναι ο Θεός.

Το δέντρο είναι ο φίλος μας ο Θεός. Και κάθε δέντρο το φρουρεί μια πεντάμορφη Θεά Δρυάδα!.. Αυτό είναι με λίγα λόγια το απόσταγμα της Ελληνικής Σοφίας. Κι από δω εκπορεύεται ο απροσμέτρητος πλούτος της Αρχαίας Ελληνικής Κληρονομιάς.

Απέναντί του στέκομαι εγώ ο ταλαίπωρος άνθρωπος του τέλους της εποχής του Σκότους. Τι να κάνω; Να σβήσω ένα ακόμη λυχνάρι εξανθρωπισμού και να συμβάλλω στη διαιώνιση του σκοτεινού θριάμβου; Ή σαν το δέντρο να στραφώ προς τον Ζωοδότη Ήλιο, να βγάλω ρίζες, να απλώσω φύλλα, να δέσω κλαριά, να αποδώσω καρπούς και ηδονικά να σμίξω με τα άλλα δέντρα για να υφάνουμε όλα μαζί το νέο καταπράσινο ευωδιαστό μανδύα της Μάνας Γης: Γεννήθηκα Έλληνας. Η κληρονομιά των προγόνων μου δεν χάθηκε. Υπάρχει. Η επιλογή είναι δική μου. Ή αποκηρύσσω την κληρονομιά μου και παραμένω τουρκοραγιάς/φραγγοραγιάς Ρωμιός ή την αποδέχομαι και ξαναγίνομαι Έλληνας με όλη τη σημασία της λέξης.

Η πράξη αποδοχής της Αρχαίας Ελληνικής Κληρονομιάς με περιμένει!.. Του Μάριου Βερέττα (Απόσπασμα) http://www.hellenicpantheon.gr/Verettas.htm

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Κυριακή, 21 Αυγούστου 2011 ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΕΛΛΗΝΑΣ Γεννήθηκα Έλληνας. Είμαι από τη φύση και την παιδεία μου ελεύθερος. Δεν θέλω να είμαι δούλος κανενός. Ούτε του Θεού. Δεν είναι Θεός όποιος με θέλει δούλο του. Εγώ σαν Έλληνας μπορώ, εάν θέλω, να μην πιστεύω σε κανέναν Θεό. Τόσο η Φύση όσο και η Παιδεία μου το επιτρέπουν. Μπορώ ακόμη, με τον καλλιεργημένο νου και το ευαίσθητο συναίσθημά μου να αποδεχθώ την ύπαρξη των θεών. Των Αθάνατων Ελλήνων Θεών. Αλλά δεν είμαι δούλος τους. Ούτε αυτοί είναι αφέντες μου. Οι Έλληνες Θεοί είναι φίλοι και συμπαραστάτες μου. Διότι η Αρχαία παράδοση μας διδάσκει ότι τούτη είναι η κολακευτικότερη προσφώνηση προς έναν Έλληνα Θεό: «Φίλε!» «Φίλε Ζευ», «Φίλη Αθηνά», «Φίλε Απόλλων», «Φίλη Αφροδίτη!..» Για μένα, λοιπόν, τον Έλληνα άνθρωπο, οι Θεοί και οι Θεές είναι οι φίλοι και οι φίλες μου. Είναι Θεοί στην πλειοψηφία τους ορατοί και άμεσα αντιληπτοί. Είναι οι φυσικές δυνάμεις του Σύμπαντος Κόσμου. Του Έξω κόσμου και του Έσω κόσμου. Του ορατού και του αόρατου. Είναι ακόμη η τάξη του Σύμπαντος Κόσμου γεννημένη μέσα από τους ίδιους τους νόμους της Φύσης και του πρωταρχικού Χάους. Διότι εκεί κατατείνουν σήμερα όλες οι μαθηματικές θεωρίες περί Χάους. Από την ίδια του τη Φύση το Χάος, και ενώ τείνει διαρκώς προς την αταξία, παράγει τελικά την τάξη του Σύμπαντος Κόσμου. Θεματοφύλακες της τάξης του Σύμπαντος Κόσμου είναι οι Θεοί των Ελλήνων. Τη δράση τους την ιστορεί η Ελληνική Μυθολογία. Η υπέρτατη συνάθροιση αιώνιων αληθειών. Βρείτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς νόημα. Δείξτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς αλήθεια. Αναφέρτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς ουσία. Ο Μύθος λέει την Αλήθεια. Και μάλιστα την λέει τρυφερά, απαλά, χαριτωμένα, ηδονικά, διότι ο μυθοπλάστης αγαπάει τον συνάνθρωπό του και του μιλάει για τους φίλους του, τους Θεούς και τις Θεές και τις ιδιότητές τους. Φυσικές δυνάμεις, λοιπόν, είναι οι Έλληνες Θεοί; Όχι μόνον. Είναι και επιστημονικές αλήθειες. Κι επάνω απ’ όλα είναι φυσικές συνθήκες, χάρη στις οποίες υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει πάντοτε ο Κόσμος. Ο Κόσμος τον οποίο κανένας δεν τον έφτιαξε ποτέ, αλλά πάντοτε υπήρχε, πάντοτε υπάρχει και πάντοτε θα υπάρχει, όπως μα δίδαξε ο σοφότατος πρόγονός μας, ο Ηράκλειτος: ΚΟΣΜΟΝ ΤΟΝΔΕ ΤΟΝ ΑΥΤΟΝ ΑΠΑΝΤΩΝ ΟΥΤΕ ΤΙΣ ΘΕΩΝ ΟΥΤΕ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΠΟΙΗΣΕΝ ΑΛΛ ΗΝ ΑΕΙ ΚΑΙ ΕΣΤΙΝ ΚΑΙ ΕΣΤΑΙ ΠΥΡ ΑΕΙΖΩΟΝ ΑΠΤΟΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΒΕΝΝΥΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΑ Τούτο τον κόσμο, τον ίδιο για όλους, ούτε κανείς θεός ούτε άνθρωπος έπλασε αλλά ήταν, είναι και θα είναι πυρ ζωντανό αιώνιο που με μέτρο ανάβει και με μέτρο σβήνει. Ωραία όλα αυτά. Αλλά η ζωή; Η καθημερινή ζωή; Η κοινή μικρή και ασήμαντη – όπως νομίζουν αρκετοί – ζωούλα μας; Τι γίνεται μ’ αυτήν; Ποιος τελικά είναι ο ρόλος των Ελλήνων Θεών στην καθημερινή μας ζωή; Αρκεί λιγάκι να ξεπλύνουμε τη θολούρα από το βλέμμα και… Ιδού η Θεά Εστία που φροντίζει το σπιτικό μας. Ιδού η Θεά Ήρα που φροντίζει την οικογένειά μας. Ιδού η Θεά Αφροδίτη που ομορφαίνει και αναπαράγει τη ζωή μας. Ιδού ο Θεός Ερμής, που αποκαλύπτει τις αλήθειες, που συμβάλλει ως Κερδώος στην επιβίωση, που διδάσκει ως Μέγιστος Αγγελιαφόρος ότι μια είναι η ουσία του πλούτου: η πληροφορία. Και ιδού ο ικανός τεχνίτης, ο Θεός Ήφαιστος, που κάνει πιο άνετη τη ζωή μας. Και ιδού ο μεγάλος πολεμιστής, ο Θεός Άρης, που υπερασπίζεται τα κεκτημένα μας. Και ιδού ο Θεός Ζευς που γονιμοποιεί ως Όμβριος τους κόλπους της Μητέρας Γης. Και ιδού η Θεά Δήμητρα, που τίκτει άφθονους τους βρώσιμους καρπούς, συνθήκη αναγκαία και καθημερινή για την δική μας επιβίωση. Και ιδού η πάνσοφη νικηφόρα στρατηγός, η Θεά Αθηνά, που καλύπτει υπό την αιγίδα Της, την καλλιέργεια της γνώσης. Και ιδού οι Μούσες που αναπτύσσουν τις τέχνες και τις επιστήμες. Και ιδού ο Διόνυσος, ο Διγενής, που μας διδάσκει την ευφορία του οίνου, την μέθεξη του θεάτρου και το μυστικό της μακροβιότητας με την διπλή του γέννηση. Και ιδού ο Μέγας Παν… Και ιδού και ιδού και ιδού… Αρκεί και μόνον να στοχαστούμε του Αθάνατους φίλους μας κι αμέσως ομορφαίνει η ζωή μας. Αποκτά και πάλι ό,τι της ανήκει. Νόημα και ουσία. Αρκεί και μόνο να αφηγηθούμε ένα μύθο Ελληνικό και ιδού αναπαύεται η ψυχή μας. Και τι είναι η ψυχή μας; Αναμφίβολα η απόγονος της Θεάς Ψυχής η οποία πέρασε τα μύρια βάσανα για χάρη της λατρείας του Έρωτα, ώσπου τον ξαναβρήκε, σμίξανε και ως αθάνατο ζευγάρι πλέον επάνω στον Όλυμπο γέννησαν μια θυγατέρα: την Ηδονή. Η ψυχή λοιπόν είναι η μητέρα της Ηδονής. Της ηδονής της συνεύρεσης, της ηδονής της βρώσης και της πόσης, της ηδονής της γνώσης, της ηδονής της παιδείας και της παιδειάς, της ηδονής της καλής παρέας, της ηδονής της ύπαρξης, της ηδονής του ανοιξιάτικου πρωινού, του παιδικού χαμόγελου, του γλυκού ψωμιού, του οίνου του ευωδιαστού, του ανθισμένου δέντρου... Κατάπληκτος το παρατηρώ το μέγα θαύμα του σπόρου. Χώνεται στα σπλάχνα της Μάνας Γης, υγραίνεται, θερμαίνεται στην αγκαλιά της, κι έπειτα ιδού βλασταίνει!.. Μέρα με τη μέρα, νύχτα με τη νύχτα, υψώνεται προς τον Ήλιο. Απλώνει φύλλα και κλαδιά, δένει καρπούς, γιγαντώνεται, όμοιο με τα άλλα, διαφορετικό από κάθε άλλο. Διότι ο σπόρος ο μικρούλης «ξέρει» κάθε φορά τι δέντρο να βλαστήσει και τι καρπούς να αποδώσει. Για χάρη του Έρωτα και της Ψυχής βγάζει άνθη και καρπούς. Και η Θεά Ηδονή τρυφερά τον οδηγεί να γίνει δέντρο, να θρέψει ζουμερούς καρπούς, να καλέσει ηδονικά το ζώο, το έντομο, το πτηνό, να τρυγήσουν τους καρπούς, να μεταφέρουν τη γύρη, να γίνει η συνεύρεση με το άλλο δέντρο, να γεννηθούν κι άλλα φυτά, κι άλλα δέντρα, δάση ολόκληρα... Αυτό είναι θαύμα και αυτό είναι ο Θεός. Το δέντρο είναι ο φίλος μας ο Θεός. Και κάθε δέντρο το φρουρεί μια πεντάμορφη Θεά Δρυάδα!.. Αυτό είναι με λίγα λόγια το απόσταγμα της Ελληνικής Σοφίας. Κι από δω εκπορεύεται ο απροσμέτρητος πλούτος της Αρχαίας Ελληνικής Κληρονομιάς. Απέναντί του στέκομαι εγώ ο ταλαίπωρος άνθρωπος του τέλους της εποχής του Σκότους. Τι να κάνω; Να σβήσω ένα ακόμη λυχνάρι εξανθρωπισμού και να συμβάλλω στη διαιώνιση του σκοτεινού θριάμβου; Ή σαν το δέντρο να στραφώ προς τον Ζωοδότη Ήλιο, να βγάλω ρίζες, να απλώσω φύλλα, να δέσω κλαριά, να αποδώσω καρπούς και ηδονικά να σμίξω με τα άλλα δέντρα για να υφάνουμε όλα μαζί το νέο καταπράσινο ευωδιαστό μανδύα της Μάνας Γης: Γεννήθηκα Έλληνας. Η κληρονομιά των προγόνων μου δεν χάθηκε. Υπάρχει. Η επιλογή είναι δική μου. Ή αποκηρύσσω την κληρονομιά μου και παραμένω τουρκοραγιάς/φραγγοραγιάς Ρωμιός ή την αποδέχομαι και ξαναγίνομαι Έλληνας με όλη τη σημασία της λέξης. Η πράξη αποδοχής της Αρχαίας Ελληνικής Κληρονομιάς με περιμένει!.. Του Μάριου Βερέττα (Απόσπασμα) http://www.hellenicpantheon.gr/Verettas.htmMine coins - make money: http://bit.ly/money_crypto
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Κυριακή, 21 Αυγούστου 2011 ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΕΛΛΗΝΑΣ Γεννήθηκα Έλληνας. Είμαι από τη φύση και την παιδεία μου ελεύθερος. Δεν θέλω να είμαι δούλος κανενός. Ούτε του Θεού. Δεν είναι Θεός όποιος με θέλει δούλο του. Εγώ σαν Έλληνας μπορώ, εάν θέλω, να μην πιστεύω σε κανέναν Θεό. Τόσο η Φύση όσο και η Παιδεία μου το επιτρέπουν. Μπορώ ακόμη, με τον καλλιεργημένο νου και το ευαίσθητο συναίσθημά μου να αποδεχθώ την ύπαρξη των θεών. Των Αθάνατων Ελλήνων Θεών. Αλλά δεν είμαι δούλος τους. Ούτε αυτοί είναι αφέντες μου. Οι Έλληνες Θεοί είναι φίλοι και συμπαραστάτες μου. Διότι η Αρχαία παράδοση μας διδάσκει ότι τούτη είναι η κολακευτικότερη προσφώνηση προς έναν Έλληνα Θεό: «Φίλε!» «Φίλε Ζευ», «Φίλη Αθηνά», «Φίλε Απόλλων», «Φίλη Αφροδίτη!..» Για μένα, λοιπόν, τον Έλληνα άνθρωπο, οι Θεοί και οι Θεές είναι οι φίλοι και οι φίλες μου. Είναι Θεοί στην πλειοψηφία τους ορατοί και άμεσα αντιληπτοί. Είναι οι φυσικές δυνάμεις του Σύμπαντος Κόσμου. Του Έξω κόσμου και του Έσω κόσμου. Του ορατού και του αόρατου. Είναι ακόμη η τάξη του Σύμπαντος Κόσμου γεννημένη μέσα από τους ίδιους τους νόμους της Φύσης και του πρωταρχικού Χάους. Διότι εκεί κατατείνουν σήμερα όλες οι μαθηματικές θεωρίες περί Χάους. Από την ίδια του τη Φύση το Χάος, και ενώ τείνει διαρκώς προς την αταξία, παράγει τελικά την τάξη του Σύμπαντος Κόσμου. Θεματοφύλακες της τάξης του Σύμπαντος Κόσμου είναι οι Θεοί των Ελλήνων. Τη δράση τους την ιστορεί η Ελληνική Μυθολογία. Η υπέρτατη συνάθροιση αιώνιων αληθειών. Βρείτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς νόημα. Δείξτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς αλήθεια. Αναφέρτε μου έναν Ελληνικό Μύθο χωρίς ουσία. Ο Μύθος λέει την Αλήθεια. Και μάλιστα την λέει τρυφερά, απαλά, χαριτωμένα, ηδονικά, διότι ο μυθοπλάστης αγαπάει τον συνάνθρωπό του και του μιλάει για τους φίλους του, τους Θεούς και τις Θεές και τις ιδιότητές τους. Φυσικές δυνάμεις, λοιπόν, είναι οι Έλληνες Θεοί; Όχι μόνον. Είναι και επιστημονικές αλήθειες. Κι επάνω απ’ όλα είναι φυσικές συνθήκες, χάρη στις οποίες υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει πάντοτε ο Κόσμος. Ο Κόσμος τον οποίο κανένας δεν τον έφτιαξε ποτέ, αλλά πάντοτε υπήρχε, πάντοτε υπάρχει και πάντοτε θα υπάρχει, όπως μα δίδαξε ο σοφότατος πρόγονός μας, ο Ηράκλειτος: ΚΟΣΜΟΝ ΤΟΝΔΕ ΤΟΝ ΑΥΤΟΝ ΑΠΑΝΤΩΝ ΟΥΤΕ ΤΙΣ ΘΕΩΝ ΟΥΤΕ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΕΠΟΙΗΣΕΝ ΑΛΛ ΗΝ ΑΕΙ ΚΑΙ ΕΣΤΙΝ ΚΑΙ ΕΣΤΑΙ ΠΥΡ ΑΕΙΖΩΟΝ ΑΠΤΟΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΣΒΕΝΝΥΜΕΝΟΝ ΜΕΤΡΑ Τούτο τον κόσμο, τον ίδιο για όλους, ούτε κανείς θεός ούτε άνθρωπος έπλασε αλλά ήταν, είναι και θα είναι πυρ ζωντανό αιώνιο που με μέτρο ανάβει και με μέτρο σβήνει. Ωραία όλα αυτά. Αλλά η ζωή; Η καθημερινή ζωή; Η κοινή μικρή και ασήμαντη – όπως νομίζουν αρκετοί – ζωούλα μας; Τι γίνεται μ’ αυτήν; Ποιος τελικά είναι ο ρόλος των Ελλήνων Θεών στην καθημερινή μας ζωή; Αρκεί λιγάκι να ξεπλύνουμε τη θολούρα από το βλέμμα και… Ιδού η Θεά Εστία που φροντίζει το σπιτικό μας. Ιδού η Θεά Ήρα που φροντίζει την οικογένειά μας. Ιδού η Θεά Αφροδίτη που ομορφαίνει και αναπαράγει τη ζωή μας. Ιδού ο Θεός Ερμής, που αποκαλύπτει τις αλήθειες, που συμβάλλει ως Κερδώος στην επιβίωση, που διδάσκει ως Μέγιστος Αγγελιαφόρος ότι μια είναι η ουσία του πλούτου: η πληροφορία. Και ιδού ο ικανός τεχνίτης, ο Θεός Ήφαιστος, που κάνει πιο άνετη τη ζωή μας. Και ιδού ο μεγάλος πολεμιστής, ο Θεός Άρης, που υπερασπίζεται τα κεκτημένα μας. Και ιδού ο Θεός Ζευς που γονιμοποιεί ως Όμβριος τους κόλπους της Μητέρας Γης. Και ιδού η Θεά Δήμητρα, που τίκτει άφθονους τους βρώσιμους καρπούς, συνθήκη αναγκαία και καθημερινή για την δική μας επιβίωση. Και ιδού η πάνσοφη νικηφόρα στρατηγός, η Θεά Αθηνά, που καλύπτει υπό την αιγίδα Της, την καλλιέργεια της γνώσης. Και ιδού οι Μούσες που αναπτύσσουν τις τέχνες και τις επιστήμες. Και ιδού ο Διόνυσος, ο Διγενής, που μας διδάσκει την ευφορία του οίνου, την μέθεξη του θεάτρου και το μυστικό της μακροβιότητας με την διπλή του γέννηση. Και ιδού ο Μέγας Παν… Και ιδού και ιδού και ιδού… Αρκεί και μόνον να στοχαστούμε του Αθάνατους φίλους μας κι αμέσως ομορφαίνει η ζωή μας. Αποκτά και πάλι ό,τι της ανήκει. Νόημα και ουσία. Αρκεί και μόνο να αφηγηθούμε ένα μύθο Ελληνικό και ιδού αναπαύεται η ψυχή μας. Και τι είναι η ψυχή μας; Αναμφίβολα η απόγονος της Θεάς Ψυχής η οποία πέρασε τα μύρια βάσανα για χάρη της λατρείας του Έρωτα, ώσπου τον ξαναβρήκε, σμίξανε και ως αθάνατο ζευγάρι πλέον επάνω στον Όλυμπο γέννησαν μια θυγατέρα: την Ηδονή. Η ψυχή λοιπόν είναι η μητέρα της Ηδονής. Της ηδονής της συνεύρεσης, της ηδονής της βρώσης και της πόσης, της ηδονής της γνώσης, της ηδονής της παιδείας και της παιδειάς, της ηδονής της καλής παρέας, της ηδονής της ύπαρξης, της ηδονής του ανοιξιάτικου πρωινού, του παιδικού χαμόγελου, του γλυκού ψωμιού, του οίνου του ευωδιαστού, του ανθισμένου δέντρου... Κατάπληκτος το παρατηρώ το μέγα θαύμα του σπόρου. Χώνεται στα σπλάχνα της Μάνας Γης, υγραίνεται, θερμαίνεται στην αγκαλιά της, κι έπειτα ιδού βλασταίνει!.. Μέρα με τη μέρα, νύχτα με τη νύχτα, υψώνεται προς τον Ήλιο. Απλώνει φύλλα και κλαδιά, δένει καρπούς, γιγαντώνεται, όμοιο με τα άλλα, διαφορετικό από κάθε άλλο. Διότι ο σπόρος ο μικρούλης «ξέρει» κάθε φορά τι δέντρο να βλαστήσει και τι καρπούς να αποδώσει. Για χάρη του Έρωτα και της Ψυχής βγάζει άνθη και καρπούς. Και η Θεά Ηδονή τρυφερά τον οδηγεί να γίνει δέντρο, να θρέψει ζουμερούς καρπούς, να καλέσει ηδονικά το ζώο, το έντομο, το πτηνό, να τρυγήσουν τους καρπούς, να μεταφέρουν τη γύρη, να γίνει η συνεύρεση με το άλλο δέντρο, να γεννηθούν κι άλλα φυτά, κι άλλα δέντρα, δάση ολόκληρα... Αυτό είναι θαύμα και αυτό είναι ο Θεός. Το δέντρο είναι ο φίλος μας ο Θεός. Και κάθε δέντρο το φρουρεί μια πεντάμορφη Θεά Δρυάδα!.. Αυτό είναι με λίγα λόγια το απόσταγμα της Ελληνικής Σοφίας. Κι από δω εκπορεύεται ο απροσμέτρητος πλούτος της Αρχαίας Ελληνικής Κληρονομιάς. Απέναντί του στέκομαι εγώ ο ταλαίπωρος άνθρωπος του τέλους της εποχής του Σκότους. Τι να κάνω; Να σβήσω ένα ακόμη λυχνάρι εξανθρωπισμού και να συμβάλλω στη διαιώνιση του σκοτεινού θριάμβου; Ή σαν το δέντρο να στραφώ προς τον Ζωοδότη Ήλιο, να βγάλω ρίζες, να απλώσω φύλλα, να δέσω κλαριά, να αποδώσω καρπούς και ηδονικά να σμίξω με τα άλλα δέντρα για να υφάνουμε όλα μαζί το νέο καταπράσινο ευωδιαστό μανδύα της Μάνας Γης: Γεννήθηκα Έλληνας. Η κληρονομιά των προγόνων μου δεν χάθηκε. Υπάρχει. Η επιλογή είναι δική μου. Ή αποκηρύσσω την κληρονομιά μου και παραμένω τουρκοραγιάς/φραγγοραγιάς Ρωμιός ή την αποδέχομαι και ξαναγίνομαι Έλληνας με όλη τη σημασία της λέξης. Η πράξη αποδοχής της Αρχαίας Ελληνικής Κληρονομιάς με περιμένει!.. Του Μάριου Βερέττα (Απόσπασμα) http://www.hellenicpantheon.gr/Verettas.htmMine coins - make money: http://bit.ly/money_crypto

Είναι προτιμότερο ν’ αφήσουμε αναπάντητα μερικά ερωτήματα παρά να παραβιάσουμε τους κανόνες για την αναζήτηση της αλήθειας. Jean Hamburger

Το «ίσως» (πιθανόν ναι — πιθανόν όχι), μια μικρή δισύλλαβη λέξη, είναι το αλάτι της φιλοσοφίας. Δεν λείπει, δεν μπορεί να λείψει από οποιοδήποτε παρασκεύασμά της· χωρίς αυτό οι προτάσεις του φιλοσοφικού λόγου όχι οι αναλυτικές ή «ταυτολογικές», όπως τις ονομάζουν οι ειδικοί, άλλα οι συνθετικές, οι «πραγματολογικές» — είναι καταδικασμένες στην ανεπανόρθωτη φθορά. Επομένως, ως βρώσιμη ύλη, είναι επικίνδυνες για την πνευματική μας υγεία.

Την αρχή αυτή, θεμελιώδη κανόνα ή αξίωμα του κριτικού στοχασμού, τη λησμονούν (ή όταν τη θυμούνται, την περιφρονούν) οι άνθρωποι που από αφέλεια ή μωρία είναι «βέβαιοι» για όλα. Οι δογματικοί.

Τους αναγνωρίζετε αμέσως από την ευκολία με την οποία αποφαίνονται για κάθε ζήτημα (είτε επιστημονικό θέμα είναι είτε πρόβλημα ηθικό) και από την επιμονή τους να μη δέχονται ή να μη προσέχουν τις αντιρρήσεις σας. Μιλούν ανεπιφύλακτα, και είναι αμετακίνητοι στη γραμμή που έχουν χαράξει. «Αυτή είναι η ορθή λύση ! ’Άλλη δεν υπάρχει» — «Δύο και δύο κάνουν τέσσερα»…

Από την ομοταξία τους στρατολογούνται οι φανατικοί και οι αδιάλλακτοι που καταδυναστεύουν τις φιλικές συντροφιές, τις πολιτικές παρατάξεις, κάποτε χώρες ολόκληρες. Η κριτική, ο αντίλογος, η βάσανος της «απόδειξης» είναι ο μεγάλος τους εχθρός. Τον φοβούνται όπως ο διάβολος το λιβάνι, και τον αποφεύγουν. Όταν υποχρεωθούν να τον αντιμετωπίσουν, ρίχνονται απάνω του σαν τα φοβητσιάρικα σκυλιά και δαγκώνουν: ο διαφωνών, ακόμη και στις λεπτομέρειες του πιστεύω τους, είναι ματαιόσπουδος σοφιστής ή αμφισβητησίας κακόπιστος. Εκείνοι μόνο κατέχουν την «αλήθεια». Και το δικαίωμα να την υπερασπίζουν απέναντι σε όσους αρνούνται να την προσκυνήσουν.

Επειδή η δράση γεννάει την αντίδραση, αδιάλλακτοι γίνονται κάποτε και οι αντίπαλοι του δογματισμού. Ύποπτη τους φαίνεται κάθε ρητή και ανεπιφύλακτη βεβαιότητα, και όσο απλοϊκότητα προβάλλεται τόσο περισσότερο προκαλεί τη δυσπιστία τους. Γνωρίζουν από οδυνηρή προσωπική πείρα ότι ο κόσμος κρύβει ζηλότυπα τα μεγάλα μυστικά του, ότι η ζωή είναι ανεξάντλητη στις παγίδες πού στήνει στους επίδοξους κατακτητές του νοήματος της, και κατά κανόνα αμφιβάλλουν αν όχι για την εντιμότητα, ορισμένους για τη φρόνηση εκείνων πού δεν αξιώθηκαν να γνωρίσουν και να τιμήσουν την «αμφιβολία». Τους θεωρούν το λιγότερο ανώριμους για επιστημονική σκέψη και προπάντων ακατάλληλους για σοβαρή συζήτηση.

Μια από τις ακριβές αναμνήσεις των φοιτητικών μου χρόνων είναι η εικόνα ενός ηλικιωμένου πανεπιστημιακού δασκάλου που αρνιόταν επίμονα να υιοθετήσει τη διδακτορική διατριβή ενός .ατυχή συναδέλφου μου, επειδή τον έβρισκε πολύ «ήσυχο», εντελώς «βέβαιο» για τις ιδέες του.

—Εκατό τόσες δακτυλογραφημένες σελίδες, έλεγε με οργή ο καθηγητής σε όσους τον παρακαλούσαν να ενδώσει από επιείκεια- και δεν υπάρχει πουθενά ένα «ίσως». Αυτός δεν κάνει για τη φιλοσοφία. Ας διαλέξει άλλο κλάδο…

Το ίδιο αίσθημα εκφράζει κ’ ένας διαπρεπής σύγχρονός μας στοχαστής και πολιτικός, ο Roger Garaiidy, όταν με ευγένεια αλλά αποφασιστικά δηλώνει ότι δεν επιθυμεί να έχει στον κύκλο των αναγνωστών του ανθρώπους που δεν «αμφέβαλαν» ποτέ σε όσα πιστεύουν. Κλείνοντας τον πρόλογο του πρόσφατου βιβλίου του «L’Alternative» (Paris — Laffont 1972) γράφει: «Όποιος δεν δέχεται να θέσει υπό έλεγχο τις δικές του βεβαιότητες ας ξανακλείσει από τώρα τούτο το βιβλίο- δεν είναι γραμμένο γι’ αυτόν».

Χρειάζονται όμως κάποιες διευκρινίσεις, για να δοθεί στο «ίσως» της φιλοσοφίας το νόημα και ή άξια που του ανήκει. Δεν είναι πάντοτε και οπωσδήποτε νόμιμη, ως διάθεση και ενέργεια της νόησης, η αμφιβολία. Άλλωστε υπάρχουν περισσότερα από ένα είδη της.

Ας ονομάσομε πρώτη μιαν ακραία μορφή της που προετοιμάστηκε από την εριστική των αρχαίων (σοφιστών και σωκρατικών) και αποκορυφώθηκε με τον ριζικό αγνωστικισμό της «νέας Ακαδημίας» (των. ελληνιστικών χρόνων). Είναι το δόγμα των σκεπτικών ότι, οσοδήποτε και αν οπλιστεί ο νους μας, δεν πρόκειται ποτέ να εκπορθήσει την «αλήθεια»· εικασίες διάτρητες από την αμφιβολία είναι οι γνώσεις μας, όχι πιστές εικόνες της πραγματικότητας, και όπως γίνονται εύκολα δεκτές από τους αμύητους, έτσι μπορούν χωρίς μεγάλες δυσκολίες να αναιρεθούν με απροσμάχητα τεκμήρια και επιχειρήματα. Καλά λοιπόν θα κάνει ο σοφός να μην παίρνει «θέση» στα ζητήματα, αλλά να «επέχει», να κρατεί μετέωρη την κρίση του.

Στην άλλη άκρη βρίσκεται η λεγάμενη «μεθοδολογική» αμφιβολία», όπως διατυπώθηκε και εφαρμόστηκε στους νέους χρόνους από τον Descartes. Όταν ο Γάλλος σοφός δίνει το κλασικό παράγγελμα: de omnibus dubitandum (πρέπει για όλα να αμφιβάλλομε), θέλει την αμφιβολία όχι τέρμα και απόληξη, άλλα αφετηρία και παρόρμηση της έρευνας, του φιλοσοφικού λογισμού. Προορισμός και στόχος μας είναι η βεβαιότητα που προσφέρει με τη στερεή του θεμελίωση το οικοδόμημα των ιδεών, αλλά για να φτάσομε σ’ αυτήν ένας δρόμος υπάρχει: να αμφισβητήσομε τις δοξασίες μας και να συντάξομε από την αρχή, με λογικά κριτήρια, τον κώδικα των αληθειών μας.

Στο δικό μας πνευματικό κλίμα δεν ευδοκιμεί σήμερα ούτε η απελπισμένη αδράνεια των πυρρωνιστών (το μαύρο «θηρίο» του Pascal) ούτε των καρτεσιανών η αφελής αισιοδοξία. Οι θεωρητικές αναλύσεις και οι πειραματικές εξερευνήσεις μας οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι με τις ιδιορρυθμίες του αισθητηριακού μας συστήματος και τη δομή του νου μας έχομε ενταθεί (θα μπορούσαμε να πούμε και εγκλωβιστεί) μέσα σ’ ένα σύμπαν πού χαρακτηρίζεται από τις δικές του, τις οριστικά και ανέκκλητα «ανθρώπινες» παραμέτρους του.

«Έν αύτώ ζώμεν καί κινούμεθα και έσμέν». Με το σύμπαν τούτο βρισκόμαστε σε πολλές και ποικίλες σχέσεις (υποκείμενες σε ακατάπαυτη αναθεώρηση) χάρη στις επιστήμες, στις τέχνες, στις ηθικές και πολιτικές ιδέες μας. Οι κατατάξεις και οι αξιολογήσεις, οι έννοιες και οι εκφράσεις μας αυτές τις σχέσεις υφαίνουν — τις δοκιμάζουν, τις τροποποιούν, τις συντηρούν. Είναι ο κόσμος μας. Ένας ανθρώπινος κόσμος, όχι βέβαια αυθαίρετα πλασμένος, αλλά πάντοτε σύμμετρος με τις δικές μας διαστάσεις.

Δύσκολα καταλαβαίνει ο αμύητος αυτή τη διπλή ιδιότητα του πνευματικού μας ορίζοντα: να έχει την υπόσταση αντικειμένου και όμως να είναι συνάρτηση της υποκειμενικότητας μας — να είναι αυτός πού είναι, επειδή και ο άνθρωπος πού τον ζει με τις αισθήσεις και τη σκέψη του, είναι αυτός πού είναι. Για ένα άλλο είδος όντος, με διαφορετικών οργάνωση, άλλη πνευματική δομή από τη δική μας, η φυσική πραγματικότητα έξω και μέσα του (στη «συνείδησή» του) θα παρουσίαζε άλλην όψη και θα χρειαζόταν άλλη συμβολική διατύπωση.

Τούτο μπορούμε ίσως να το φαντασθούμε, αν σκεφτούμε λ.χ. τι συμβαίνει με την αντίληψη του χώρου και του χρόνου. Εμείς γνωρίζομε τον «ανθρώπινο» χώρο και χρόνο και με αυτόν τιμολογούμε τις εντυπώσεις μας. Έκτος όμως από τον «ανθρώπινο» υπάρχει και ένας χώρος και χρόνος του «πουλιού», ένας άλλος χώρος και χρόνος τού «ψαριού» κ.ο.κ. πού μάς είναι αδύνατο να τους αντιληφθούμε, και γι’ αυτό απορούμε πως προσανατολίζονται και μετακινούνται σε τεράστιες αποστάσεις τα πουλιά, ή πως ρυθμίζουν τη ζωή τους άνετα τα ψάρια μέσα σ’ ένα περιβάλλον με εντελώς άλλες διαστάσεις από τις δικές μας και χωρίς «φως».

Ανθρώπινος ο κόσμος μας — ανθρώπινες (κατ’ αναπόδρα στην ανάγκη) και οι αλήθειες μας, κράμα από «αντικειμενικά» και «υποκειμενικά» στοιχεία. Καθαρή γνώση, με το νόημα ότι έχει απαλειφθεί από τη σύλληψη και την έκφρασή της κάθε ίχνος υποκειμενισμού, θα μπορούσε ίσως να έχει ένας απέραντος νους, όχι ή πεπερασμένη διάνοια τού ανθρώπου. Φυσικά αγωνιζόμαστε με όλα τα μέσα να σπάσομε το φράγμα, να απαλύνομε τούς περιορισμούς της πνευματικής μας όρασης· γυμνάζομε τη σκέψη μας (οι μαθηματικές έννοιες και οι υποθέσεις της Φυσικής είναι οι τολμηρότερες και πιο αποδοτικές ασκήσεις της) να δοκιμάζει διαρκώς νέους τύπους, να κατασκευάζει όλο και νέα «πρότυπα», για να μπορέσει να περισφίξει στενότερα τα θέματα πού γεννούν τις απορίες της.

Και κάποτε κατορθώνει να πλησιάσει πολύ, παραπολύ το «αντικείμενο» — απόδειξη οι τεχνολογικές επιτυχίες της επιστήμης, τα «θαύματα» του αιώνα μας. Όσο και να τελειοποιήσομε όμως τις διόπτρες μας, ποτέ δεν μπορεί να λείψει από το παρατηρητήριο ο παρατηρητής. Και για τούτο η πρόοδος στην εκπόρθηση της αλήθειας άλλο δεν είναι παρά μια ατελεύτητη σειρά από διαδοχικές προσεγγίσεις, βήματα αλλεπάλληλα προς ένα τέρμα πού όσο πάμε πιο κοντά του τόσο φαίνεται πιο μακρινό.

Με τέτοιους όρους επιτρέπεται σ’ ένα φρόνιμο άνθρωπο να μιλεί ανεπιφύλακτα, με απόλυτη βεβαιότητα, για τις υποτιθέμενες γνώσεις του; «Αύτη», λέγουν μερικοί, είναι η «τελευταία λέξη της επιστήμης». Η επιστήμη όμως ούτε είπε ούτε μπορεί ποτέ να πει την τελευταία της λέξη. Ότι κάθε τόσο αποφαίνεται υπόκειται κατά κανόνα σε αναθεώρηση και μόνο διαρκώς ελεγχόμενο και αναπροσαρμοζόμενο σε νέα «δεδομένα» μπορεί να αποτελέσει μεγαλύτερη προσέγγιση στην αλήθεια, επομένως και να αποκτήσει γνωσιολογικήν αξία. Το «ίσως» λοιπόν, ακόμη και αν δεν λέγεται ρητά, υπάρχει πάντοτε μέσα στο νόημα των αυστηρά επιστημονικών αποφάνσεων. Και σημαίνει: «μέχρι Αποδείξεως του εναντίου», πού ποτέ δεν αποκλείεται, αφού η πεπερασμένη μας διάνοια με τα περιορισμένης κλίμακας όργανά της δεν έχει την ικανότητα να συλλαμβάνει και με τη γλώσσα να διατυπώνει το «ον» ολόκληρο και γυμνό, κατά την αντικειμενική του υπόσταση. Τμήματα μόνο του «όντος» γίνονται προσιτά στο πνεύμα μας, όσα χωρούν μέσα στο ανθρώπινο σύμπαν, και αυτά όχι οριστικά και τελεσίδικα, άλλα με διαδοχικές και ατελεύτητες προσεγγίσεις πού χαρακτηρίζονται από διάφορους βαθμούς πιθανότητας.

Ώστε, εάν θέλει (και οφείλει να θέλει) ν’ ακριβολογήσει ό θεωρητικός, πρέπει να έχει στα χείλη του διαρκώς το πιθανολογικό σήμα «ίσως» με τις δύο παραλλαγές του, την ασθενέστερη: ενδέχεται να, και την ισχυρότερη: δεν αποκλείεται να. Και να αφήσει τη βεβαιότητα στους ανύποπτους. Καθώς και στους ανθρώπους της πράξης πού αναγκάζονται ν’ αποφασίζουν γρήγορα και χωρίς ενδοιασμούς, επειδή ξέρουν ότι πολύ συχνά η αναβολή κοστίζει ακριβότερα από το λάθος.

Μαζί με τούτο και ένα άλλο, νομίζω, συμπέρασμα προκύπτει από τη μικρή μας ανάλυση. Λύση (προσωρινήν έστω) δεν επιδέχονται όλα τα προβλήματα πού μπορεί να γεννήσει ο νους του ανθρώπου, παρά μόνο εκείνα που το αντικείμενό τους βρίσκεται μέσα στην εμβέλεια της ανθρώπινης νόησης. Και πληρούν τις προϋποθέσεις της σωστής λειτουργίας της, τηρούν δηλαδή τούς κανόνες του παιχνιδιού της επιστημονικά έγκυρης γνώσης. Σε ερωτήματα λ.χ. σαν αυτά εδώ: «αφού ή γέννηση του κόσμου συμπίπτει με την αρχή του χρόνου, τί υπήρχε πριν από τη δημιουργία;»

— «εάν φτάσει η παρατήρηση ή ο λογισμός στην άκρη του σύμπαντος (ως γεμάτου χώρου), τί έχει να βρει παραπέρα;» και τα παρόμοια, δεν είναι δυνατόν να δοθεί απάντηση.

— Μα έτσι, θα αντιτείνετε, καταργείται η μεταφυσική.

Πείτε καλύτερα: καταδικάζεται η ανευθυνολογία.

***
Ε. Π.Παπανούτσος, «Το δίκαιο της πυγμής», εκδόσεις Δωδώνη, (1975)

ΕΝΑΣ ΕΞΑΙΡΕΤΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΣ ΦΙΛΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΕΦΥΓΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΕΑ ΤΟΥ ΚΗΠΟΥ....
ΣΑΝ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΦΟΡΟ ΤΙΜΗΣ ΠΑΡΑΘΕΤΩ ΕΝΑ ΒΑΘΥΣΤΟΧΑΣΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ, ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΟ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "Ο ΚΗΠΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ". ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΑΝΤΑ ΟΛΟΙ ΚΑΛΑ, ΝΑ ΤΟΝ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ....   Μάριος Βερρέτας

Αγαπημένη μορφή, ευχάριστος συνοδοιπόρος ζωής, σοβαρός ερευνητής, απίστευτος... αν και αθυρόστομος χιουμορίστας, καταπληκτικός μουσικός... μια πραγματική απώλεια για ολόκληρο τον ελληνισμό. Τέτοιους ανθρώπους σπάνια συναντάμε. Θα έχεις πάντα τον σεβασμό μου φίλτατε Βασδέκη. Αν κα "έφυγες" νωρίς... το αξιοθαύμαστο έργο σου θα ζει ανάμεσά μας! Μιχάλης Καλόπουλος

Φωτογραφία του Μάριος Βερέττας.

ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΑΣΔΕΚΗΣ
Ο ΕΛΛΗΝ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΙ Ο ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΩΝ ΠΛΑΤΩΝ

Εάν με ελληνικό τρόπο επιθυμούμε να διαλεγόμαστε, ας μη συγχωρούνται εύκολα τα κηρυγματικής φύσεως ολισθήματα. Διότι ο ελληνικός τρόπος απεχθάνεται το κήρυγμα. Το κήρυγμα είναι το ναρκωτικό του χριστιανού. Η μαγική ράβδος των ποιμένων του χριστιανικού κοπαδιού. Γιατί πρόκειται περί κοπαδιού; Περί μάνδρας; Μα το λένε οι ίδιοι. Ο τάδε Αρχιμανδρίτης.
Ας αναλογισθούμε αυτό και μόνο: στον χριστιανικό κόσμο, εδώ και δυό χιλιετίες, σε εκατομμύρια επί εκατομμυρίων κηρύγματα που έχουν γίνει, δεν έχει πέσει ούτε μιά ερώτηση! Μάλιστα, ούτε μιά. Βούβα. Τα πρόβατα ξεστομίζουν που και που κανένα μπεε... Ο φιμωμένος άνθρωπος δεν μπορεί να λέγεται Έλληνας. Αυτό είναι ύβρις.
Η ερώτηση κι ο διάλογος, λόγω της μακροχρόνιας βουβαμάρας, φαίνεται ότι πάσχει σοβαρά, ακόμη και σε χώρους όπου υποστηρίζονται ελληνικές θέσεις. Τα θέματα μπορεί να είναι ελληνικού ενδιαφέροντος, αλλά η νοοτροπία γέρνει προς τη μεριά του κηρύγματος.
Η τάδε ομάδα οργανώνει ομιλία με θέμα τα ελληνικά μυστήρια. Καλείται κάποιος ερευνητής του θέματος και αρχίζει το κήρυγμα. Σπανίως θα γίνει κάποια ερώτηση κι εκείνη στο τέλος. Όταν έχουν αποκάμει όλοι από την κηρυγματική μονοτονία. Πριν είχαν πει στον ομιλητή: κύτταξε, μη τους κουράσεις και πολύ. Πάνω-κάτω καμμιά ωρίτσα να κρατήσει η ομιλία σου.
Υπάρχει και τρισχειρότερη συμπεριφορά έναντι του διαλόγου. Ότι ακριβώς αντίθετο από την διαδικασία του αρχαίου συμποσίου. Ένα καθημερινό φαινόμενο του νεοελληνικού βίου. Κάθε φορά που συμποσιάζονται άτομα με κοινά ενδιαφέροντα, αφού φάνε καλά και πολύ, μόλις αρχίζουν να ζαλίζονται από το ποτό, τότε ανοίγουν τα σοβαρότερα ζητήματα. Στην αρχή που ήσαν νηφάλιοι συζητούσαν για το χρηματιστήριο, τα φροντιστήρια των παιδιών τους και ένα σωρό άλλα τόσο σοβαρά θέματα.
Ας ανοίξουμε όμως το θέμα μας. Εάν κάποιος υποστηρίζει ότι υπάρχει ελληνική άποψη περί θεών, θα τον παρακαλούσα να μας την φανερώσει, διότι αγνοώ την ύπαρξη τέτοιου δεδομένου. Είμαι βεβαίως πρόθυμος να αποδεχτώ κάτι τέτοιο όταν μου παρουσιαστούν τα σχετικά ντοκουμέντα.
Υπάρχει όμως κάτι το βέβαιο στο θέμα αυτό: ότι υφίστανται ελληνικές αντιλήψεις περί θεών και μάλιστα αρκετές.
Υποψιάζομαι επί πλέον ότι η «ελληνική άποψη» παραπέμπει σε νοοτροπία μονοθεϊστικής φύσης, παρά το πλήθος των θεοτήτων. Υποστηρίζω μάλιστα ότι ο πολυθεϊκή αντίληψη είναι θέμα περισσότερο ποιοτικώς εξελισσόμενης φύσης παρά στατικώς ποσοτικής.
Οι Έλληνες τροποποιούσαν κατά καιρούς - φυσικά πρόκειται για χρονικά διαστήματα αιώνων και χιλιετιών - τις αντιλήψεις τους περί των θεών και περί του θείου, με παράλληλη τροποποίηση και του μοντέλου του είδους του ανθρώπου που ήθελαν να διαμορφώσουν, διότι γνώριζαν ότι θεοί και άνθρωποι ήσαν συμπαίκτες. Αυτός είναι ο λόγος που ήσαν οι μόνοι που διέθεταν σπουδαία ιστορία και σπουδαίους πολιτισμούς, σε αντίθεση με τους λοιπούς λαούς, οι οποίοι διέθεταν μεν ο καθένας τον σπουδαίο πολιτισμό του, τουλάχιστον αρκετοί απ’ αυτούς, αλλά δεν διέθεταν σπουδαία ιστορία.
Δεν πρόκειται εδώ για μία αξιολογική κρίση λαών. Πρόκειται απλώς για μιά διαπίστωση ιστορικής φύσης. Δηλαδή ο Ινδός άνθρωπος, όπως και οι θεοί του, είναι ο ίδιος μέσα στους αιώνες. Υπάρχει αναμφίβολα ο σπουδαίος Ινδικός πολιτισμός. Δεν υπάρχει όμως Ινδική ιστορία. Τουλάχιστον σπουδαία Ινδική ιστορία. Σας παρακαλώ μη συγχύζεστε και προσέξτε.
Γιατί όταν η οικουμένη των ανθρώπων αποφάσισε να διοργανώσει αθλητικούς αγώνες, στους οποίους λαμβάνουν μέρος αθλητές και αθλήτριες απ’ όλον τον κόσμο, τους ονόμασε Ολυμπιακούς; Λέτε να ήταν τυχαία η εκλογή αυτού του ονόματος. Γιατί όλοι οι λαοί του κόσμου έρχονται στην Ολυμπία για να πάρουν την Ολυμπιακή φλόγα από το ιερό χώρο του Διός;
Δεν υπάρχει και το άγιο φως των χριστιανών που ανάβει «μόνο του ως εκ θαύματος» στην Ιερουσαλήμ; Γιατί αυτό το φως δεν το παίρνουν όλοι οι άνθρωποι του κόσμου παρά μόνον οι χριστιανοί; Γιατί δεν παίρνουν το φως του Χριστού και παίρνουν το φως του Ήλιου; Μήπως επειδή το φως το Ελληνικό το ανάβουν φανερά από τον Ήλιο με κάτοπτρο, ενώ το φως του Χριστού το ανάβουν με απατεωνιά μέσα στο σκότος μιας τρύπας; Μέσα σ’ ένα τάφο;
Γιατί οι γιατροί όλου του κόσμου ορκίζονται δια του όρκου του Ιπποκράτη; Κι αυτό είναι τυχαίο; Γιατί όλες οι επιστήμες και οι τέχνες σ’ όλη την ανθρωπότητα φέρουν ελληνικά ονόματα; Πώς λέγεται η ιστορία παγκοσμίως; Histori. Μάλιστα προφέροντας και την δασεία, διότι αυτό το Η δηλώνει την δασεία, την οποία η χώρα της Ελλάδος τώρα έκρινε περιττή και την απέβαλε από την γραφή της! Πώς λέγεται η αστυνομία παγκοσμίως; Police. Δηλαδή δεν είναι η λέξη πόλις;
Ότι λοιπόν ισχύει για τον Ινδούς και τον πολιτισμό τους, ισχύει και για τους Αιγυπτίους, του Ρωμαίους, τους Ίνκας και τους Πέρσες. Δεν ισχύει επ’ ουδενί όμως για τους Έλληνες.
Άλλοι οι Έλληνες της επικής εποχής, άλλοι της λυρικής και άλλοι της τραγικής. Οι ποιητές, οι οποίοι ουδέποτε εξέλειπαν από τους Έλληνες, εκφράζουν με τον αληθέστερο τρόπο το πνεύμα κάθε εποχής, παράλληλα δε και τον αντίστοιχο τύπο ανθρώπου που υπηρετούν αλλά και που διαμορφώνουν.
Επίσης στις μεταβολές αυτές συμμετέχουν και οι θεοί τους αναγκαστικά, αφού τυγχάνουν από την φύση τους συμπαίκτες των ανθρώπων. Διότι οι θεοί αυτοί δεν είναι θεοί από κάποιον άλλον κόσμό. Δεν είναι θεοί του κόσμου. Eίναι ο ίδιος ο κόσμος. Ο κόσμος ο φυσικός κι ο κόσμος ο ανθρώπινος. Πώς λοιπόν οι μεταβολές να μην εγγίζουν και τις δυο πλευρές.
Ο ποιητής της επικής εποχής εξυμνεί κατορθώματα θεών και ανθρώπων. Στην Ιλιάδα πολεμούν στο ίδιο πεδίο θεοί μεταξύ ανθρώπων. Πληγώνονται θεοί από ανθρώπους! Ο ποιητής δεν ασχολείται ούτε στιγμή με τον εαυτό του και τα παθήματά του. Ο ήρωας είναι το επίκεντρο.
Κατά την λυρική περίοδο το ενδιαφέρον στρέφεται σιγά-σιγά στο προσωπικό πεδίο. Στα πάθη του απλού θνητού ανθρώπου. Στον έρωτα. Ο συναισθηματικός κόσμος του ατόμου λαμβάνει την πρωτοκαθεδρία του ενδιαφέροντος. Ο ποιητής περιγράφει τις προσωπικές του περιπέτειες. Η αλλαγή λαμβάνει μερικές φορές ακραίες διαστάσεις.
Επί επικής εποχής ο ρίψασπης (φυγοπόλεμος) ήταν το βδέλυγμα της κοινωνίας. Να όμως που στην λυρική εποχή ο Αρχίλοχος διατείνεται, μέσα από τραγούδι του, ότι δεν δίνει δεκάρα για το γεγονός που στη μάχη του έπεσε η ασπίδα του και την πήρε ένας Πέρσης. Ας την χαίρεται ο Πέρσης, μας τραγουδά. Καλύτερη υπόσχεται να φτιάξει τώρα αυτός.
Βεβαίως δεν υπάρχουν απόλυτες διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των διαφόρων εποχών. Ο άνθρωπος της εποχής της τραγικής ποιήσεως, φέρει πάνω του σημάδια εμφανή και από τις δύο προηγούμενες εποχές. Όμως είναι άνθρωπος διαφορετικός από του δυο προηγούμενους. Είναι ο άνθρωπος που θέλει να καλλιεργήσει συνειδητούς πολίτες. Ο άνθρωπος της δημοκρατίας. Αυτός που ερευνά τα πρωταρχικά ανθρώπινα ζητήματα. Την ζωή και τον θάνατο. Την θρησκεία. Τα ήθη του πολιτισμού που προηγήθηκε και τα ήθη που νομίζει ότι πρέπει να αναβαθμιστούν. Τον άνθρωπο αυτόν περιγράφει ο Θουκυδίδης, μέσω του επιτάφιου λόγου του Περικλή.
Στο τέλος της δεύτερης εποχής και στην αρχή της τρίτης λαμβάνει χώρα, για πρώτη φορά παγκοσμίως, η εμφάνιση, στο προσκήνιο της ιστορίας, των επιστημών. Κοσμοϊστορικό γεγονός ανυπολογίστου αξίας. Επίτευγμα του νέου τύπου Έλληνος ανθρώπου. Ο άνθρωπος της επιστημονικής έρευνας. Ένα τεράστιο άλμα της ανθρωπινότητας του ανθρώπου.
Ο επιστήμων άνθρωπος διακηρύττει ότι ο ήλιος δεν είναι θεός αλλά μιά πύρινη σφαίρα. Ότι αυτόν τον κόσμο κανείς θεός ή άνθρωπος δεν τον δημιούργησε, αλλά είναι φωτιά που ανάβει και σβήνει με μέτρο. Ότι η επιληψία, που λέγονταν θεία νόσος, δεν έχει καμμιά σχέση με θεούς, αλλά με τα νεύρα του εγκεφάλου.
Η δεισιδαιμονία δεν μπορεί πλέον να κατέχει τον θρόνο της αμαχητί. Αρχίζει να αισθάνεται τους τριγμούς στα θεμέλιά της. Οι θεοί των Ελλήνων, θεοί φυσικοί και φυσιολογικοί παίρνουν σιγά-σιγά τον ανήφορο για μόνιμη εγκατάσταση στο λαμπρό φως των κορυφών του Ολύμπου. Το έργο τους ευοδώθηκε. Τώρα όλο και λιγότερη ανάγκη θα τους έχει ο λαός τους. Τώρα οι άνθρωποί τους άρχισαν να εισέρχονται στα θεϊκά μονοπάτια. Στους κήπους με τους καρπούς της γνώσης.
Οι θεοί των Ελλήνων δεν θέλουν λαό δούλων όπως ο Γιαχβέ, που τιμώρησε τους ανθρώπους του όταν έφαγαν τον καρπό από το δένδρο της γνώσης. Τι ντροπή για έναν θεό να απαιτεί τη άγνοια. Οι θεοί των Ελλήνων οδηγούσαν τους ανθρώπους τους στην γνώση, στον εξανθρωπισμό. Και να τώρα που το κατόρθωσαν.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει πολύς δρόμος μπροστά για να περάσουν οι πολλοί το σκαλοπάτι που οδηγεί στο πλέριο φωτισμό. Έγινε όμως η αρχή. Αυτό είναι που μετρά. Θα χρειαστεί ακόμα ατέλειωτος αγώνας. Η δεισιδαιμονία δεν παραδίνει εύκολα τα όπλα. Δεν θα αποβιώσει ποτέ. Μόνο που με τον χρόνο θα μαραζώνει. Και πάλι θα ανασυντάσσεται. Αλλά κάθε νέος πόλεμος κατά της θα επιφέρει καλύτερες και μακροβιώτερες επιτυχίες.
Λέγαμε λοιπόν ότι δεν υφίσταται ελληνική άποψη περί του θείου και περί θεών, αλλά απόψεις, οι οποίες μπορεί να διέθεταν πολλά κοινά σημεία επαφής, αλλά δεν ταυτίζονταν απόλυτα. Κι επειδή δεν υπήρχαν σαφείς διαχωριστικές γραμμές μεταξύ θεολογικών και φιλοσοφικών ζητημάτων μπορούμε να πούμε ότι μιλάμε για θεολογικοφιλοσοφικές απόψεις.
Από εποχή σε εποχή έχουμε διαφοροποιήσεις στις απόψεις που εξετάζουμε. Ακόμη και μέσα στην ίδια εποχή υφίσταται ποικιλία απόψεων. Επί πλέον και μέσα στην ίδια πόλη υπήρχαν διαφορετικές αντιλήψεις επί των ζητημάτων αυτών, παρ’ όλη την γενική αποδοχή του πολιούχου θεού και κάποιων λοιπών πανελληνίων.
Μάλιστα, οι ορφικοί είχαν μιά άποψη για τους θεούς, για την κοσμογονία, για θεϊκές ιεραρχήσεις. Υπήρχαν όμως και οι Πυθαγόριοι, με κοινές αλλά και με διαφορετικές θέσεις και δόγματα. Να και ο Ηράκλειτος με θέσεις ριζοσπαστικές. Και μετά από δυο-τρείς αιώνες ο Σωκράτης που υπονοούσε κάποιες διαφορετικές. Άραγε τον φαρμάκωσαν διότι εισήγαγε καινά δαιμόνια; Ή μήπως διότι εισήγαγε κενά δαιμόνια; Ή μήπως διότι τα καινά δαιμόνιά του δεν ήσαν σπουδαία;
Δηλητηριώδη ερωτήματα: Το δηλητήριο που του έδωσαν ποιοί το παρασκεύασαν; Οι θεοί; Οι άνθρωποι; Αμφότεροι; Ή μήπως η Ελληνική φύση;
Στο σημείο αυτό υπενθυμίζουμε, έστω και περιττώς, ότι το θέμα μας είναι οι απόψεις των προπατόρων μας περί των θεών και των μέγιστων φιλοσοφικών ζητημάτων. Αυτών που σχετίζονται με ερωτήματα της τάξεως περί αθανασίας της ψυχής, της σχέσεως ανθρώπων και θεών και της ορθής συμπεριφοράς του ενάρετου ανθρώπου. Έστω του προορισμού του ανθρώπου πάνω στη γη. Του σκοπού της ύπαρξής του.
Η φιλοσοφική περιπέτεια, όπως δείχνει η ιστορία, τελειώνει, όσο αφορά στην δημιουργική της πλευρά, με τον Επίκουρο. Από τον τελευταίο αυτόν δημιουργικό φιλόσοφο και μετά η ιστορία της ελληνικής φιλοσοφίας διαθέτει μόνον αναμασήματα, του παρελθόντος φιλοσοφικού της κόσμου. Νεοπλατωνικοί, Νεοπυθαγόριοι και οποιοιδήποτε άλλοι, οι οποίοι, για να δηλώσουν την ταυτότητά τους, έπρεπε να προσθέσουν ένα νεο- μπροστά από την υπόσχεσή τους.
Το βέβαιο είναι ότι δεν ακούστηκε ποτέ δήλωση ταυτότητας του τύπου Νεοεπικούριοι. Υποψιαζόμαστε ότι αυτό είναι δεδομένο τεράστιας και καθοριστικής σημασίας για την κατανόηση της πορείας και εξέλιξης της ελληνικής φιλοσοφίας. Θα αποπειραθούμε να υποστηρίξουμε την υποψία αυτή με επιχειρήματα, το κατά δύναμιν.
Δεν θα ήταν ίσως υπερβολικό, νομίζουμε, να παραδεχτούμε ότι η τελευταία σκηνή του ελληνικού φιλοσοφικού δράματος παίχτηκε μεταξύ του «Πλάτωνος» και του «Επίκουρου». Εάν γνωρίζει κανείς και άλλες πράξεις του έργου αυτού, οι οποίες να μη σχετίζονται μ’ αυτούς τους δύο φιλοσόφους, θα τον παρακαλούσαμε θερμώς να μας τις υποδείξει.
Εμείς τώρα ευθαρσώς θα δηλώσουμε την άποψή μας: ότι από την μιά μεριά ο Πλάτωνας αποπειράθηκε να ανασυντάξει την διαχρονική, ανατολικογενή κυρίως, αλλά και εντόπια δεισιδαιμονία και από την άλλη ότι ο Επίκουρος επιχείρησε να δώσει σάρκα και οστά, παρ’ όλες τις δυσκολίες του εγχειρήματός του, στην ελληνική άποψη του «ευ ζείν». Στον ελληνικό τρόπο του σκέπτεσθαι και πορεύεσθαι. Στην προοπτική του ελληνικού πεπρωμένου. Θα καταθέσουμε τα επιχειρήματά μας.
Πριν όμως μια παρένθεση με δύο σκέλη. Πρώτο: Τι να εννοούσε άραγε ο αλλοδαπός Έλληνας φιλόσοφος Νίτσε όταν έλεγε ότι «Εάν αυτός ο θεός των χριστιανών παρουσιαστεί μπροστά μας, μ’ όλο του το μεγαλείο, τότε θα έχουμε έναν ακόμη λόγο να μη τον πιστέψουμε»; Εμείς το αντιληφθήκαμε ως ένα συγκεκριμένο γούστο του ανθρώπου αυτού, για το τι λογής θεό επιθυμεί να υποθέτει. Το πολύ-πολύ να ριφθεί εις το «πυρ το εξώτερον» και μαζί μ’ αυτόν και η ελεύθερη επιλογή του. Εσείς πώς το εννοείτε;
Δεύτερο σκέλος: οι αρχαίοι ημών πρόγονοι είπαν: «συν Αθηνά και χείρα κίνει». Μάλιστα. Τι εννοεί τώρα ο εντόπιος Έλληνας φιλόσοφος Γιώργος Μανιάτης όταν λέει «συν χείρα και Αθηνά κίνει»; Ότι ναι μεν άνθρωπε είσαι συμπαίκτης του θεού αλλά πρόσεξε, το πάνω χέρι το έχεις εσύ. Ότι ο θεός έχει περισσότερο ανάγκη την φροντίδα των ανθρώπων απ’ ότι οι άνθρωποι την φροντίδα του θεού.
Λέγαμε λοιπόν για τον Πλάτωνα και τον Επίκουρο. Ότι ο Πλάτων ανασύνταξε την δεισιδαιμονία. Ας το δούμε μέσα από τα έργα του. Εξ άλλου από πού αλλού θα μπορούσαμε.
Οι αναφορές στα έργα του θα ακολουθήσουν, το κατά δύναμιν, την χρονολογική πορεία της συγγραφής τους. Θα έχουν δε κυρίως σχέση με τις διδαχές που αλίευσαν οι Πατέρες του κυρίαρχου θρησκευτικού δόγματος, του χριστιανισμού από τις ιδέες και τις απόψεις του. Οι ανθέλληνες αυτοί πατέρες ενώ φρόντισαν να κατακάψουν όλα τα έργα των Ελλήνων της αρχαιότητας (π.χ. ενώ από τα ογδόντα έργα του Επίκουρου, του ευεργέτη αυτού της ανθρωπότητας, δεν απόμεινε τίποτε, φρόντισαν να διασώσουν όχι μόνον όλα τα έργα του Πλάτωνα, αλλά ακόμα κι όλες τις επιστολές του).

Πρωταγόρας (353 c), κατηγορεί ως κακά τις επιθυμίες του φαγητού του κρασιού και των σαρκικών ηδονών.
Λάχης, τελευταία φράση «εάν θεός εθέλη», η γνωστή χριστιανική πιπίλα «θεού θέλοντος» ή «πρώτα ο θεός», η οποία απαντάται δεκάδες φορές σ’ όλα τα έργα του.
Χαρακτηρίζει το σώμα τάφο της ψυχής στα εξής έργα του: Γοργίας (493 α), Πρωταγόρας (313 α), Κρατύλος (400 c), Φαίδων (64 c, 66-67 β, 80 α, 82 c), Πολιτεία (403 d), Φαίδρος (250 c), Νόμοι Ε΄ (728 e).
Καταδικάζει την χορική ποίηση την αφιερωμένη στον Διόνυσο, Γοργίας (502 d).
«Δεν φρονώ ότι το να ραπίζεται κανείς εις το πρόσωπο αδίκως είναι τι αίσχιστον πάντων, ούτε το να ακρωτηριάζεται εις το σώμα ή εις το βαλάντιον αλλ’ αισχρότερον και βλαβερώτερον είναι το να ραπίζει τις εμέ..» Γοργίας (508 d). Από το χωρίο αυτό πηγάζουν οι εξής χριστιανικές αρετές: πρώτη, «όποιος σε ραπίσει στο ένα μάγουλο, στρέψε προς αυτόν και το άλλο», δεύτερη, ο αυτοευνουχισμός κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια είχε λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις ώστε να αναγκάσει τους πατέρες της εκκλησίας να τον αφορίσουν με απόφαση οικουμενικής συνόδου (για τυχόν αμφισβητούντες είμαστε πρόθυμοι να τους παράσχουμε τα σχετικά ντοκουμέντα), τρίτη αρετή, το ξάφρισμα των βαλαντίων των πιστών με χίλιους δυο τρόπους, είναι γνωστό σ’ όλους ότι αποτελεί τρομερή επίδοση των κληρικών της χριστιανικής πίστης.
Γοργίας (512 e), εδώ διαβάζουμε τα εξής απίστευτα: «…ούτε να επιδεικνύει αγάπη προς την ζωή του, αλλ΄ αφήνων την περί τούτου φροντίδα εις τον θεόν και πιστεύων εις όσα λέγουν οι γυναίκες, ότι ουδείς απέφυγε το πεπρωμένο του, ας σκεφτεί τα μετέπειτα..». Μέσα σε δυο αράδες ζυμωμένα ή περιφρόνηση προς την ζωή, η δεισιδαιμονία, η μοιρολατρεία, ο κατινισμός και ο φόβος για τις μεταθανάτιες τιμωρίες. Θαυμαστό «Ελληνικό» ήθος και θαυμάσιες «Ελληνικές» αρετές! Η τέλεια σφραγίδα του υπαρκτού χριστιανισμού.
Περί κολάσεως, Γοργίας (525 α).
Εγκώμιον Θερσίτη, Γοργίας (525 e), κακοηθέστατου, αμετροεπή, φωνασκού, προπετούς και δειλού Αιτωλού που πολέμησε στην Τροία στο πλευρό των Ελλήνων.
Ύμνοι στην θεοφοβία, Απολογία Σωκράτους (23 α-b).
Ύμνοι στην θεοκαταληψία, Απολογία Σωκράτους (29 d – 30c).
Βάζει τον Σωκράτη να επιχειρεί να αποδείξει ότι είναι θεόσταλτος, Απολογία Σωκράτους (30- 31 c), στο δε 33 c «Εις εμέ δε ο έλεγχος αυτός όπως εγώ λέγω, έχει ανατεθεί υπό του θεού να τον διενεργώ και δια χρησμών και ονείρων και κατά πάντα τρόπον…» και μια αράδα πιο κάτω «Αυτά ω άνδρες Αθηναίοι και αληθινά είναι και εύκολα μπορούν να αποδειχθούν»!!!
Φαίδων. Αξίζει τον κόπο να διαβάσει κανείς όλο αυτό το έργο, το οποίο αποτελεί το βαρύ πυροβολικό των «ατράνταχτων αποδείξεων» περί αθανασίας της ψυχής. Ο χριστιανισμός δεν χρειάστηκε να προσθέσει ούτε κεραία σ’ αυτό το θέμα. Χαρακτηριστικό απόσπασμα θεοφοβίας το 62-63 b.
Είναι σχεδόν ακατόρθωτο να περιγράψει κανείς τον δεισιδαιμονικό αυτόν τυφώνα που λέγεται «Φαίδων». Ένα συνονθύλευμα ασύστολων ψευδών, παραλογισμών, αρρωστημένων φαντασιώσεων, πιστευμάτων, φοβιών, ελπίδων, αλχημικών ακροβατισμών, μεταθανάτιων κολαστηρίων και παραδείσων. Μια αποκρουστική αίσθηση της επίδοσης του σοφού όταν συμπεριφέρεται ως δαιμονόληπτη γριούλα! Το συμφωνικό έργο «Ανελληνική πεμπτουσία» τραγουδισμένο από τον ίδιο τον συνθέτη του.
Πολιτεία (389 α), εάν απορείτε για την απέχθεια των πατέρων της χριστιανικής θρησκείας προς το γέλιο (μέχρι και βιβλία έγραψαν οι αθεόφοβοι κατά του γέλωτος!), εδώ θα ανακαλύψετε έναν πρόδρομο της απάνθρωπης αυτής νοοτροπίας. Δεν διστάζει μάλιστα να προσβάλλει τον Όμηρο επειδή αυτός έγραψε: «και γέλιο ακράτητο έπιασε όλους τους αθανάτους σαν είδανε τον Ήφαιστο να κουτσολαχανιάζει. Έχουμε σοβαρή υποψία ότι ένα μεγάλο μέρος από την αφόρητη κακοσμία των στομάτων των πατέρων της εκκλησίας οφείλεται στην αποχή τους από το γέλιο.
Τα προπατορικά αμαρτήματα και η θεραπεία τους, Φαίδρος (244 e).
Τάγματα αγγέλων, Φαίδρος (247 α).
Ανάσταση νεκρών, Πολιτικός (271 b).
«Όποια σχέση υπάρχει μεταξύ γέννησης και ουσίας, όντος η αυτή υπάρχει μεταξύ πίστεως και αληθείας», Τίμαιος (271 c). Αυτά όταν η Ελληνική νοοτροπία πρότεινε τα «μη λησμονείς να απιστείς» και «πίστεψες; χάθηκες».
Η θεία πρόνοια, Τίμαιος (30 c).
«Αλλά και όλοι μας ονομάζουμε σαν επαίσχυντα κατώτερον εαυτού εκείνον που κυριαρχείται πιο πολύ από τις ηδονές παρά από τις λύπες»!

Ας αρκεστούμε σ’ αυτά τα ελάχιστα. Για περισσότερα προτείνουμε στους ενδιαφερόμενους να αποφύγουν ενημερώσεις περί Πλατωνισμού μέσω τρίτων και να προστρέξουν απ’ ευθείας στα έργα του ίδιου.
Εάν ο δάσκαλος αυτός υπολόγισε ότι η τιμωρούμενη ψυχή ενδιαιτούσε 30.000 έτη στην 27η σφαίρα του σύμπαντος και κατόπιν 9.000 έτη στον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ 91ου και 92ου ουρανού, εισερχόμενη στο σώμα ενός γαϊδάρου, προ παντός εάν ετύγχανε και ψυχή γυναικός (έτσι ακριβώς τα περιγράφει στα έργα του), οι μαθητές του υπολόγισαν ακόμη και τις θερμοκρασίες των σφαιρών και των ουρανών αυτών.
Ατυχώς και αδικαιολόγητα καθίσαμε, οι περισσότεροι, σαν κότες κάτω από το καβαλίκεμα του στείρου και φανφαρώνου αυτού δήθεν Έλληνα φιλοσόφου. Να κυττάζουμε τον κόσμο μέσα από το φλιτζάνι της αρσενικής αυτής καφετζούς. Ένα φλιτζάνι με το μεγαλύτερο διαμέτρημα παγκοσμίως. Ας δούμε τώρα τον Επίκουρο.
«Η σοφία δεν έχει προχωρήσει ούτε ένα βήμα μετά τον Επίκουρο, και συχνά βρίσκεται χιλιάδες βήματα πίσω του», Νίτσε. Η γνώμη μας είναι ότι αρκεί να αναφέρουμε την τετραφάρμακό του για να έχουμε μιά πλήρη σχεδόν εικόνα της φιλοσοφίας του ανθρώπου αυτού, τον οποίον οι μαθητές του ονόμασαν ευεργέτη.
. Δεν μας απειλεί καμμιά θεϊκή δύναμη
. Δεν υπάρχει μετά θάνατο ζωή
. Εύκολα αποκτιέται ό,τι πραγματικά χρειαζόμαστε
. Ό,τι μας κάνει να υποφέρουμε εύκολα μπορούμε να το υπομείνουμε.
(Το καλύτερο βιβλίο που έχει γραφεί, κατά την γνώμη μας, για τον Επίκουρο είναι το «Επίκουρος» του Γ. Αβραμίδη, εκδ. «Θύραθεν», τηλ. 2310-241917 / 244609).
Προτείνοντας το προαναφερθέν βιβλίο θ’ αρκεστούμε σ’ ένα απόσπασμα από το «Περί Φύσεως των Όντων» (Ι. 62-79) του Λουκρήτιου: «Χάμω σερνόταν μπροστά στα μάτια όλων, ατιμασμένη η ανθρώπινη ζωή, πλακωμένη από το βάρος της θρησκείας που απ’ τα ουράνια πρόβαλλε την τρομερή της όψη και απειλούσε τους θνητούς. Τότε, πρώτος ένας Έλληνας τόλμησε να υψώσει τα μάτια του τα θνητά κατά πάνω της και να της αντισταθεί. Αυτόν δεν τον σταμάτησαν οι κεραυνοί μήτε το απειλητικό μουρμουρητό τ’ ουρανού μήτε τα παραμύθια των θεών. Ίσα-ίσα, που δυνάμωσαν το θάρρος της ψυχής του και τη θέληση να αποτινάξει πρώτος αυτός, τις κλειδωνιές που σφράγιζαν τα μυστικά της φύσης. Κι η ζωντανή ορμή του νου θριάμβευσε και διάβηκε τους φλογισμένους φράχτες τ’ ουρανού, και περπάτησε το απέραντο Σύμπαν με λογισμό και πνεύμα. Και μας ξανάρθε νικητής για να μας πει τι μπορεί να γενεί και τι όχι, και πώς ορίζεται, με νόμους ακλόνητος, η δύναμη στο κάθε τι. Έτσι με τη σειρά της, ποδοπατημένη συντρίβεται η θρησκεία, κι εμάς η νίκη της του μας υψώνει στα ουράνια».
Από τα δύο πρώτα φάρμακα της τετραφαρμάκου του διαπιστώνουμε ότι ο φιλόσοφος αυτός προσπάθησε ν’ απαλλάξει τον κόσμο κυρίως από τον φόβο των θεών και από τον φόβο του θανάτου. Τα δυό βασικά αλλά και μοναδικά θεμέλια της κάθε θρησκείας. Ν’ απαλλάξει τον κόσμο από την πανούκλα της δεισιδαιμονίας. Και μόνον γι’ αυτόν τον λόγο δικαιούται τον τίτλο του ευεργέτη της ανθρωπότητας.
Δεν επιχείρησε την απαλλαγή αυτή με εξορκισμούς ή με μαγγανείες ή με ίδρυση μιάς νέας θρησκείας, ανάμεσα στις άλλες. Η θεία αρετή του ήταν η επιστήμη. Η μελέτη και γνώση της φύσης των πραγμάτων. Η γνώση της υλικής φύσης. Να πως το διατυπώνει ο ίδιος:
Κύριαι Δόξαι (11): «Αν δεν μας παίδευαν οι ανησυχίες μας για τα ουράνια φαινόμενα και για τον θάνατο, κι οι υποψίες μήπως έχουν κάποια σχέση μ’ εμάς, κι αν δεν μας παίδευε η αδυναμία μας να κατανοήσουμε τα όρια του πόνου και της επιθυμίας, τότε δεν θα είχαμε ανάγκη από τη μελέτη της φύσης».
(12): «Δεν μπορεί να απαλλαγεί κανείς από τους φόβους για τα πιο σημαντικά πράγματα, αν δεν γνωρίζει ποιά είναι η φύση του σύμπαντος και δίνει βάση στους μύθους που λέγονται γι’ αυτό. Συνεπώς, δεν μπορεί κανείς να απολαμβάνει ακέραιες τις ηδονές της ζωής, χωρίς τη φυσική επιστήμη».
(13): «Δεν ωφελεί σε τίποτα, να φροντίζει κανείς για τη ασφάλειά του φυλάγοντας τον εαυτό του από τους ανθρώπους, κι από την άλλη να του είναι επίφοβα τα ουράνια ή όσα βρίσκονται κάτω από την γη και γενικά στο άπειρο».
Ο σκοπός της φιλοσοφίας: Επιστολή προς Μενοικέα (122-123) «πρέπει λοιπόν να φιλοσοφεί και ο γέρος και ο νέος: ο ένας ώστε καθώς γερνά, να νιώθει νέος μες στα αγαθά που του η χάρη των περασμένων, ενώ ο άλλος, αν και νέος, να είναι συνάμα και ώριμος, αφού δεν θα ’χει αγωνία για το αύριο. Χρειάζεται λοιπόν, να στοχαζόμαστε τα όσα φέρνουν την ευδαιμονία, αφού όταν την έχουμε, έχουμε τα πάντα, κι όταν την στερούμαστε κάνουμε τα πάντα για να την αποκτήσουμε».
Για την φύση της ψυχής ο Επίκουρος είναι κατηγορηματικός: γεννιέται και πεθαίνει μαζί με το σώμα. Δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς αυτό. Για τον θάνατο συνεπώς δεν φοβάται, «διότι όσο υπάρχουμε εμείς, ο θάνατος είναι απών, κι όταν ο θάνατος είναι παρών, δεν υπάρχουμε εμείς».
Οι θεοί δεν ασχολούνται με ανθρώπινες υποθέσεις. Είναι μακάριοι και αθάνατοι. Συνεπώς είναι βλακεία να τους φοβάται κανείς.
Ο χριστιανισμός των λεγόμενων Πατέρων της Εκκλησία, θεμελιώθηκε πάνω στα Πλατωνικά δεισιδαιμονικά θεμέλια. Τα στοιχεία που παραθέσαμε νομίζουμε ότι είναι ικανά για να στηρίξουν την αλήθεια αυτή. Ήταν λοιπόν επόμενο οι πατέρες αυτοί να επιτεθούν κατά της επικούρειας φιλοσοφίας. Αρκετά στοιχεία για την επίθεση αυτή αναφέρονται στο προαναφερθέν βιβλίο.
Ο χριστιανισμός λοιπόν παίρνοντας την σκυτάλη από τα χέρια των Νεοπλατωνικών συνεχίζει την επίθεσή του κατά του Ευεργέτη Επίκουρου. Οι μαθητές του δασκάλου τώρα όμως είναι πιο δυνατοί και πιο αποφασισμένοι να παλέψουν την δεισιδαιμονία. Τους συναντά κανείς παντού. Οι σύμμαχοί τους οι επιστήμες τρανεύουν μέρα με τη μέρα, απ’ άκρου εις άκρον της υφηλίου. Τα οχυρά της δεισιδαιμονίας γκρεμίζονται το ένα πίσω από το άλλο. Το γνωρίζουνε ότι θ΄ αντέξει για πολύ ακόμα. Αυτό δεν τους πτοεί. Απολαμβάνουν την ευδαιμονία του αγώνα τους. Δεν τους στενοχωρεί εάν οι περισσότεροι τους αντιλαμβάνονται. Ο δάσκαλός τους, τους δήλωσε γι’ αυτό το θέμα: «Ποτέ δεν επιθύμησα να γίνω αρεστός στους πολλούς. Αφ’ ενός, δεν κάθησα να μάθω τι αρέσει στους πολλούς, κι αφ’ ετέρου, τα όσα ήξερα εγώ βρίσκονταν μακριά από την δική τους αντίληψη».
Τέλος, επιθυμώντας τον διάλογο θέτουμε κάποια βασικά ερωτήματα: ποιά είναι η γνώμη σας γι’ αυτό που λέει ο Νίτσε, ότι «η σοφία δεν έχει προχωρήσει ούτε ένα βήμα μετά τον Επίκουρο, και συχνά βρίσκεται χιλιάδες βήματα πίσω του»; Πώς αντιλαμβάνεστε την διαφορά μεταξύ Πλάτωνος (θεωρούμε τους Στωικούς και Σκεπτικούς ανάλογης πάστας παρά τις διαφορές τους μ’ αυτόν) και Επίκουρου;
Ας ξεκουνηθούμε επί τέλους από τον άμβωνά μας χάριν του δημιουργικού διαλόγου. Αυτής της κατ’ εξοχήν υποχρέωσης των ασκούμενων στην ελληνική νοοτροπία.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΑΣΔΕΚΗΣ